Ծխախոտ արտադրող ըննկերությունների 5 ամենամեծ պարտությունները
Ծխողներին ծխախոտ արտադրող ընկերությունների կողմից փոխհատուցում վճարելը այդքան էլ եզակի չեն ԱՄՆ-ում: Ընկերությունները միշտ էլ բողոքարկում են որոշումները, սակայն դատավորները մեծամասաբ ընտրում են հայցվորների կողմը:
Անցած շաբաթ Ֆլորիդա նահանգի դատարանը բավարարեց Սինդի Ռոբերտսոնի հայցն ընդդեմ R.J. Reynolds Tobacco-ի, որին պատկանում են այնպիսի բրենդներ, ինչպիսիք են Camel-ը, Kool-ը, Winston-ը և Pall Mall-ը: Ըստ Ռոբերտսոնի փաստաբանների, ընկերությունը բավականաչափ չի իրազեկել ծխելու վնասի մասին, ինչը 1996 թվականին բերել է Մայքլ Ջոնսոնին 36 տարեկան հասակում թոքի քաղցկեղից մահվան: Փոխհատուցման գինը կկազմի է $23,6 մլրդ, եթե R.J. Reynolds Tobacco-ին չհաջողվի դատը հաղթել:
Այս գործի հետ կապված, հիշենք ԱՄՆ-ում եղած բոլոր մեծ հայցերը, որոնք ներկայացրել են դատարան ծխելուց վնաս կրած մարդիկ և դատարանը նրանց հայցը բավարարել է:
2000 թվական, «Ինգլը գործը», $145 մլրդ
Այս գործը նմանատիպ դեպքերի մեջ ամենահայտնիներից մեկն է: Այն սկիզբ առավ 1994 թվականին: 2000 թվականին Ֆլորիդա նահանգի բնակիչ Հովարդ Ինգլին հաջողվեց ապացուցել դատարանում, որ ծխախոտը առաջացնում է թոքի քաղցկեղ և շատ այլ ուրիշ հիվանդություններ: Դատարանը հայցին տվեց class action կարգավիճակ (ներկայացնում էր նահանգի բոլոր ծխելուց հիվանդացածների շահերը), այն բավարարեց՝ ճանաչելով ծխախոտ արտադրող ընկերությանը մեղավոր և ի օգուտ հայցվոր կողմի բռնագրավեց $145 մլրդ (այն ժամանակ այս թիվը ռեկորդային էր ԱՄՆ-ում):
2001 թվական, Blue Cross Blue Shield, $17.8 մլն
Blue Cross Blue Shield ընկերությունը առաջին անգամ հաղթեց ծխախոտ արտադրող ընկերության դեմ հայցը: Ի օգուտ Blue Cross Blue Shield-ի բռնագրավեց $17,8 մլն: Նույն տարում ծխող Ռիչարդ Բեքենը հաղթեց դատն ընդդեմ Philip Morris-ի: Ըստ սկզբնական վճռի նա պետք է ընկերությունից ստանար $3 մլրդ, սակայն ավելի ուշ այն իջեցվեց մինչև $100 մլն:
2002 թիվ, Մայոլա Ուիլյամս, $80 մլն
Մայոլա Ուիլյամսը, ում ամուսինը մահացել էր թոքի քաղցկեղից, մեղադրում էր Philip Morris-ին այն բանում, որ նրանք մոլորությամ մեջ են գցել իրենց՝ հայտարարելով, իբր իրենց «փափուկ» ծխախոտները ավելի քիչ վնասակար են, քան նրանք իրականում կան: Օրեգոն նահանգի դատարանը որոշեց $80 մլն բռնագրավել ընկերությունից ի օգուտ հայցվոր կողմի: 2009 թվականին ընկերության կողմից մի շարք բողոքարկումներից հետո դատարանը որոշեց վերջնականապես գանձել $155 մլն:
2003 թվական, խմբակային հայց, $10,1 մլրդ
Դատարանը Philip Morris ընկերությունից $10,1 մլրդ գումար գանձեց ի օգուտ ծխողների, որոնք կարծել էին, իբր քիչ քանակով խեժ պարունակող ծխախոտները ավելի քիչ վնասակար են իրենց առողջության համար:
2013 թ., Դորոտի Ալեքսանդր, $35 մլն; Լորա Գրոսմանի հարազատներ, $37,5 մլն
2013 թվականին Ֆորտ-Լոդերդեյլ քաղաքի դատարանը R.J. Reynolds Tobacco-ից $37,5 մլն գումար է գանձել ի օգուտ մի կնոջ հարազատների, ով մահացել է 1995 թվականին թոքի քաղցկեղից: Ըստ ընտանիքի խոսքերի, նա դեռ անչափահաս հասակում սկել էր ծխելը և չէր հասկանում, որ դա վնասակար է: Ընկերության ներկայացուցիչները փորձում էին ապացուցել, որ տուփերի վրա գրված է եղել դրա վնասակարության մասին, բայց դատարանը դա բավականաչափ չհամարեց:
2013 թվականին 3-րդ շրջանի վճռաբեկ դատարանը Lorrilard ընկերությունից ի օգուտ Դորոտի Ալեքսանդերի գանձեց $35մլն, քանի որ նրա ամուսինը մահացել էր թոքի քաղցկեղից 1996 թվականին:
Բոլոր այս դեպքերը ցուց են տալիս, որ ԱՄՆ-ի ծխախոտ արտադրող ընկերությունները ավելի ու ավելի հաճախակի են սկսում վճարել բազմամիլիոնանոց, և անգամ բազմամիլիարդանոց տուգանքներ, սակայն այդ փողերը ստանալու համար տուժողներին պետք է լինում սպասել մի քանի տասնյակ տարիներ: