2022 թվականից՝ FTX կրիպտո բորսայի փլուզումից և դրանում հայտնաբերված խարդախության դեպքերից հետո, առևտրային հարթակների նկատմամբ վստահության հարցը շատ սուր է դրվել։ Օգտագործողները տասնյակ միլիարդավոր դոլարներ են կորցրել FTX-ի ղեկավարության կողմից հաճախորդի խաբեության և միջոցների յուրացման պատճառով: Արդյունքում մտահոգություններ առաջացան՝ կապված այլ կրիպտո հարթակների գործունեության հետ։ Իսկ առևտրային հարթակներն իրենք են ներդրել պահուստները հաստատելու պրակտիկան. այժմ նրանք պետք է ապացուցեն, որ յուրաքանչյուր հաճախորդի դոլար իրականում պահվում է իրենց հաշիվներում, գրում է RBC Crypto-ն։
Պահուստների ապացույցը (PoR) գաղտնագրային մեխանիզմ է՝ թվային ակտիվների սեփականությունը հաստատելու համար: Մեթոդն օգտագործվում է հաճախորդներին ծառայության կամ փոխանակման վճարունակությունն ապացուցելու համար:
PoR-ը հիմնված է բլոկչեյն տեխնոլոգիայի վրա, որն ապահովում է, որ կրիպտո ակտիվների նշանակված քանակությունը գտնվում է բորսայի կողմից նշված բլոկչեյն հասցեներում: PoR-ը նաև ապացուցում է, որ բորսան չի օգտագործում հաճախորդի միջոցները երրորդ կողմի ֆինանսական գործարքների համար, որոնք նա չի կարող իրեն թույլ տալ: Օրինակ, մեխանիզմը ցույց է տալիս, որ կրիպտոբորսան չի օգտագործում հաճախորդի միջոցները այլ ծառայություններում կամ չի փոխառում ակտիվներ, որոնք ի վիճակի չէ ծածկել իր հաշվին կորստի դեպքում։
Որքա՞ն միջոցներ են պահվում կրիպտո բորսաներում
Բորսան ամսական հրապարակում է PoR հաշվետվությունները՝ տեղեկատվություն տեղադրելով իր կայքում: Չնայած տվյալների և հաշվետվությունների բաց լինելուն, հարթակները չեն ցուցադրում իրենց ագրեգացված մնացորդները. դրանք կարելի է տեսնել մասնագիտացված ծառայություններում, ինչպիսիք են Defillama-ն կամ Сryptorank-ը: Այնուամենայնիվ, հրապարակված տվյալները տարբերվում են հաշվարկման տարբեր մեթոդոլոգիաների պատճառով: Այդ իսկ պատճառով հաշվեկշռի մասին տեղեկատվությունը մոտավոր է:
Ստորև բերված է 5 լավագույն բորսաների ցանկը՝ ըստ հաճախորդների պահվող միջոցների քանակի, ըստ Defillama-ի՝ նոյեմբերի սկզբի տվյալներով:
Binance. Binance-ն իր հաշվեկշռում ունի գրեթե 110 միլիարդ դոլար, նրա ակտիվների ավելի քան 75%-ը Bitcoin-ը, USDT-ն և բորսայի բնիկ թոքեն՝ BNB-ն են: Պլատֆորմը ամսական մեկ անգամ հրապարակում է PoR հաշվետվությունները:
OKX. Ունի 18.5 միլիարդ դոլար ակտիվներ: Ակտիվների մոտ 87%-ը Bitcoin և USDT են: OKX-ը թարմացնում է PoR հաշվետվությունները երկու շաբաթը մեկ:
Bitfinex. Կրիպտո բորսա, որը փոխկապակցված է շուկայում ամենամեծ կայուն մետաղադրամ թողարկող ընկերության USDT-ի հետ: Բորսան պահպանում է 15․2 միլիարդ դոլարի միջոցներ: Bitfinex-ը չի հրապարակում PoR հաշվետվությունները, սակայն տրամադրել է 135 բլոկչեյն հասցեների ցանկ՝ ինքնաստուգման համար:
Bybit. Կրիպտո բորսան ունի 10․5 միլիարդ դոլարի պահուստներ, որոնցից ակտիվների 74%-ը կազմում են բիթքոյնը, USDT-ն և WETH-ը: Bybit-ի պահուստային հաշվետվությունները թարմացվում են ամսական:
Crypto.com. ԱՄՆ առևտրային հարթակը ունի 5․8 միլիարդ դոլարի ակտիվներ: Պահուստների ավելի քան 90%-ը կազմված է Bitcoin-ից, SHIB memcoin-ից և այլնից: Թեև կայքն ունի առանձին էջ՝ PoR հաշվետվությունը ստուգելու համար, Crypto.com-ի վերջին հրապարակված պահուստային զեկույցը թվագրված է 2022 թվականի դեկտեմբերին:
Որտե՞ղ կարելի է օգտագործել պահուստների ապացույցը (PoR)
Պահուստների ապացույցի հայեցակարգը վերաբերում է ոչ միայն բորսաներին կամ այլ կրիպտո նախագծերին: Առանց անձնական տվյալների հրապարակման պահուստները հաստատելու գաղափարը կարող է օգտագործվել ցանկացած բանկային կամ ֆինանսական հաստատությունում:
Ինչպես նշել է Castle Island Ventures-ի համահիմնադիր և գլխավոր գործընկեր Նիք Քարթերը, ավանդական ֆինանսական հաստատություններում PoR-ի ներդրումը ավանդատուներին, և ոչ միայն վերահսկիչներին, կապացուցի, որ բանկերն ունեն բավարար իրացվելիություն:
Կրիպտոարժույթների ոլորտի հրապարակումներն իրականացվում են Fastex Էկոհամակարգի աջակցությամբ: