ԱՌԱՋԻՆ ԿԻՍԱՄՅԱԿՈՒՄ ՀՀ ՊԵՏԱԿԱՆ ԲՅՈՒՋԵ ՄՈՒՏՔԱԳՐՎԱԾ ՀԱՐԿԱՅԻՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐՆ ԱՃԵԼ ԵՆ 22.8%-ՈՎ
2010 թվականի առաջին կիսամյակի ընթացքում պետական բյուջե մուտքագրված հարկային եկամուտներն ու պետական տուրքերը կազմել են շուրջ 286.2 մլրդ դրամ և 11.7%-ով գերազանցել առաջին կիսամյակում ծրագրված մուտքերը: ՀՀ ֆինանսների նախարարության հրապարակած տվյալների համաձայն 2009 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ նշված եկամուտներն աճել են 22.8% ով կամ 53 մլրդ դրամով, ինչը հիմնականում պայմանավորված է ավելացված արժեքի հարկի և եկամտահարկի աճով:
Հարկերի և տուրքերի 49.8%-ն ապահովվել է ավելացված արժեքի հարկի հաշվին, որը կազմել է շուրջ 142.6 մլրդ դրամ և 36.1% ով կամ 37.8 մլրդ դրամով գերազանցել նախորդ տարվա նույն ցուցանիշը: ԱԱՀ ի մուտքերից ավելի քան 92.3 մլրդ դրամը ստացվել է ՀՀ սահմանին հարկումից, 50.2 մլրդ դրամը` ներքին շրջանառությունից: Հարկ է նշել, որ մուտքերի աճ է արձանագրվել և ՀՀ սահմանին հարկումից, և ապրանքների ու ծառայությունների ներքին շրջանառությունից ստացվող մուտքերի գծով, ընդ որում, վերջիններիս աճի տեմպը գերազանցել է ներմուծումից ստացվող եկամուտների աճի տեմպին:
Պետական բյուջեի հարկային եկամուտների ու պետական տուրքերի 7.5%-ն ապահովվել է ակցիզային հարկի հաշվին` կազմելով շուրջ 21.4 մլրդ դրամ: Մասնավորապես` հանրապետություն ներմուծված ենթաակցիզային ապրանքների հարկումից ստացվել է շուրջ 15.3 մլրդ դրամ, որից 6.9 մլրդ դրամը` բենզինի և դիզելային վառելիքի, 6.1 մլրդ դրամը` ծխախոտի ներմուծման հարկումից: Հանրապետությունում արտադրվող ենթաակցիզային ապրանքների հարկումից պետական բյուջեի մուտքերը կազմել են 6.1 մլրդ դրամ, որից 3 մլրդ դրամը ստացվել է ներքին արտադրության ծխախոտի իրացումից: Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ ակցիզային հարկի մուտքերն աճել են 12.2% ով կամ 2.3 մլրդ դրամով:
2010 թվականի առաջին կիսամյակում ՀՀ պետական բյուջեի հարկային եկամուտների 15.2%-ն ապահովվել է շահութահարկի հաշվին` կազմելով 43.5 մլրդ դրամ: Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ շահութահարկի մուտքերը նվազել են 3.2%-ով կամ 1.4 մլրդ դրամով:
Հաշվետու ժամանակահատվածում ՀՀ պետական բյուջե է մուտքագրվել շուրջ 34.5 մլրդ դրամ եկամտահարկ` ապահովելով հարկերի և տուրքերի 12.1% ը: Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ եկամտահարկի մուտքերն աճել են 28.7%-ով կամ 7.7 մլրդ դրամով:
Մաքսատուրքի գծով մուտքերը կազմել են ավելի քան 15.2 մլրդ դրամ` 28.8%-ով կամ 3.4 մլրդ դրամով գերազանցելով 2009 թվականի համապատասխան ցուցանիշը:
2010 թվականի առաջին կիսամյակի ընթացքում բյուջե են մուտքագրվել ավելի քան 8.6 մլրդ դրամ պետական տուրքեր` կազմելով ծրագրված մուտքերի 98.7%-ը: Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ նշված մուտքերն աճել են 4.4%-ով կամ 363.4 մլն դրամով:
Գործունեության առանձին տեսակներից առաջին կիսամյակում գանձվել են ավելի քան 10.8 մլրդ դրամ հաստատագրված վճարներ` ապահովելով հարկային եկամուտների ու պետական տուրքերի 3.8%-ը: Նշված ցուցանիշը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ նվազել է 4.2%-ով կամ 479 մլն դրամով: Մասնավորապես` նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ զգալի անկում է արձանագրվել առևտրի իրականացման վայր կազմակերպելու, առևտրի իրականացման վայրից դուրս գտնվող` խանութների, կրպակների (տաղավարների) և այլ վաճառատեղերի միջոցով առևտրական գործունեություն իրականացնելու և ավտոտրանսպորտային միջոցների գազալցման գործունեության կազմակերպման համար գանձվող հաստատագրված վճարների գծով:
2010 թվականի առաջին կիսամյակում ՀՀ պետական բյուջե են մուտքագրվել շուրջ 4 մլրդ դրամ բնօգտագործման և բնապահպանական վճարներ, որոնք նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ ավելացել են 78.7%-ով` հիմնականում պայմանավորված օգտակար հանածոների արդյունահանման և ՀՀ ներմուծվող` շրջակա միջավայրին վնաս պատճառող ապրանքների համար գանձվող վճարների աճով:
Պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարների գծով բյուջետային եկամուտները կազմել են 54.7 մլրդ դրամ` 11.3%-ով գերազանցելով կիսամյակային ծրագիրը: 2009 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարներն աճել են 14.3%-ով կամ 6.8 մլրդ դրամով: