Տնտեսական

USD BUY - 388.00+0.00 USD SELL - 391.00+0.00
EUR BUY - 438.00-2.00 EUR SELL - 446.00-2.00
OIL:  BRENT - 66.93+0.57 WTI - 63.14+0.69
COMEX:  GOLD - 3338.40-0.23 SILVER - 33.42+0.09
COMEX:  PLATINUM - 972.10-1.08
LME:  ALUMINIUM - 2432.00+2.18 COPPER - 9382.50+0.14
LME:  NICKEL - 15662.00-0.13 TIN - 31314.00+0.60
LME:  LEAD - 1946.00+1.17 ZINC - 2639.50+1.68
FOREX:  USD/JPY - 143.73+0.96 EUR/GBP - 1.1325-0.55
FOREX:  EUR/USD - 1.1325-0.55 GBP/USD - 1.3284-0.21
STOCKS RUS:  RTSI - 1144.79+0.00
STOCKS US: DOW JONES - 40093.40+1.23 NASDAQ - 17166.04+2.74
STOCKS US: S&P 500 - 5484.77+2.03
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 34868.63+1.89 TOPIX - 2584.32+2.06
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 22072.62+2.37 SSEC - 3296.36-0.10
STOCKS EUR:  FTSE100 - 8407.44+0.15 CAC40 - 7502.78+0.68
STOCKS EUR:  DAX - 22064.51+0.89
23/04/2025  CBA:  USD - 389.56-0.57 GBP - 518.15-3.26
23/04/2025  CBA:  EURO - 444.14-3.92
23/04/2025  CBA:  GOLD - 43004.00+1,541.00 SILVER - 408.43+3.17
Արա Մարջանյան. Հայաստանի համար ԱԷԿ-ի այլընտրանքի բացակայության հարցը հասարակության շրջանում այնքան էլ հստակ չի գիտակցվում
01/03/2021 18:20
Կիսվել

Արա Մարջանյան. Հայաստանի համար ԱԷԿ-ի այլընտրանքի բացակայության հարցը հասարակության շրջանում այնքան էլ հստակ չի գիտակցվում

2021թ․ Հայաստանընշում է ատոմայինոլորտի 55-ամյակը․ 1966 թ.սեպտեմբերի 17-ին ԽՍՀՄ Նախարարների խորհուրդը որոշում կայացրեց կառուցել Կովկասում առաջին ատոմակայանը՝ Հայկական ԱԷԿ-ը: Հենց այս իրադարձությունն էլ դարձավ երկրի ատոմային պատմության սկիզբը:

ՄԱԿ-ի էներգետիկայի գծով ազգային փորձագետ Արա Մարջանյանը կարծում է, որ ատոմային ոլորտը՝ երկրի տնտեսական զարգացման, էներգետիկական անվտանգության և տնտեսության էներգաարդյունավետության բանալին է:

Հայկական ԱԷԿ-ը արտադրում է երկրի ամբողջ էլեկտրաէներգիայի շուրջ մեկ երրորդը: 2019 թ-ին ԱԷԿ-ը արտադրել է շուրջ 2 միլիարդ կվտ / ժամ ՝ տարեկան 6 միլիարդ ընդհանուր արտադրանքով: Ըստ անցյալ տարվա տվյալների, առաջին 9 ամիսներին ԱԷԿ-ը արտադրել է մոտ 1,75 միլիարդ կվտ / ժամ:

«Հայաստանը Հարավային Կովկասի միակ երկիրն է, որտեղ արտադրող հզորությունների ավելցուկ կա, և այն ունակ է էլեկտրաէներգիա արտադրել և արտահանել հարևան բոլոր երկրներ: 2009 թվականին դիտարկվում էր տարեկան շուրջ 1,5 միլիարդ կվտ / ժամ էլեկտրաէներգիա չափազանց գրավիչ գներով արտահանելու հնարավորությունը, ի հավելումն Իրան մատակարարվող 1,5 միլիարդ կվտ/ժամ էլեկտրաէներգիայի: Բայց, ցավոք, այդ նախագիծը այն ժամանակ չիրականացավ: Ապագայի տեսանկյունից անհրաժեշտ է վերանայել տարածաշրջանից Հայաստանի էներգիայի և տրանսպորտային մեկուսացման քաղաքականությունը և վերականգնել Հայաստանի ՝ որպես էլեկտրաէներգիայի տարածաշրջանային մատակարարի դերը, և ուզում եմ հիշեցնել, որ ԽՍՀՄ գոյության վերջին30 տարիների ընթացքում Հայաստանը յուրահատուկ էներգետիկ հանգույց էր ամբողջ Հարավային Կովկասի համար», – ասում է փորձագետը:

2021 թ-ի հունվարի 14-ին կառավարությունը ընդունեց Հայաստանում էներգետիկայի զարգացման ռազմավարությունը: Այս ռազմավարության 3-րդ կետում՝ Հայաստանի էներգետիկայի ոլորտի զարգացումը մինչև 2040թ, նշվում է, որ Հայաստանն իր արտադրական հզորություններում պետք է ունենա ատոմային բաղադրիչ: Այսպիսով, 2026 թ-ից հետո ատոմակայանի շահագործման ժամկետի երկարացման խնդիրը գերակա խնդիր է, և այն հստակորեն ամրագրված է կառավարության որոշմամբ:

«Ատոմային էներգետիկայի այլընտրանքների բացակայության հարցը շատ կարևոր է Հայաստանի համար, և հասարակության կողմից այնքան էլ հստակ չի գիտակցվում: Հաշվի առնելով Հայաստանի աշխարհագրական դիրքը և առաջնային էներգետիկ ռեսուրսների մատակարարման հետ կապված իրավիճակը, ոչ մի այլ գեներացիան չի կարող ապահովել էլեկտրական ցանցում բազային ծանրաբեռնվածությունը: Իսկ երաշխավորված հզորության տեսանկյունից վերականգնվող էներգիայի աղբյուրները չեն կարող այլընտրանք լինել ատոմակայաններին, քանի որ դրանք չեն կարող երաշխավորել դրանց արտադրությունը  տարվա ընթացքում», – ասում է Արա Մարջանյանը:

Ինչ վերաբերում է նոր ԱԷԿ-ին, դա նույնպես ռազմավարության պահանջ է: Դրույթներից մեկում ասվում է, որ Հայաստանը պետք է պահպանի իր արտադրական հզորությունների երեք բաղադրիչների կառուցվածքը և պարտադիր պետք է ունենա ատոմային բաղադրիչ: Սա նշանակում է, որ վաղ թե ուշ Հայաստանը պետք է սկսի կառուցել նոր ատոմակայան կամ նոր բլոկ հին ատոմակայանի հարթակում:

«Ձեռնարկված քայլերը, ցավոք, այնքան էլ ինտենսիվ չեն: Մոտ 7 տարի առաջ Հայաստանը փորձեց հրավիրել ներդրողների համաշխարհային համագումար` Հայաստանում նոր էլեկտրակայան կառուցելու համար: Դժբախտաբար, այդ ժամանակ Ֆուկուսիմա ատոմակայանում վթար տեղի ունեցավ, և դրանից հետո ներդրողների ակնհայտ հետաքրքրության բացակայության պատճառով խափանվեց Հայաստանում նոր ատոմակայանի կառուցման հարցը: Այնուամենայնիվ, Հայաստանը շարունակում է հավատալ, որ այդ հարցը փակված չէ, և որոշակի քայլեր են ձեռնարկվում նոր ատոմակայանի հնարավոր կառուցման համար, առաջին հերթին `հայ մասնագետների համար արդեն հայտնի ռուսական ВВЭР տիպի ռեակտորների հիման վրա: Սրանք շատ հուսալի և հեռանկարային ագրեգատներ են»:

 

 

23/04/2025
դրամ
Դոլար (USD)
389.56
-0.57
Եվրո (EUR)
444.14
-3.92
Ռուբլի (RUR)
4.71
-0.09
Լարի (GEL)
141.74
-0.20
43004.00
+1,541.00
Արծաթ
408.43
+3.17