«Բիզնես 24» լրատվական նախագիծը նոր հարցում է իրականացրել հայ ուսանողների շրջանում` պարզելու համար, թե որտե՞ղ են ցանկանում աշխատել ֆինանսատնտեսական ոլորտի ապագա մասնագետները, և ո՞ր գործոններն են, որ առաջնային նշանակություն ունեն աշխատավայրի ընտրության հարցում:
Հայաստանի ապագա տնտեսագետների և ֆինանսիստների համար առավել գրավիչ գործատուների բացահայտման նպատակով կազմակերպված հարցմանը մասնակցել է շուրջ 300 ուսանող: Վերջիններս լրացրել են համապատասխան հարցաթերթիկ` նշելով պետական ու մասնավոր հատվածների այն կառույցների ու ընկերությունների անունները, որտեղ իրենք ցանկանում են աշխատել: Միևնույն ժամանակ, ուսանողներն առանձնացրել են այն հիմնական գործոնները, որոնք կարող են որոշիչ լինել աշխատանքի ընտրության հարցում:
Հարցման արդյունքներն այսպիսին են.
Պետական հատված. Ինչպես և սպասվում էր`Հայաստանի պետական կառույցներից ամենագրավիչ գործատուն ՀՀ կենտրոնական բանկն է
Ֆինանսատնտեսական ոլորտի ապագա մասնագետները պետական ոլորտում աշխատելու դեպքում առավելապես գերադասում են լինել ՀՀ կենտրոնական բանկի աշխատակից: Հարցմանը մասնակցած ուսանողներից գրեթե յուրաքանչյուր երկրորդը որպես պետական հատվածի գրավիչ գործատու նշել է ՀՀ կենտրոնական բանկը: Պետական հատվածի գրավիչ գործատուների առաջին եռյակում են նաև Պետական եկամուտների կոմիտեն և ՀՀ ֆինանսների նախարարությունը: Ուսանողները հետարքրքրված են նաև ՀՀ նախագահի աշխատակազմում, Ազգային ժողովում, կառավարության աշխատակազմում և Երևանի քաղաքապետարանում աշխատելու հեռանկարով:
Նախրդ հարցման արդյունքների համեմատ` Հայաստանի պետական հատվածի գրավիչ գործատուների վարկանիշը զգալի փոփոխության չի ենթարկվել:
Մասնավոր հատված. ֆինանսատնտեսական ոլորտի ապագա մասնագետների համար առավել գրավիչ են առևտրային բանկերը
Հարցման արդյունքներով` հայաստանյան առևտրային բանկերում աշխատելու ցանկություն է հայտնել հարցված ուսանողների շուրջ 35%-ը: Ապագա տնտեսագետների և ֆինանսիստների շրջանում առավել մեծ հարգանք են վայելում «Էյչ-Էս-Բի-Սի բանկ Հայաստան»-ը, «Ամերիաբանկ»-ը, «Ակբա-Կրեդիտ Ագրիկոլ բանկ»-ը, «Անելիք Բանկ»-ը:
Նախորդ հարցման արդյունքների համեմատ` այս տարի աճել է ապահովագրական ընկերություններում աշխատել ցանկացողների թիվն, ինչն, անշուշտ, պայմանավորված է ԱՊՊԱ-ի ներդրման արդյունքում ապահովագրական շուկայի ակտիվացմամբ: Ապահովագրական ընկերությունների շարքում որպես առավել գրավիչ գործատու առանձնացել է «Ռոսգոսստրախ Արմենիա» ընկերությունը:
Հատկանշական է, որ հայ ուսանողներն իրենց մասնագիտական ունակությունների դրսևորման համար առավել գրավիչ են համարում նաև Հայաստանում գործող միջազգային աուդիտորական և խորհրդատվական կազմակերպությունները (KPMG, Grant Thornton):
Իր աշխատանքային գրավչությամբ ֆինանսական ոլորտին հաջորդում է հեռահաղորդակցության ոլորտը` ի դեմս այս ոլորտում գործող բջջային կապի երեք օպերատորների: Ֆինանսատնտեսական ոլորտի ապագա մասնագետների շուրջ 20%-ը ցանկություն է հայտնել դառնալ այս երեք ընկերություններից որևէ մեկի աշխատակից, ընդ որում` առավել մեծ գրավչություն ունի «Վիվա-Սել ՄՏՍ»-ը, այնուհետև` «Օրանժ Արմենիա»-ն և «ԱրմենՏել»-ը:
Նախորդ հարցման արդյունքների համամատ` այս տարի նվազել է սեփական բիզնեսը ստեղծելու մտադրություն ունեցող ուսանողների թիվը: Նման ցանկություն է հայտնել հարցմանը մասնակցած ուսանողների շուրջ 7%-ը: Միևնույն ժամանակ, մասնավոր հատվածում արդեն իսկ գործող և բիզնեսում զգալի հաջողություններ գրանցած ընկերություններում աշխատել ցանկացող ուսանողների գերակշիռ մասը կրկին գերադասել է ծառայությունների ոլորտը: Արտադրությունում կամ արդյունաբերական որևէ ընկերությունում աշխատելու ցանկության տեսանկյունից ուսանողների շրջանում գրանցվել է զգալի պասիվություն: Նման դրսևորումն, անշուշտ, բացատրվում է Հայաստանի տնտեսության կառուցվածքային խնդիրներով:
Նշենք նաև, որ հարցման արդյունքները նաև վկայում են, որ ապագա տնտեսագետների և ֆինանսիստների շրջանում զուտ հայկական կապիտալով ընկերություններում աշխատելու ցանկությունը շատ փոքր է:
Աշխատանքի ընտրության հարցում որոշիչն աշխատավարձն է
Հայաստանի ֆինանսատնտեսական ոլորտի ապագա մասնագետների համար աշխատանքի ընտրության հարցում շարունակում է առաջնային լինել աշխատավարձը: Իրականացված հարցման արդյունքների համաձայն` ուսանողների 49%-ը աշխատավարձը նշել է որպես առաջնային և որոշիչ գործոն: Միևնույն ժամանակ, հարցմանը մասնակցած ուսանողների 23%-ը կարևորել է նաև գործատուի վարկանիշը, հեղինակությունն ու գործարար համբավը: Մասնագիտական ունակությունների դրսևորման հնարավորությունը որպես կարևոր հանգամանք առանձնացրել է ֆինանսատնտեսական ոլորտի ապագա մասնագետների 14%-ը:
Նշենք նաև, որ հարցվածների` տոկոսային հարաբերակցությամբ փոքր հատվածը աշխատանքի ընտրության հարցում որպես որոշիչ գործոն առանձնացրել է առաջխաղացման հնարավորությունը, վերապատրաստումները, ինչպես նաև արտերկիր գործուղվելու հնարավորությունը: