Պետական գույքի կառավարման վարչությունը ՀՀ կառավարության 2004թ նոյեմբերի 18 թիվ 1844-Ն որոշմամբ իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության պետական կառավարման 32 մարմինների 50 և ավելի տոկոս պետական մասնակցությամբ առևտրային կազմակերպությունների ֆինանսատնտեսական վիճակի դիտարկումներ և վերլուծություն՝ կիսամյակային և տարեկան կտրվածքով: Դիտարկումները ներառում են ընկերությունների ակտիվների և պարտավորությունների, ոչ նյութական ակտիվների, մտավոր սեփականության օբյեկտների, լիցենզիաների և գույքի օգտագործման այլ իրավունքների, ինչպես նաև եկամուտների և ծախսերի մասին տեղեկատվությունը:
Ֆինանսատնտեսական մոնիտորինգի արդյունքների, վերլուծության ամփոփ հաշվետվությունը կիսամյակային և տարեկան կտրվածքով ներկայացվում է ՀՀ կառավարություն և ֆինանսների նախարարություն: Պարբերաբար ՀՀ վարչապետի հանձնարարականով՝ պետական կառավարման մարմիններին հանձնարարվել է պարզաբանումներ ներկայացնել մոնիտորինգի արդյունքում իրենց ենթակայության ընկերությունների ցուցանիշների վատթարացման պատճառների և ձեռնարկվող միջոցառումների վերաբերյալ:
Ֆինանսատնտեսական վերլուծության ընթացքում պետական մասնակցությամբ առևտրային կազմակերպությունների արդյունավետության գնահատման համար որպես հիմնական ցուցանիշ՝ հիմք են ընդունվում կազմակերպության վնասով կամ շահույթով աշխատելու հանգամանքը, ինչպես նաև մի շարք հաշվարկվող գործակիցներ, ինչպես նաև`դիտարկվում է եկամուտների և ծախսերի հարաբերակցությունը:
Ֆինանսատնտեսական վիճակի դիտարկումների և վերլուծության արդյունքում Վարչությունն ըստ իրավիճակի, առաջարկություններ է ներկայացնում ընկերությունների՝
– կառավարման արդյունավետության և գործարար ակտիվության բարձրացման,
– կանոնադրական կապիտալի նվազեցման,
– սահմանված կարգով լուծարման,
– հիմնական գործունեության վերանայման,
– բաժնետիրական ընկերությունների վերակազմակերպման մասով:
Մասնավորապես, ՀՀ կառավարությունը 2015թ հունվարի 15-ի ընդունել է «ԳՅՈՒՂԱԿԱՆ ԲՆԱԿԱՎԱՅՐԵՐՈՒՄ ԳՈՐԾՈՂ ԱՌՈՂՋԱՊԱՀԱԿԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ՓԱԿ ԲԱԺՆԵՏԻՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՎԵՐԱԿԱԶՄԱԿԵՐՊԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» թիվ 41-Ա որոշումը, որով ՀՀ մարզպետարանների ենթակայության 152 ՓԲԸ վերակազմակերպվել են ՊՈԱԿ-ի/ պետական ոչ առևտրային կազմակերպություն/, ինչը թույլ է տալիս սոցիալական խնդիրներ լուծել` պետական բյուջեից խնայողություն կատարելով:
2016թ առաջին կիսամյակի տվյալներով պետական մասնակցությամբ 210 կազմակերպությունների մոնիտորինգ է իրականացվել: Հիշեցնենք, որ համաձայն Հաշվապահական հաշվառման մասին ՀՀ օրենքի, տվյալ տարվա ֆինանսատնտեսական գործունեության ամփոփումը կատարվում է մինչև հաջորդող տարվա ապրիլի 20-ը:
Ցանկում ընկերությունների թվով առաջատարը Առողջապահության նախարարությունն է՝ համակարգում գործող 22 ընկերությամբ: ՀՀ ԿԱ պետական գույքի կառավարման վարչության ենթակայությամբ 21 ընկերություն է, նույնքան՝ Շիրակի մարզպետարանի:
Գյուղատնտեսության նախարարության ենթակայությամբ կա 15 ընկերություն, Էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարության՝ 13: Առնվազն 3 ընկերություն է գործում յուրաքանչյուր մարզպետարանի ենթակայությամբ:
ՀՀ վարչապետ Կարեն Կարապետյանը բազմիցս անդրադարձել է պետական մասնակցությամբ ընկերությունների գործունեության արդյունավետության խնդրին, հանձնարարել ՊԳԿ վարչությանը` դիտարկումների հիման վրա վեր հանել անարդյունավետ գործող ընկերությունների ցանկը, արդյունավետության բարձրացման նպատակով առաջարկություններ ներկայացնել, ինչպես նաև ընկերություններից սեղմ ժամկետում գործարար ծրագրեր պահանջել:
Պետական գույքի կառավարման վարչությունը պետք է սահմանված ժամկետում գնահատի ներկայացվելիք գործարար ծրագրերը, ամփոփի ընդհանուր պատկերն ու բովանդակային առաջարկություններ ներկայացնի ՀՀ վարչապետին: