Հունիսի 25-ին ԵԽԽՎ ամառային նստաշրջանի ազատ քննարկման ձեւաչափում ԵԽԽՎ հայաստանյան պատվիրակության ղեկավար, ԱԺ փոխնախագահ Հերմինե Նաղդալյանը եվրոպացի խորհրդարանականներին փոխանցել է 2 կարեւոր ուղերձ՝ ԼՂՀ պատգամավորների կողմից ԵԽԽՎ-ի հետ համագործակցության եւ ՀՀ Ազգային ժողովի՝ «Խորհրդարաններն ընդդեմ ցեղասպանությունների» միջազգային հարթակ ստեղծելու նախաձեռնությունները:
Մինչ այդ իր ելույթում տիկին Նաղդալյանը հարկ է համարել հակադարձել ադրբեջանցի պատվիրակներից մեկին, ով անդրադարձել էր Չիրագովի գործին առնչվող դատարանի որոշմանը` որակելով վերջինիս խոսքերը ամբողջությամբ մտացածին եւ կեղծ: Մասնավորապես, ադրբեջանցի պատվիրակը հիշատակել էր «Չիրագովն ընդդեմ Հայաստանի» գործը` համարելով դա Ղարաբաղի եւ հարակից յոթ շրջանների օկուպացիայի իրավական այլեւս հաստատված հիմք: Միեւնույն ժամանակ ԱԺ փոխնախագահը փաստել է ադրբեջանցիների կողմից հարցերի միակողմանի ներկայացման տարածված պրակտիկան` առաջարկելով նրանց խոսել ՄԻԵԴ այն որոշումներից, որոնք Ադրբեջանի դեմ են` ինչպես փախստականների, այնպես էլ քաղաքական հետապնդումների մասով:
ԱԺ փոխնախագահի ելույթը մեջբերում ենք ամբողջությամբ.
«Կարճ արձագանք իմ ադրբեջանցի գործընկերոջը. որեւէ խոսք չկա Հայաստանի կողմից Լեռնային Ղարաբաղի օկուպացիայի մասին: Դա պարզապես չի համապատասխանում իրականությանը: Հետաքրքիրն այն է, որ ադրբեջանցի գործընկերը մոռանում է նշել նույն թեմայի վերաբերյալ Ադրբեջանի դեմ վճիռը: Բացի այդ, կան մի շարք վճիռներ Ադրբեջանի դեմ, որոնցում դատարանն Ադրբեջանին պարբերաբար կոչ է արել ազատ արձակել լրագրողներին, քաղաքական ակտիվիստներին, Բաքվի ԵԽ դպրոցի տնօրենին: Սակայն, ըստ երեւույթին, այդ դատողությունները չեն հետաքրքրել իմ ադրբեջանցի գործընկերոջը, ով փորձում է կեղծ տեղեկություններ տարածել դատարանի վճիռների մասին:
Հարգելի գործընկերներ,
Երկու ուղերձ ունեմ, որոնք կցանկանայի ներկայացնել ձեր ուշադրությանը:
Վերջերս Լեռնային Ղարաբաղի խորհրդարանի իմ գործընկերների խնդրանքով ձեզ եմ ուղարկել Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Ազգային ժողովի խմբակցությունների հայտարարությունը: Հայտարարությունն ապագայի մասին է, Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի պատրաստակամության` կառուցելու իրենց երկիրը՝ համագործակցելով այս մարմնի հետ` նրա սկզբունքների եւ արժեքների հիման վրա, որոնք նրանք կիսում են: Անարդար է անտեսել այս ժողովրդին` իրենց Հանրապետության կարգավիճակի պատճառով: Նրանք Եվրոպայի մասն են, երիտասարդ ժողովրդավարություն են, որոնք երբեք չեն դառնա այն երկրի մասը, որտեղ իշխում է ժառանգական ավտորիտար ռեժիմը: Չնայած անցկացված ընտրություններին, որոնք, ըստ միջազգային բազմաթիվ դիտորդների, ժողովրդավարական չափանիշներին համապատասխան են եղել, Լեռնային Ղարաբաղը մեր կարիքն ունի` իր ժողովրդավարական ինստիտուտները զարգացնելու եւ ամրապնդելու համար:
Ես դիմում եմ բոլորիդ, Վեհաժողովի ողջ ղեկավարությանը, ինչպես նաեւ քաղաքական խմբերի նախագահներին ու 47 երկրների ներկայացուցիչներին, խնդրում եմ, ուշադիր կարդացեք ԼՂՀ Ազգային ժողովի հայտարարությունը եւ կզգաք այդ Հանրապետության ժողովրդի ձգտումները:
Վեհաժողովը կարող է անմիջական շփումներ նախաձեռնել Լեռնային Ղարաբաղի հետ` անկախ նրա կարգավիճակից` խթանելու մարդու իրավունքները, ժողովրդավարական սկզբունքները եւ օրենքի գերակայությունը: Եվրոպայի խորհուրդն ունի նման փորձ Եվրոպայի եւ աշխարհի այլ հատվածներում: Եկեք մոռանանք երկակի ստանդարտները եւ թող մեզ առաջնորդեն մարդասիրական ու ժողովրդավարական արժեքները: Եվրոպայում յուրաքանչյուր ոք պետք է պաշտպանված լինի Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայով եւ այլ համապատասխան փաստաթղթերով:
Իմ երկրորդ ուղերձն առնչվում է ՀՀ Ազգային ժողովի նախաձեռնությանը:
Դուք տեղյակ եք, որ այս տարի նշվել է Հայոց ցեղասպանության հարյուրերորդ տարելիցը: Մենք շնորհակալ ենք այն երկրներին եւ միջազգային կազմակերպություններին, որոնք իրենց աջակցությունը ցուցաբերեցին եւ զորակցությունը հայտնեցին այդ օրերին: Հիրավի, կարեւոր է մեզ համար զգալ, որ, ի վերջո, մենք միայնակ չենք, եւ որ միջազգային հանրությունը եւ մեր ընկերները կանգնած են մեր կողքին:
Հարյուր տարի անց էլ աշխարհն ապահովագրված չէ ցեղասպանություններից: Եթե 20-րդ դարի առաջին ցեղասպանությունը ճանաչվեր եւ դատապարտվեր, մենք կարող էինք խուսափել մարդկության դեմ նոր հանցագործությունների կրկնություններից: Լինելով ցեղասպանություն վերապրած ազգ` մենք պատասխանատվություն ենք զգում նախաձեռնելու միջազգային արշավ ցեղասպանությունների դեմ: Ժողովրդի կողմից ընտրված լինելով՝ մենք` խորհրդարանականներս, պետք է առաջ մղենք այդ ջանքերը: Մենք հավատում ենք, որ միջազգային խորհրդարանական ամբիոնը համագործակցության արդյունավետ գործիք է` մարդկության դեմ բոլոր տեսակի հանցագործությունների համատեղ պայքարում:
Հայաստանի խորհրդարանում ստեղծվել է «Խորհրդարաններն ընդդեմ ցեղասպանությունների» պլատֆորմ: Մենք կոչ ենք անում բոլորիդ միանալ այս նախաձեռնությանը: Համապատասխան նամակներ կուղարկվեն ԵԽ անդամ պետություններին, ինչպես նաեւ՝ ամբողջ աշխարհի խորհրդարաններին: Հավատացած եմ, որ կմիանաք այս հարթակին` աշխարհն ավելի ապահով ու լավ վայր դարձնելու համար»,- ասել է ԱԺ փոխնախագահը: