Տնտեսական

USD BUY - 381.50+0.00 USD SELL - 384.00+0.00
EUR BUY - 442.50+0.00 EUR SELL - 446.00-0.50
OIL:  BRENT - 64.41+3.49 WTI - 60.27+3.65
COMEX:  GOLD - 4106.80-0.88 SILVER - 48.10-0.37
COMEX:  PLATINUM - 1593.70+3.84
LME:  ALUMINIUM - 2781.00+0.13 COPPER - 10623.50+0.18
LME:  NICKEL - 15175.00+0.32 TIN - 35400.00+1.04
LME:  LEAD - 1985.00+0.76 ZINC - 2988.00+1.86
FOREX:  USD/JPY - 152.43+0.32 EUR/GBP - 1.1595-0.08
FOREX:  EUR/USD - 1.1595-0.08 GBP/USD - 1.3335-0.28
STOCKS RUS:  RTSI - 1023.52+0.40
STOCKS US: DOW JONES - 46590.41-0.71 NASDAQ - 22740.40-0.93
STOCKS US: S&P 500 - 6699.40-0.53
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 48641.61-1.35 TOPIX - 3253.78-0.39
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 25967.98+0.72 SSEC - 3922.41+0.22
STOCKS EUR:  FTSE100 - 9515.00+0.93 CAC40 - 8206.87-0.63
STOCKS EUR:  DAX - 24151.13-0.74
23/10/2025  CBA:  USD - 382.54+0.03 GBP - 510.19+0.99
23/10/2025  CBA:  EURO - 443.29+0.11
23/10/2025  CBA:  GOLD - 50057-1221 SILVER - 587.4-26.82
«Հարավկովկասյան երկաթուղի» ընկերությունում բացահայտվել են մի շարք խոշոր խախտումներ
13/03/2015 23:19
Կիսվել

«Հարավկովկասյան երկաթուղի» ընկերությունում բացահայտվել են մի շարք խոշոր խախտումներ

ՀՀ Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողովը (ՏՄՊՊՀ) ավարտել է «Հարավկովկասյան երկաթուղի» ընկերությունում կատարված ուսումնասիրությունները:  Ընկերությունը երկաթուղային փոխադրումների ոլորտում ունի մենաշնորհային դիրք. Հանձնաժողովի ուսումնասիրության նպատակը մենաշնորհային դիրքի չարաշահման փաստերը բացահայտելն է: Տեղեկացնենք, որ ընկերությունը վերջին 3 տարիներին բարձրացրել է միջպետական և ներպետական բեռնափոխադրումների գները, ինչի հետ կապված ՏՄՊՊՀ մասնագետները համապատասխան գնագոյացման հաշվարկներ են իրականացրել:

Ինչպես տեղեկացնում են ՏՄՊՊՀ Մամուլի ծառայությունից՝  սկսած 2011 թվականից «Հարավկովկասյան երկաթուղին» պարբերաբար բարձրացնում է բեռնափոխադրման գները: Ընդհանուր առմամբ ներպետական բեռնափոխադրումների գները 2011-2014 թվականներին ավելացել են 5-17 տոկոսով, իսկ միջպետականի դեպքում՝ մինչև 17 տոկոս: Պարզվել է նաև, որ ընկերության կողմից կատարված գնային բարձրացումները ոչ միշտ են համահունչ ծախսերին: Այսպես.  2012 թվականին նախորդ տարվա համեմատ ընկերության ծախսերը 1 տոննա/կմ-ի հաշվով ավելացել են 5,4 տոկոսով, գինը՝ 4,8 տոկոսով: 2013-ին ծախսերը ավելացել են 2,5, իսկ բեռնափոխադրման գինը՝ 4,3 տոկոսով: Այսինքն եթե 2012-ին բեռնափոխադրման գները  0,6 տոկոսով քիչ են բարձրացվել, ապա, փոխարենը 2013-ին 1,8 տոկոսով ավելի թանկ գին է սահմանվել:

ՏՄՊՊՀ-ի կողմից կատարված լայնածավալ ուսումնասիրության ընթացքում ստուգվել է նաև ընկերության կողմից գործող օրենսդրության պահանջների կատարման փաստը: Պարզվել է, որ 2010 թվականից ի վեր, «Հարավկովկասյան երկաթուղին» չի համաձայնեցրել և չի հրապարակել ենթակառուցվածքների վերաբերյալ տեղեկատվությունը, ինչը, օրենքով սահմանված կարգով  պարտավոր էր անել: Ընդ որում այդ տեղեկատվությունը ներառում է բազմաթիվ կարևորագույն տվյալներ, այդ թվում նաև ռազմավարական նշանակության ապրանքների՝ ցորենի, նավթամթերքի, երկաթուղային բեռնափոխադրումների առավելագույն սակագները, որոնք այս պարագայում չեն համաձայնեցվել: Բացի այդ, որոշ դեպքերում  «ՀԿԵ» ներկայացուցիչները, առանց ՀՀ Տրանսպորտի և կապի նախարարության համապատասխան լիազորագրերի, մասնակցել են ԱՊՀ անդամ երկրների միջև կնքվող երկաթուղային բեռնափոխադրումների սակագնային քաղաքականությունների սահմանման համաժողովներին:

Ոսումնասիրության արդյունքում պարզվել է նաև, որ «Հարավկովկասյան երկաթուղու» հասույթի հիմնական մասը՝ մոտ 95%-ը ձևավորվում է ընդամենը 3 ապրանքների բեռնափոխադրումներից՝ հացահատիկ, նավթամթերք և հանքանյութ: Հանձնաժողովն արձանագրել է նաև, որ ընկերության կուտակած վնասը կազմում է 9,3 մլրդ դրամ, որն էլ ըստ ընկերության կողմից Հանձնաժողովին ներկայացրած պարզաբանումների եղել է գնային բարձրացումների հիմնական պատճառը: Հանձնաժողովը ստուգել է նաև կուտակված վնասի առաջացման պատճառներն ու հիմնավորվածությունը և պարզել, որ նման ծավալի վնասը  կոնցեսիոն պայմանագրով նախատեսված և ընկերության կողմից մինչ օրս կատարված շուրջ 91 մլրդ դրամի ներդրումների  հետևանք է: Ստացվում է, որ ներդրումների աճին զուգահեռ ավելանում  է նաև ընկերության վնասի չափը:

Նկատի ունենալով վերոնշյալ հանգամանքը, ՏՄՊՊՀ նախագահ Ա. Շաբոյանը հանձնարարել է շարունակել ուսումնասիրությունները  ընկերության կողմից կատարված ներդրումների արդյունավետությունը պարզելու նպատակով:  Բացի այդ, կուսումնասիրվի նաև գնումների կազմակերպման գործընթացը, քանի որ «Հարավկովկասյան երկաթուղին» ազատ է իր գնումների քաղաքականությունը որոշելու հարցում և ինքնուրույն է տնօրինում, թե երբ, ումից  և ինչ գնով ձեռքբերում իրականացի:

Հաշվի առնելով ընկերությունում ձևավորված խոշոր վնասի առկայության փաստը, Հանձնաժողովը որոշել է տալ նախազգուշացում  և պահանջել, որպեսզի այսուհետ «Հարավկովկասյան երկաթուղին»  հետևի մրցակցային օրենսդրության պահանջներին և զերծ մնա  չարաշահումներից: Քանի որ բացահայտումների հիմնական մասը գտնվում է ոլորտը կարգավորող  մարմնի` ՀՀ Տրանսպորտի և կապի նախարարության դաշտում, ուստի Հանձնաժողովի որոշմամբ ուսումնասիրությունների ողջ փաթեթը կուղարկվի նախարարություն: Բացի այդ, ոլորտի կարգավորման, ինչպես նաև  ընկերության գործունեության կանոնակարգման նպատակով Հանձնաժողովը ձևավորել է ստեղծված իրավիճակի շտկման առաջարկություններ, որոնք ևս կտրամադրի շահագրգիռ կողմերին:

23/10/2025
դրամ
Դոլար (USD)
382.54
+0.03
Եվրո (EUR)
443.29
+0.11
Ռուբլի (RUR)
4.6972
+0.0176
Լարի (GEL)
140.81
-0.42
50057
-1221
Արծաթ
587.4
-26.82