Ֆինանսական

USD BUY - 381.50+0.00 USD SELL - 384.00+0.50
EUR BUY - 446.00-1.00 EUR SELL - 450.00-0.50
OIL:  BRENT - 65.72-0.73 WTI - 62.12-0.64
COMEX:  GOLD - 3891.50+0.04 SILVER - 47.32+0.00
COMEX:  PLATINUM - 1597.50-0.77
LME:  ALUMINIUM - 2688.50+0.30 COPPER - 10379.00+1.08
LME:  NICKEL - 15184.00-0.33 TIN - 36013.00+1.70
LME:  LEAD - 2010.50+1.11 ZINC - 2987.50+0.93
FOREX:  USD/JPY - 147.12-0.55 EUR/GBP - 1.1733-0.07
FOREX:  EUR/USD - 1.1733-0.07 GBP/USD - 1.3472+0.22
STOCKS RUS:  RTSI - 1023.28-0.05
STOCKS US: DOW JONES - 46441.10+0.09 NASDAQ - 22755.16+0.42
STOCKS US: S&P 500 - 6711.20+0.34
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 44936.73+0.87 TOPIX - 3087.40-0.24
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 27287.12+1.61 SSEC - 3882.78+0.00
STOCKS EUR:  FTSE100 - 9446.43+1.03 CAC40 - 7966.95+0.90
STOCKS EUR:  DAX - 24113.62+0.98
02/10/2025  CBA:  USD - 383.34+0.6 GBP - 516.82+1.19
02/10/2025  CBA:  EURO - 450.5+1.7
02/10/2025  CBA:  GOLD - 47721+649 SILVER - 582.71+14.51
Ինչո՞վ է պայմանավորված Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակը
25/04/2019 16:49
Կիսվել

Ինչո՞վ է պայմանավորված Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակը

Ամերիա Խորհրդատվական ընկերությունը հրապարակել է Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակի պատճառները պարզաբանող որոշակի տվյալներ։

Հոդվածում ասված է, որ ըստ ՓՄՁ Ֆինանսավորման Ֆորումի (MSME FINANCING FORUM), զարգացող երկրներում ՓՄՁ-ների պոտենցիալ ֆինանսավորման ընդհանուր կարիքը գնահատվում է մոտ 8.9 տրիլիոն դոլար, որից ֆինանսավորվում է միայն 43.4%-ը, իսկ մնացած 5.1 տրիլիոնը հանդիսանում է ֆինանսավորման ճեղքը: Գնահատումն իրականացվել է 2018թ.-ին` հիմնվելով 2017թ.-ի Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության (OECD) և Միջազգային ֆինանսական կորպորացիայի (IFC) տվյալների վրա: ՓՄՁ-ների ֆինանսավորման ճեղք կա աշխարհի գրեթե բոլոր երկրներում և նման հսկայական ճեղքը պայմանվորված է, մի կողմից պետական ծրագրերի սակավությամբ և ՓՄՁ-ների ֆինանսավորման հետ առնչվող մեծ ռիսկերով, իսկ մյուս կողմից, ՓՄՁ-ների` ֆինանսավորում ստանալու թերահավատության հետ, ինչը հանգեցնում է ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակին: Այսպես, զարգացող երկրներում ՓՄՁ-ների ֆինանսավորման ճեղքը միջինում կազմում է ՀՆԱ-ի 19%-ը, մինչդեռ Հայաստանում այս ցուցանիշը գնահատվում է ՀՆԱ-ի միայն 10.8%-ը, ինչը տարածաշրջանի երկրներից ամենացածրն է:

Հարց է առաջանում. Մի՞ թե, Հայաստանում ՓՄՁ-ները բավականաչափ ֆինանսավորված են:

Ինչո՞վ է պայմանավորված Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակը

Ընկերությունը փաստում է, որ Հայաստանում ՓՄՁ-ների ֆինանսավորման ճեղքը կազմում է մոտ 1 մլրդ 145 մլն դոլար կամ 553 մլրդ դրամ: Հետաքրքիր է, որ գերփոքր ձեռնարկությունների ֆինանսավորման կարիքը կազմում է ընդամենը 62 մլրդ դրամ (ընդհանուր գնահատված ճեղքի մոտ 11%-ը), մինչդեռ դրանց քանակը (ըստ նույն աղբյուրի) կազմում է ՓՄՁ-ների գերակշիռ մասը` մոտ 78%: Գերփոքր միավորների համար նման ցածր ֆինանսավորման կարիքը, թերևս, պայմանավորված է դրանց` մեծամասամբ ոչ ֆորմալ ֆինանսավորման աղբյուրներից օգտվելու հնարավորության հետ, այլ կերպ ասած, գերփոքր ձեռնարկությունների մեծ մասը ֆինանսավորվում են ընտանիքի անդամների, բարեկամների կամ ընկերների կողմից: Դրան հակառակ, փոքր և միջին ձեռնարկությունների (առանց գերփոքրերի) ֆինանսավորման ճեղքը միավորի հաշվով ահռելի է: Այսպես, հարևան Վրաստանի համեմատ մեկ միավոր փոքր կամ միջին ձեռնարկատիրության (առանց գերփոքրերի) հաշվով ֆինանսավորման ճեղքը Հայաստանում 5 անգամ ավելի մեծ է` կազմելով մոտ 85 մլն դրամ (Վրաստանում այս կազմում է 18 մլն դրամ): Մինչդեռ Հայաստանում փոքր կամ միջին ձեռնարկությունների ընդհանուր ֆինանսավորման ճեղքը կրկնակի փոքր է Վրաստանի նույն ցուցանիշի համեմատ (489 մլրդ 1,013 մլրդ-ի համեմատ): Այստեղից կարելի է եզրակացնել, որ Հայաստանում ՓՄՁ ֆինանսավորման ճեղք / ՀՆԱ հարաբերակցության ցածր մակարդակը պայմանավորված է ոչ թե ՓՄՁ-ների բավարար ֆինանսավորմամբ, այլ նրանով, որ Հայաստանում փոքր ու միջին ընկերությունները (առանց գերփոքրերի) պարզապես շատ քիչ են:

Ինչո՞վ է պայմանավորված Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակը

Մասնավորապես` ըստ նույն աղբյուրի (ՓՄՁ Ֆինանսավորման Ֆորում) Հայաստանում գործում են ոչ ավել քան 5,800 փոքր ու միջին ընկերություններ (առանց գերփոքրերի), մինչդեռ Վրաստանում դրանց թիվը գերազանցում է 55,000:

Ինչո՞ւ են Հայաստանում փոքր և միջին ձեռնարկությունները քիչ. սրա պատճառ կարող է լինել ինչպես պետական ծրագրերի և հարկային քաղաքականության անարդյունավետությունը այնպես էլ, օրինակ, շուկաներում առկա մուտքի անցանելի արգելքները, որի հետևանքով նվազում է մրցակցությունը և ձեռնարկատիրությամբ զբաղվելու գրավչությունը:

02/10/2025
դրամ
Դոլար (USD)
383.34
+0.6
Եվրո (EUR)
450.5
+1.7
Ռուբլի (RUR)
4.6984
+0.0189
Լարի (GEL)
140.8
+0.11
47721
+649
Արծաթ
582.71
+14.51