ՀՀ ՊԵՏԱԿԱՆ ԲՅՈՒՋԵԻ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ 94.6%-Ը ՁԵՎԱՎՈՐՎԵԼ Է ՀԱՐԿԱՅԻՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ՀԱՇՎԻՆ
Պետական բյուջեի եկամուտների 94.6%-ը ձևավորվել է հարկային եկամուտների, պետական տուրքերի և պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարների հաշվին: ՀՀ ֆինանսների նախարարության փոխանցմամբ` 2011 թվականի հունվար-փետրվար ամիսների ընթացքում ՀՀ պետական բյուջե են մուտքագրվել 89.1 մլրդ դրամ հարկային եկամուտներ ու պետական տուրքեր, որոնք կազմել են եռամսյակային ծրագրի 63.9%-ը: 2010 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ նշված եկամուտներն աճել են 10.8%-ով կամ շուրջ 8.7 մլրդ դրամով: Հարկային եկամուտների աճի վրա զգալի ազդեցություն է գործել ավելացված արժեքի հարկի, ռոյալթիի, եկամտահարկի, ինչպես նաև ռադիոհաճախականության օգտագործման թույլտվության տրամադրման վճարների գծով մուտքերի աճը:
Հարկերի և տուրքերի 49.1%-ն ապահովվել է ավելացված արժեքի հարկի հաշվին, որը կազմել է շուրջ 43.8 մլրդ դրամ և 8.8%-ով կամ 3.6 մլրդ դրամով գերազանցել նախորդ տարվա նույն ցուցանիշը: ԱԱՀ-ի մուտքերից 24.2 մլրդ դրամը ստացվել է ՀՀ սահմանին հարկումից, շուրջ 19.6 մլրդ դրամը` ներքին շրջանառությունից:
Պետական բյուջեի հունվար-փետրվար ամիսների հարկային եկամուտների ու պետական տուրքերի 7.9%-ն ապահովվել է ակցիզային հարկի հաշվին` կազմելով շուրջ 7.1 մլրդ դրամ: Մասնավորապես` հանրապետություն ներմուծվող ենթաակցիզային ապրանքների հարկումից ստացվել է 3.3 մլրդ դրամ, հանրապետությունում արտադրվող ենթաակցիզային ապրանքների հարկումից` 3.8 մլրդ դրամ: Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ ակցիզային հարկի մուտքերն աճել են 4.7% ով կամ 318.2 մլն դրամով, ինչը պայմանավորված է հանրապետությունում արտադրվող ենթաակցիզային ապրանքների հարկումից ստացված ակցիզային հարկի շուրջ կրկնակի աճով: Ներմուծման գծով ստացված մուտքերը նույն ժամանակահատվածում գրանցել են անկում:
2011 թվականի հունվար-փետրվար ամիսներին ՀՀ պետական բյուջեի հարկային եկամուտների 12.6% ն ապահովվել է շահութահարկի հաշվին` կազմելով 11.2 մլրդ դրամ: Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ շահութահարկի մուտքերն աճել են 1.5%-ով կամ 168 մլն դրամով: Միևնույն ժամանակ, ՀՀ պետական բյուջե է մուտքագրվել 11.5 մլրդ դրամ եկամտահարկ` ապահովելով հարկերի և տուրքերի 12.9%-ը: Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ եկամտահարկի մուտքերն աճել են 7.8%-ով կամ 831.1 մլն դրամով: Մաքսատուրքի գծով մուտքերը կազմել են 3.8 մլրդ դրամ կամ հարկերի և տուրքերի 4.3%-ը ` ընդամենը 1%-ով զիջելով 2010 թվականի համապատասխան ցուցանիշը:
2011 թվականի հունվար-փետրվար ամիսների ընթացքում պետական բյուջե են մուտքագրվել շուրջ 2.7 մլրդ դրամ պետական տուրքեր` կազմելով եռամսյակային ծրագրի 61.3%-ը: Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ նշված մուտքերն աճել են 34.6%-ով կամ 690.9 մլն դրամով, ինչը հիմնականում պայմանավորված է ՀՀ-ից օդային տրանսպորտի միջոցներով ֆիզիկական անձանց ելքի համար գանձվող տուրքերի աճով:
Հաշվետու ժամանակահատվածում գործունեության առանձին տեսակներից գանձվել են 3.5 մլրդ դրամ հաստատագրված վճարներ` ապահովելով հարկային եկամուտների ու պետական տուրքերի 3.9%-ը: Նշված ցուցանիշը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ նվազել է 2.9%-ով կամ 103.4 մլն դրամով, ինչը հիմնականում պայմանավորված է գործունեության որոշ տեսակների` հարկման ընդհանուր դաշտ անցնելու հանգամանքով:
2011 թվականի հունվար-փետրվար ամիսների ընթացքում ՀՀ պետական բյուջե են մուտքագրվել 1.8 մլրդ դրամ բնօգտագործման և բնապահպանական վճարներ, որոնք նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ ավելացել են 57.6% ով կամ 648.1 մլն դրամով` հիմնականում պայմանավորված օգտակար հանածոների արդյունահանման համար գանձվող բնօգտագործման վճարների աճով:
Հաշվետու ժամանակահատվածում պետական բյուջե են մուտքագրվել շուրջ 3.8 մլրդ դրամի այլ հարկեր: Մասնավորապես` 1.4 մլրդ դրամ են կազմել «Կոնցեսիայի մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված ռոյալթին, 995.8 մլն դրամ` ռադիոհաճախականության օգտագործման թույլտվության տրամադրման (գործողության ժամկետի երկարաձգման) վճարները, 390 մլն դրամ` ԱՏԳԱԱ 2208 ապրանքային ծածկագրին դասվող օղու ներմուծման թույլտվության համար սակագնային քվոտայի վճարը, 369.2 մլն դրամ` ճանապարհային վճարները, 162.5 մլն դրամ` կոնցեսիոն վճարը, 106.6 մլն դրամ` հանրային ծառայությունների կարգավորման պարտադիր վճարները, 192.1 մլն դրամ` հարկային օրենսդրության խախտման համար «Հարկերի մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված տուգանքները, 8.6 մլն դրամ` արտոնագրային վճարները և 118 մլն դրամ` ՀՀ կառավարությանն առընթեր պետական եկամուտների կոմիտեի նյութական խրախուսման ֆոնդի եկամուտները: Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ այլ հարկերի փաստացի ցուցանիշն աճել է 3.3 անգամ կամ 2.6 մլրդ դրամով, ինչը հիմնականում պայմանավորված է ռոյալթիի և ռադիոհաճախականության օգտագործման թույլտվության տրամադրման վճարների աճով: Նշենք, որ ռոյալթիի գծով մուտքերը հունվար-փետրվար ամիսների ընթացքում կազմել են ավելի քան 1.4 մլրդ դրամ, նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածում փաստացի մուտքագրված և ընթացիկ տարվա առաջին եռամսյակում նախատեսված համապատասխանաբար 30.8 մլն և 1 մլրդ դրամի դիմաց: Նշված բարձր ցուցանիշը պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ ընթացիկ տարում գումարներ են մուտքագրվել նախորդ տարվա պարտավորությունների մարման նպատակով:
Պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարների գծով բյուջետային եկամուտները կազմել են 19.1 մլրդ դրամ` 66.7%-ով ապահովելով եռամսյակային ծրագիրը: 2010 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարներն աճել են 16.5%-ով կամ 2.7 մլրդ դրամով: