Տնտեսական

USD BUY - 382.00+0.50 USD SELL - 384.50+0.00
EUR BUY - 442.00-1.00 EUR SELL - 447.00-1.00
OIL:  BRENT - 64.41-1.81 WTI - 60.12-1.88
COMEX:  GOLD - 3977.00-0.75 SILVER - 47.44+1.30
COMEX:  PLATINUM - 1576.60+0.24
LME:  ALUMINIUM - 2859.00+2.80 COPPER - 10962.50+3.19
LME:  NICKEL - 15361.00+1.23 TIN - 35802.00+1.14
LME:  LEAD - 2016.50+1.59 ZINC - 3025.50+1.26
FOREX:  USD/JPY - 151.97-0.32 EUR/GBP - 1.164-0.14
FOREX:  EUR/USD - 1.164-0.14 GBP/USD - 1.325-0.73
STOCKS RUS:  RTSI - 984.76-0.31
STOCKS US: DOW JONES - 47706.37+0.34 NASDAQ - 23827.49+0.80
STOCKS US: S&P 500 - 6890.89+0.23
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 51307.65+2.17 TOPIX - 3278.24-0.23
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 26346.14+0.00 SSEC - 4016.33+0.70
STOCKS EUR:  FTSE100 - 9696.74+0.44 CAC40 - 8216.58-0.27
STOCKS EUR:  DAX - 24278.63-0.12
29/10/2025  CBA:  USD - 382.62-0.16 GBP - 505.75-4.23
29/10/2025  CBA:  EURO - 445.68-0.76
29/10/2025  CBA:  GOLD - 48573-294 SILVER - 571.28-11.63
Տրանսֆերային գնագոյացման կարգավորումները՝ հարկային կարգապահության բարելավման միջոց
17/05/2021 23:13
Կիսվել

Տրանսֆերային գնագոյացման կարգավորումները՝ հարկային կարգապահության բարելավման միջոց

Աշխարհում լայն տարածում ունեցող հարկային վարչարարության գործիքներից մեկը՝ տրանսֆերային գնագոյացումը, 2020 թվականից կիրառվում է նաև Հայաստանում։

Տրանսֆերային գնագոյացման գլխավոր նպատակներից է փոխկապակցված անձանց միջև շահույթի տեղաշարժի կանխումը և հարկային կարգապահության բարելավումը։ Հարկային վարչարարության այս նոր գործիքի կիրառման տեսանկյունից՝ առաջին քայլը այդ անձանց շրջանակը պարզելն է:

Կազմակերպության փոխկապակցված անձանց շրջանակի նույնականացումն անհրաժեշտ է իրականացնել հաշվետու տարվա սկզբին՝ գնահատելով ՀՀ հարկային օրենսգրքի 362-րդ հոդվածով սահմանված փոխկապակցվածության չափանիշները: Մասնավորապես, անուղղակի և ուղղակի կերպով մասնակցությունը և գործարար որոշումների վրա ազդեցությունը։

Փոխկապակցված անձանց շրջանակը պարզելուց հետո, անհրաժեշտ է պարզել այդ անձանց միջև գործարքների վերահսկվող լինելը, ինչը կարգավորվում է Հարկային օրենսգրքի 363-րդ հոդվածով։ Փոխկապակցված անձանց շրջանակի փոփոխությունները հանգեցնում են վերահսկվող գործարքների քանակի փոփոխության:

Բացառություն են կազմում ռեզիդենտ փոխկապակցված անձանց միջև իրականացված գործարքները։ Այդպիսի գործարքները համարվում են վերահսկվող, եթե կողմերից մեկը ռոյալթի վճարող է, կամ օրենսգրքով սահմանված կարգով օգտվում է ավելացված արժեքի հարկի, շահութահարկի և ռոյալթիի գծով հարկային արտոնություններից։

Հարկման հատուկ ազատական համակարգեր ունեցող երկրների դեպքում գործարքները համարվում են վերահսկվող՝ անկախ գործարքի կողմերի փոխկապակցված համարվելու հանգամանքից: Այդ երկրների ցանկը սահմանված է ՀՀ կառավարության 2017 թվականի հունիսի 1-ի «Հարկման հատուկ ազատական համակարգեր ունեցող երկրների (աշխարհագրական տարածքների) ցանկը սահմանելու մասին» թիվ 595-Ն որոշմամբ։

Եթե կազմակերպության վերահսկվող գործարքները տվյալ տարին գերազանցում են 200 մլն դրամը, ապա տնտեսավարողն այդ մասին պետք է ծանուցի հարկային մարմնին` մինչև հաջորդ տարվա ապրիլի 20-ը ներառյալ։

Ծանուցման ձևը և վերջինիս լրացման կարգը սահմանված է ՀՀ ՊԵԿ նախագահի 2019 թվականի հոկտեմբերի 11-ի «Վերահսկվող գործարքների մասին ծանուցման ձևը և լրացման կարգը հաստատելու մասին» թիվ 671-Ն հրամանով։

Հարկային մարմինն ուսումնասիրում է վերահսկվող գործարքների մասին ծանուցումները։ Եթե լինում են ռիսկային գործարքներ, այդ դեպքում՝ հարկ վճարողից պահանջում է փաստաթղթավորում: Հարկային մարմնի ծանուցելուց հետո տնտեսվարողը փաստաթղթերը ներկայացնում է 30 աշխատանքային օրվա ընթացքում։

Հարկ վճարողը կարող է մինչև հարկային մարմնի կողմից փաստաթղթավորման պահանջի մասին ծանուցում ստանալը, ինքնուրույն ճշգրտել իր համապատասխան հարկվող բազան: Այն դեպքում, երբ հարկ վճարողի կողմից ինքնուրույն ճշգրտումներ չեն իրականացվում, և հարկային մարմնի կողմից հայտնաբերվում են դեպքեր, որ տվյալ գործարքը չի համապատասխանում պարզած ձեռքի հեռավորություն սկզբունքին, ապա կարող է սկսվել տրանսֆերային գնագոյացման ստուգման գործընթաց։

Փաստաթղթավորման մեջ ներառվող տեղեկությունների վերաբերյալ պահանջներն ամրագրված են Հարկային օրենսգրքի 376-րդ հոդվածով:

29/10/2025
դրամ
Դոլար (USD)
382.62
-0.16
Եվրո (EUR)
445.68
-0.76
Ռուբլի (RUR)
4.7923
+0.0099
Լարի (GEL)
140.96
+0.01
48573
-294
Արծաթ
571.28
-11.63