Վրաստանում «Խաչապուրիի ինդեքսը» 6 տարվա ընթացքում առաջին անգամ նվազել է
Օրերս Վրաստանում Խաչապուրիի ինդեքսը վեց տարվա ընթացքում առաջին անգամ անկում է գրանցել։ Տնտեսական այս ցուցանիշը, որը մշակվել է Economist ամսագրի Բիգ-Մաքի ինդեքսի նմանությամբ, արտացոլում է խաչապուրիի՝ վրացական հայտնի ուտեստի արժեքի փոփոխությունները։
2018 թվականից ի վեր ցուցանիշն աճում է՝ 2023 թվականին հասնելով 6.3 լարիի (213 ռուբլի)։ 2024 թվականին գրանցվել է անկում մինչև 6.2 լարի (210 ռուբլի), ինչը կազմում է 1% անկում։
Թբիլիսիի Տնտեսագիտության միջազգային դպրոցը (ISET) հաշվարկում է ինդեքսը՝ հիմնվելով մեկ իմերեթական խաչապուրիի պատրաստման բաղադրիչների արժեքի վրա: 2024 թվականի հուլիսին պատրաստման միջին արժեքը կազմել է 5․78 լարի (195 ռուբլի), ինչը 2․9%-ով պակաս է հունիսի համեմատ։
Չնայած ինդեքսի ընդհանուր անկմանը, որոշ բաղադրիչների գներն աճել են տարեցտարի: Կարագը թանկացել է 18․9%-ով, կաթը՝ 18%-ով, խմորիչը՝ 13․9%-ով։ Միաժամանակ նկատվում է պանրի (-6․4%) և ձվի (-4․3%) գների նվազում, ինչը մասամբ փոխհատուցում է մյուս բաղադրիչների ինքնարժեքի աճը։
Խաչապուրիի պատրաստման արժեքի հարցում տարածաշրջանային զգալի տարբերություններ կան։ Թբիլիսիում այն ամենաշատն արժե՝ 6․34 լարի (214 ռուբլի), ինչը 9․6%-ով բարձր է երկրի միջինից։ Քութաիսիում խաչապուրին կարելի է պատրաստել 5․47 լարիով (185 ռուբլի):
Փորձագետները գների տատանումները պայմանավորում են զբոսաշրջային սեզոնով և երկրում ընդհանուր տնտեսական միտումներով: Ամռան ամիսներին զբոսաշրջային հոսքերի ավելացումը ավանդաբար հանգեցնում է գների բարձրացման հանրաճանաչ վայրերում, մինչդեռ քիչ այցելվող շրջաններում գները մնում են ավելի կայուն:
«Խաչապուրիի ինդեքսը» շարունակում է մնալ կարևոր գործիք Վրաստանում գնաճին և տնտեսական փոփոխություններին հետևելու համար՝ արտացոլելով կյանքի արժեքը ազգային խոհանոցի ոսպնյակի միջոցով: Դրա դինամիկան թույլ է տալիս գնահատել ոչ միայն սննդամթերքի արժեքի փոփոխությունները, այլև երկրի ընդհանուր տնտեսական միտումները: