Սոցիալական

USD BUY - 381.00+0.00 USD SELL - 384.00+0.00
EUR BUY - 447.00+3.00 EUR SELL - 452.00+3.00
OIL:  BRENT - 66.37+1.33 WTI - 62.58+0.98
COMEX:  GOLD - 3685.40+1.25 SILVER - 41.93+1.01
COMEX:  PLATINUM - 1395.90+0.95
LME:  ALUMINIUM - 2617.50+0.65 COPPER - 9915.00+0.18
LME:  NICKEL - 15229.00-0.04 TIN - 34262.00-0.15
LME:  LEAD - 1992.00+0.35 ZINC - 2876.50+0.54
FOREX:  USD/JPY - 147.29-0.06 EUR/GBP - 1.1766+0.42
FOREX:  EUR/USD - 1.1766+0.42 GBP/USD - 1.3561+0.41
STOCKS RUS:  RTSI - 1117.78-0.26
STOCKS US: DOW JONES - 45514.95+0.25 NASDAQ - 21798.70+0.45
STOCKS US: S&P 500 - 6495.15+0.21
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 43459.29-0.42 TOPIX - 3122.12-0.51
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 25938.13+1.19 SSEC - 3807.29-0.51
STOCKS EUR:  FTSE100 - 9221.44+0.14 CAC40 - 7734.84+0.78
STOCKS EUR:  DAX - 23807.13+0.89
09/09/2025  CBA:  USD - 382.95+0.45 GBP - 519.82+2.3
09/09/2025  CBA:  EURO - 450.04+1.48
09/09/2025  CBA:  GOLD - 44726+521 SILVER - 507.14+6.07
Վիվասել-ՄՏՍ. Ծառատունկ՝ ուղղված Հայաստանի էկոհամակարգի պահպանմանը
24/03/2017 20:37
Կիսվել

Վիվասել-ՄՏՍ. Ծառատունկ՝ ուղղված Հայաստանի էկոհամակարգի պահպանմանը

Վայրի բնության և մշակութային արժեքների պահպանման հիմնադրամը (FPWC) և գլխավոր գործընկեր ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ը, անտառների և  ծառերի միջազգային օրվա շրջանակներում, ծառատունկ են իրականացրել Ուրցաձորում։ Գործընկեր կառույցների աշխատակիցների ջանքերով, Կովկասյան կենսաբազմազանության ապաստարանի (ԿԿԱ) հիմնական տնկադաշտը համալրվել է ծիրանենու և սալորենու մի քանի հարյուր տնկիով։

ԿԿԱ տնկարանային տնտեսությունը հիմնվել է Վայրի բնության և մշակության արժեքների պահպանման հիմնադրամի (FPWC) և ԱՄՆ Անտառային ծառայության Միջազգային ծրագրերի համագործակցության շրջանակում: Լայնածավալ սերմնահավաքի շնորհիվ, դեռևս նախորդ տարի ստեղծվել է սերմնային բանկը, ինչը կենսաբազմազանության պահպանության գործում բազային կարևոր ռեսուրս է։ Ծրագրի շրջանակում նախատեսվում է սերմնաբուսակների արտադրության նորարարական տեխնոլոգիաների փորձարկմամբ՝ տարեկան 5000 տեղական և տարածաշրջանային ծագման ծառ տնկել Կովկասյան կենսաբազմազանության ապաստարանի (ԿԿԱ) տարածքում։ Այնպիսի ծառատեսակները, ինչպիսիք են՝ նշենին, խնձորենին, բալենին, սալորենին, տանձենին, գերիմաստին և այլն, սննդի անփոխարինելի աղբյուր են ԿԿԱ տարածքում հանդիպող որոշ կենդանիների համար:

ՎիվաՍել-ՄՏՍ-FPWC համագործակցությամբ վերսկսվել է ԿԿԱ տնկարանային տնտեսության ծրագրի նոր, լայնամասշտաբ փուլը։ Գործընկեր կազմակերպությունների համատեղ ջանքերով իրականացվող մի շարք ծրագրեր միտված են ժամանակակից տեխնոլոգիաների ներդրմամբ ու կիրառմամբ՝ Հայաստանի էկոհամակարգի պահպանմանն ու համայնքային զարգացմանը:

Ծառատունկին մասնակցել են  FPWC-ի հիմնադիր Ռուբեն Խաչատրյանը, ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ի գլխավոր տնօրեն Ռալֆ Յիրիկյանը, համայնքի ղեկավար Ռաֆիկ Անդրեասյանը, FPWC «Արևորդի» էկոկրթական նախագծի մասնակից պատանիները:

«Բնության հետ հարկավոր է համերաշխ ապրել: Եթե այսօր մենք անտարբերության մատնենք խնդիրները, վաղը դրանց հետևանքները կարող են զգալ մեր երեխաները: Այն, ինչ անում ենք՝ կարևոր է էկոհամակարգի պահպանման համար: Գործընկեր կազմակերպության հետ, տարիներ շարունակ ձգտում ենք առաջնորդվել պատասխանատու մոտեցմամբ: Դրա հիմքում հետևյալ տրամաբանությունն է. առողջ միջավայրն ու վաղվա կյանքի որակը մեր ձեռքերում են»,-ասել է ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ի գլխավոր տնօրեն Ռալֆ Յիրիկյանը: 

«Տարեկան 5,000 ծառերի տնկումը կենսաբազմազանության պահպանության ծրագրի մեկնարկն է միայն։ Հուսով ենք, որ առաջիկայում ծառերի թվաքանակը ավելացնելու հնարավորություն կունենանք։ Կովկասյան կենսաբազմազանության ապաստարանում տարիներ շարունակ իրականացվող նախաձեռնությունների հիմքը միջազգային փորձն ու նորարարությունն է։ Մենք փորձարկել և արդեն հաջողությամբ օգտագործում ենք նորագույն համակարգեր՝ հիդրոգել ջրի կուտակիչ պոլիմերային նյութ, ոռոգման կաթիլային և խորը արմատային ջրման համակարգ, որոնք ոչ միայն երաշխավորում են դրական արդյունքը, այլև՝ նպաստում բնական ռեսուրսների կայուն օգտագործմանը»,-ասել է  FPWC-ի հիմնադիր Ռուբեն Խաչատրյանը։

Դեռևս 2016թ.-ի գարնանը, Հայաստանում առաջին անգամ պերմակուլտուրայի ու ագրոանտառաբուծության մեթոդների կիրառմամբ ԿԿԱ-ում ստեղծվել է ուտելի անտառ։ Հարևանությամբ էլ ստեղծվել է անտառայգի, որտեղ մինչև տարեվերջ նախատեսվում է տնկել տեղական-տարածաշրջանային ծագմամբ այնպիսի ծառատեսակներ, որոնք բնորոշ են տարածքին և հարմարեցված՝ բնակլիմայանական պայմաններին: Դա բարձր արտադրողականության ցուցանիշի գրավական է։ Ծառատունկին զուգահեռ իրականացվել է նաև հողի բնական՝ գոմաղբով պարարտացում։

Տարածքում ջրային ռեսուրսների սակավությունը հաշվի առնելով՝ անտառայգում կիրառվում է ոռոգման ժամանակակից՝ խորը արմատային ոռոգման համակարգ։ Այս մեթոդի առավելությունն այն է, որ ոռոգիչ ձողի միջոցով ողողվում է ոչ թե հողի վերին շերտը, այլ  անմիջապես արմատաբնակ մասը՝ նվազեցնելով գոլորշիացումը և ջրի կորուստը:

Անտառայգիներն ունեն բնական էկոհամակարգերի կառուցվածք և իրականացնում են նույն գործառույթները, ինչը հնարավորություն է տալիս ստեղծել վերահսկելի արտադրողականությամբ՝ բնականին մոտ միջավայր:

Միավորված ազգերի կազմակերպության (ՄԱԿ) նախաձեռությամբ ամեն տարի մարտի 21-ին նշվում է Անտառների և  ծառերի միջազգային օրը։ ՄԱԿ-ի պաշտոնական տվյալների համաձայն՝ տարեկան հատվում է 13 միլիոն հեկտար անտառ: Թեև անտառները  մոլորակի 1,6 միլիարդ բնակչության ապրուստի հիմնական միջոցն են՝ դրանք անխնա ոչնչացվում են։ Անտառահատումներին բաժին է հասնում  ջերմոցային գազերի համաշխարհային արտանետումների 12-20%-ը, որոնք էլ նպաստում են գլոբալ տաքացմանը:

Վայրի բնության և մշակութային արժեքների պահպանման հիմնադրամը (FPWC) գործում  է 2002թ-ից: FPWC-ին Բնության պահպանության միջազգային միավորման (IUCN) անդամ է։ Հայաստանի բնական բացառիկ ժառանգության և կենսաբազմազանության պահպանության, բնապահպանական խնդիրների և բնության պահպանության կարևորության մասին հանրային իրազեկումը մեր առաքելությունն է։ Մենք նպատակ ունենք մարդ-վայրի բնություն հակամարտության և դրա հետևանքների նվազեցմամբ կրճատել կենդանական և բուսական աշխարհի վտանգված տեսակների անհետացման ռիսկերը։ Կենսաբազմազանության պահպանումը, բնապահպանական կրթությունը, համայնքային զարգացումը և հանրային իրազեկումը մեր գործունեության առանցքում են։

09/09/2025
դրամ
Դոլար (USD)
382.95
+0.45
Եվրո (EUR)
450.04
+1.48
Ռուբլի (RUR)
4.6006
-0.0618
Լարի (GEL)
142.25
+0.18
44726
+521
Արծաթ
507.14
+6.07