Տնտեսական

USD BUY - 380.50-0.50 USD SELL - 384.00+0.00
EUR BUY - 443.00+1.00 EUR SELL - 450.00+4.00
OIL:  BRENT - 67.73+0.27 WTI - 63.77+0.54
COMEX:  GOLD - 3417.20+1.25 SILVER - 38.88+2.21
COMEX:  PLATINUM - 1363.90+1.15
LME:  ALUMINIUM - 2624.50+1.53 COPPER - 9796.50+0.74
LME:  NICKEL - 15100.00+1.15 TIN - 33809.00+1.16
LME:  LEAD - 1995.00+1.27 ZINC - 2818.00+1.90
FOREX:  USD/JPY - 146.93-1.16 EUR/GBP - 1.1715+1.07
FOREX:  EUR/USD - 1.1715+1.07 GBP/USD - 1.3522+0.91
STOCKS RUS:  RTSI - 1130.09-0.16
STOCKS US: DOW JONES - 45631.74+1.89 NASDAQ - 21496.54+1.88
STOCKS US: S&P 500 - 6466.91+1.52
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 42807.82+0.41 TOPIX - 3105.49+0.15
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 25829.91+1.94 SSEC - 3883.56+1.51
STOCKS EUR:  FTSE100 - 9321.40+0.13 CAC40 - 7969.69+0.40
STOCKS EUR:  DAX - 24363.09+0.29
25/08/2025  CBA:  USD - 382.82+0.2 GBP - 516.42+3.29
25/08/2025  CBA:  EURO - 447.44+3.72
25/08/2025  CBA:  GOLD - 41038-28 SILVER - 467.76+5.65
Արտահանման աննախադեպ ա՞ճ, թե իրականում՝ անկում
29/08/2024 14:55
Կիսվել

Արտահանման աննախադեպ ա՞ճ, թե իրականում՝ անկում

2024 թվականի 1-ին կիսամյակում Հայաստանից արտահանվել է 5.64 մլրդ ԱՄՆ դոլար թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր և մետաղներ

Ըստ ՀՀ Պետական եկամուտների կոմիտեի հրապարակած տվյալների 2024 թվականի հունվար-հունիսին Հայաստանից արտահանվել է  մոտ 7.93 մլրդ ԱՄՆ դոլարի արտադրանք, որից թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերը, թանկարժեք մետաղները և դրանցից իրերը կազմել են ընդհանուր արտահանման 71.2%-ը, կամ մոտ 5.64 մլրդ ԱՄՆ դոլար։ «Թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր, թանկարժեք մետաղներ և դրանցից իրեր» ապրանքային բաժնի 2024 թվականի առաջին կիսամյակում արտահանման ծավալը 2023 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ արձանագրել է աննախադեպ 810% կամ 8.1 անգամ աճ, ինչը միայն ռուս-ուկրաինական պատերազմով պայմանավորված ապրանքային հոսքերի վերաբաշխման հետևանք է։

Հայաստանը 2024 թվականի առաջին կիսամյակում ներմուծել է ընդհանուր առմամբ 10.48 մլրդ ԱՄՆ դոլարի ապրանք՝ 2023-ի հունվար-հունիսի նկատմամբ գրանցելով 186.5% աճ: Հայաստան ամենաշատն ներմուծվել են «թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր, թանկարժեք մետաղներ և դրանցից իրեր» բաժնի ապրանքները, կազմելով վերոնշյալ ժամանակահատվածի ընդհանուր ներմուծման 57.7%-ը։ Նախորդ տարվա հունվար-հունիս ամիսների համեմատ այս ապրանքախմբի ներմուծումն աճել է 9.4 անգամ` կազմելով մոտ 6.05 մլրդ ԱՄՆ դոլար։

Եթե դիտարկենք թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերի, թանկարժեք մետաղների և դրանցից իրերի արտահանումը, ապա ակնհայտ է, որ 2024 թվականի առաջին կիսամյակում դրանք կազմել են արտահանման ամենամեծ մասնաբաժինը՝ ավելի քան 71.2%, այն դեպքում, երբ 2023 թվականի առաջին կիսամյակում այն կազմում էր 20.5%, 2022-ի նույն ժամանակահատվածում այն կազմել էր 16.1%, 2021-ին` 10%, իսկ 2020 թվականի առաջին կիսամյակում 14.3%:

Կարող ենք եզրակացնել, որ և՛ արտահանման, և՛ ներմուծման նման աճը մեծամասամբ պայմանավորված է թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերի, թանկարժեք մետաղների և դրանցից իրերի առաջանցիկ աճի տեմպերով։ Ներմուծման ծավալների այսչափ ավելացմանը հիմնականում նպաստել է վերաարտահանման մեծացումը (ելնելով արտահանման և ներմուծման խզվածքի փոքր ծավալից` ընդամենը 408.4 մլն ԱՄՆ դոլար)։

Այսպիսով, եթե վերլուծենք ՀՀ արտաքին և փոխադարձ առևտրի կառուցվածքն ու դինամիկան, ապա պետք է փաստենք, որ 2024 թվականի հունվար-հունիսին արտահանումը` առանց թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերի, թանկարժեք մետաղների և դրանցից իրերի, նախորդ տարվա համադրելի ցուցանիշի համեմատ նվազել է 15%-ով, իսկ նույն ժամանակահատվածում ներմուծումը` առանց թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերի, թանկարժեք մետաղների և դրանցից իրերի, նվազել է 11%-ով։

AMP
25/08/2025
դրամ
Դոլար (USD)
382.82
+0.2
Եվրո (EUR)
447.44
+3.72
Ռուբլի (RUR)
4.7443
+0.0054
Լարի (GEL)
141.87
+0.37
41038
-28
Արծաթ
467.76
+5.65