Ֆինանսական

USD BUY - 382.00+0.00 USD SELL - 384.00-0.50
EUR BUY - 440.00-2.00 EUR SELL - 445.00-2.00
OIL:  BRENT - 64.60-0.42 WTI - 60.12-0.43
COMEX:  GOLD - 3997.50+1.24 SILVER - 48.53+2.41
COMEX:  PLATINUM - 1621.70+2.35
LME:  ALUMINIUM - 2859.00+2.80 COPPER - 10962.50+3.19
LME:  NICKEL - 15361.00+1.23 TIN - 35802.00+1.14
LME:  LEAD - 2016.50+1.59 ZINC - 3025.50+1.26
FOREX:  USD/JPY - 153.95+0.63 EUR/GBP - 1.1567-0.37
FOREX:  EUR/USD - 1.1567-0.37 GBP/USD - 1.3152-0.34
STOCKS RUS:  RTSI - 1000.78+0.05
STOCKS US: DOW JONES - 47522.12-0.23 NASDAQ - 23581.14-1.57
STOCKS US: S&P 500 - 6822.34-0.99
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 51325.61+0.04 TOPIX - 3300.79+0.69
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 26282.69-0.24 SSEC - 3986.90-0.73
STOCKS EUR:  FTSE100 - 9760.06+0.04 CAC40 - 8157.29-0.53
STOCKS EUR:  DAX - 24118.89-0.02
30/10/2025  CBA:  USD - 382.72+0.1 GBP - 504.23-1.52
30/10/2025  CBA:  EURO - 444.15-1.53
30/10/2025  CBA:  GOLD - 49301+728 SILVER - 592.78+21.5
Լույս հիմնադրամ. 9 ամիսների ՀՀ պետական բյուջեի կատարումը պլանից շեղվել է շուրջ 283.8 մլրդ դրամով
19/11/2022 14:25
Կիսվել

Լույս հիմնադրամ. 9 ամիսների ՀՀ պետական բյուջեի կատարումը պլանից շեղվել է շուրջ 283.8 մլրդ դրամով

ԼՈՒՅՍ հիմնադրամն ուսումնասիրել է 2022թ. առաջին 9 ամիսների ՀՀ պետական բյուջեի կատարման հաշվետվությունը։

Այսպես՝

  • 2022թ.-ի 9 ամիսներին հարկաբյուջետային քաղաքականության ազդեցությունն ամբողջական պահանջարկի վրա եղել է զսպող, նախապես պլանավորված չեզոքի փոխարեն։ Թեև տնտեսության ներկայիս «գերտաքացման» պայմաններում զսպող հարկաբյուջետային քաղաքականության իրականացումը արդարացված է, այնուամենայնիվ անհրաժեշտ է ծայրաստիճան զգույշ լինել, քանի որ նման քաղաքականության իրականացումը սովորաբար առաջին հերթին զսպող ազդեցություն է ունենում սպառման և ներդրումների վրա, որոնց կրճատումը կարող է վտանգավոր ազդեցություն թողնել տնտեսության վրա։
  • Պետական բյուջեի եկամուտների գերակատարման և ծախսերի թերակատարման արդյունքում 2022թ.-ի 9 ամիսների արդյունքներով ձևավորվել է պետական բյուջեի հավելուրդ՝ պլանավորված պակասուրդի փոխարեն։
  • Պետական բյուջեի ծախսերը ճշտված պլանի համեմատ թերակատարվել են։ Թերակատարվել են թե՛ ընթացիկ, և թե՛ կապիտալ ծախսերը։ Թերակատարման ծավալները նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ ավելացել են:
  • Թերակատարումներ են արձանագրվել պատասխանատու բոլոր մարմինների ծրագրերի գծով: Այսինքն՝ չնայած այն փաստին, որ բյուջեով գումարը նախատեսվում և հատկացվում է, ծրագրերն ամբողջությամբ կամ մասնակիորեն չեն իրականացվում, ինչը, թերևս, վկայում է պետական մարմինների ոչ բավարար արդյունավետ աշխատանքի մասին:

Կապիտալ ծախսերի թերակատարումը հիմնականում ՀՀ կառավարության կողմից պլանավորված ծախսերն ամբողջությամբ և սահմանված ժամկետում կատարելու հանձնառության ապահովման անընդունակության արդյունք է։ Կասկածից վեր է, որ զսպող հարկաբյուջետային քաղաքականությունը չպետք է իրականացվի կապիտալ ծախսերի հաշվին: Ավելին, ներքին պահանջարկի ներկայիս կտրուկ աճի պայմաններում, խիստ անհրաժեշտ է, որ կառավարությունը նպաստի առաջարկի ավելացմանը, ինչի լավագույն միջոցներից մեկը հենց նպատակային կապիտալ ծախսեր կատարելն է:

Թերակատարման պատճառներից առանձնահատուկ պետք է նշել այն, որ շատ հաճախ, բյուջեով պլանավորվում են բավական անիրատեսական (կամ առնվազն՝ իրականացման առումով ոչ բավարար չափով հիմնավորված) ցուցանիշներ: Ընդ որում, այս դիտարկումը տեղին է ինչպես նախորդ տարիների պետական բյուջեների, այնպես էլ անգամ 2023թ. պետական բյուջեի նախագծի դեպքում։ Այնպիսի տպավորություն է ստեղծվում, որ պարզապես բյուջեին «ականջահաճոյություն» հաղորդելու համար դրանում ի սկզբանե պլանավորվում են անիրատեսական ցուցանիշներ, իսկ հետագայում՝ տարվա ընթացքում, կառավարությունը դրանք իրականացնելու ուղղությամբ բավարար գործնական քայլեր չի ձեռնարկում:

Ներկա իշխանության բոլոր տարիների համար տխուր ավանդույթ է դարձել բյուջեով պլանավորված կապիտալ ծախսերի թերակատարումը։

Փաստացիորեն՝ բյուջեի կատարումը պլանից շեղվել է շուրջ 283.8 մլրդ դրամով:

Վերլուծությունն ամբողջությամբ հասանելի է հետևյալ հղումով՝ https://bit.ly/3V762ig

30/10/2025
դրամ
Դոլար (USD)
382.72
+0.1
Եվրո (EUR)
444.15
-1.53
Ռուբլի (RUR)
4.7549
-0.0374
Լարի (GEL)
141.18
+0.22
49301
+728
Արծաթ
592.78
+21.5