Տնտեսական

USD BUY - 384.00-0.50 USD SELL - 388.00+0.00
EUR BUY - 410.00-1.00 EUR SELL - 417.00+1.00
OIL:  BRENT - 76.76+1.07 WTI - 72.34+1.23
COMEX:  GOLD - 1960.70-0.94 SILVER - 23.63+0.00
COMEX:  PLATINUM - 1026.20-1.61
LME:  ALUMINIUM - 2219.00+0.41 COPPER - 8293.50-0.55
LME:  NICKEL - 21417.00+2.14 TIN - 25650.00+0.12
LME:  LEAD - 2044.50+0.91 ZINC - 2398.50+3.43
FOREX:  USD/JPY - 139.80+0.39 EUR/GBP - 1.0707+0.12
FOREX:  EUR/USD - 1.0707+0.12 GBP/USD - 1.2445+0.14
STOCKS RUS:  RTSI - 1035.93-0.22
STOCKS US: DOW JONES - 33665.02+0.27 NASDAQ - 13104.90-1.29
STOCKS US: S&P 500 - 4267.52-0.38
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 31641.27-0.85 TOPIX - 2191.50-0.67
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 19299.18+0.25 SSEC - 3213.59+0.50
STOCKS EUR:  FTSE100 - 7624.34-0.05 CAC40 - 7202.79-0.09
STOCKS EUR:  DAX - 15960.56-0.20
08/06/2023  CBA:  USD - 387.04+0.29 GBP - 482.52+1.02
08/06/2023  CBA:  EURO - 415.29+0.96
08/06/2023  CBA:  GOLD - 24480.96+143.93 SILVER - 293.48-0.53
Հունիս, 2023
June 2023
M T W T F S S
 1234
567891011
12131415161718
19202122232425
2627282930  
Հրանտ Բագրատյան. «Արմագեդոն 2»՝ 2018-2022թթ տնտեսական աճը քանակապես ավել չէ նախորդ հնգամյակներից
11/03/2023 22:42
Կիսվել

Հրանտ Բագրատյան. «Արմագեդոն 2»՝ 2018-2022թթ տնտեսական աճը քանակապես ավել չէ նախորդ հնգամյակներից

ՀՀ նախկին վարչապետ Հրանտ Բագրատյանը հրապարակել է «Արմագեդոն» շարքի երկրորդ գրառումը։ Բագրատյանը Արմագեդոն շարքի շրջանակներում վերլուծում է վերջին հնգամյակում (2018-2022թթ) ՀՀ սոցիալ-տնտեսական զարգացումները։

Արմագեդոն. 2-րդ հրապարակում

Եվ այսպես 2018-2022թթ տնտեսական աճը քանակապես ավել չէ նախորդ հնգամյակների (2003-2007; 2008-2012; 2013-2017) տնտեսական աճից (1-ին հնգամյակին էականորեն զիջում է, երկրորդին էականորեն գերազանցում, իսկ երրորդին՝ գրեթե հավասար է)։ Որակապես, ՀՆԱ արտադրության կառուցվածքի իմաստով, այն զիջում է բոլոր երեքին. մերօրյա ՀՆԱ կառուցվածքում շեշտակիորեն ավելացել է հանքարդյունաբերության ու խաղերի տեսակարար կշիռը։ Հիմա նայենք տնտեսական աճի գնին. ի՞նչ է ռեսուրսներ է ծախսել հասարակությունը ՀՆԱ այդ 26.5% աճը ստանալու համար։

Ամենաընդհանուր ձևով այս կամ այն կառավարություն գործունեության արդյունավետությունը որոշելու հիմնական մեթոդը ձեռք բերված տնտեսական աճի և այդ աճն ապահոված ռեսուրսների հարաբերությունն է։ Կարելի է վերցնել հանքահումքային, մարդկային տեխնոլոգիական ռեսուրսները։ Ամենահարմարը, կարծում եմ, ֆինանսական ռեսուրսներն են։ Այդ կապակցությամբ վերցրել եմ բոլոր 4 հնգամյակներում ՀՆԱ հավելաճի և այդ հավելաճն ապահոված ֆինանսական ռեսուրսների հարաբերակցությունը։ Այսպես, օրինակ, 2018-2022թթ ՀՆԱ հավելաճը կազմում է 2298 մլրդ դրամ (2022-ի 8497 մլրդ դրամի ՀՆԱ-ից հանում ենք 2017-ի 5569 մլրդ-ը)։ ՀՆԱ այդ 2298 մլրդ դրամի հավելաճը ձեռք բերելու համար լրացուցիչ 2018-2022թթ ծախսվել 3980 մլրդ դրամի բյուջե (2013-2017թթ և 2018-2022թթ գումարային ծախսային բյուջեների տարբերությունը, համապատասխանաբար 5236 և 9216 մլրդ դրամ), 3702 մլրդ դրամ տրանսֆերտ (2013-2017թթ ունեցել ենք 2252 մլրդ դրամի տրանսֆերտ, իսկ 2018-2022թթ.՝ 5954 մլրդ դրամի տրանսֆերտ), 4026 մլրդ դրամի վարկային ռեսուրս (առևտրային բանկերի ընդհանուր գումարային ակտիվների տարբերությունը համապատասխանաբար 2022 և 2017թթ դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ) և 1526 մլրդ դրամի պարտքով վերցրած միջոցներ (պետական պարտքի մակարդակների տարբերությունը՝ 4186 մլրդ դրամ 2022-ին և 2660 մլրդ դրամ 2017-ին)։ Այսպիսով, ստացվում է, որ 2018-2022թթ ՀՆԱ 2298 մլրդ դրամ հավելաճի համար ծախսվել է 13234 մլրդ դրամի ֆինանսական ռեսուրս։ Սա նշանակում է, որ ՀՆԱ 1 դրամի հավելաճի համար ծախսվել է 5.8 դրամի ֆինանսական ռեսուրս։ Կատարենք այս նույն հաշվարկները 1-ին (2003-2007), 2-րդ (2008-2012) և 3-րդ (2013-2017) հնգամյակների համար։

2003-2007թթ ՀՆԱ հավելաճը կազմել է 1787 մլրդ դրամ։ Այս հավելաճը ֆինանսավորելու համար ծախսվել է 995 մլրդ դրամի բյուջե (2003-2007թթ և 1998-2002թթ գումարային ծախսային բյուջեների տարբերությունը, համապատասխանաբար 2180 և 1185 մլրդ դրամ), 723 մլրդ դրամ տրանսֆերտ (1998-2002թթ ունեցել ենք 533 մլրդ դրամի տրանսֆերտ, իսկ 2003-2007թթ.՝ 1256 մլրդ դրամի տրանսֆերտ), 560 մլրդ դրամի վարկային ռեսուրս (առևտրային բանկերի ընդհանուր գումարային ակտիվների տարբերությունը համապատասխանաբար 2007 և 2002թթ դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ) և -116 մլրդ դրամի պարտքով վերցրած միջոցներ (պետական պարտքի մակարդակների տարբերությունը՝ 483 մլրդ դրամ 2007-ին և 599 մլրդ դրամ 2002-ին. առաջին հնգամյակում տնտեսությունն աճել է, իսկ պետական պարտքը նվազել)։ Այսպիսով, ստացվում է, որ 2003-2007թթ ՀՆԱ 1787 մլրդ դրամ հավելաճի համար ծախսվել է 2162 մլրդ դրամի ֆինանսական ռեսուրս։ Սա նշանակում է, որ ՀՆԱ 1 դրամի հավելաճի համար ծախսվել է 1.2 դրամի ֆինանսական ռեսուրս։ Ա յս հնգամյակում տնտեսական աճի արդյունավետությունը 5 անգամ ավել է եղել, քան 2018-2022թթ։

Հիմա քննենք երկրորդ հնգամյակում (2008-2012թթ) տնտեսական աճի արդյունավետությունը։ 2008-2012թթ ՀՆԱ հավելաճը կազմել է 849 մլրդ դրամ։ Այս հավելաճը ֆինանսավորելու համար ծախսվել է 2505 մլրդ դրամի բյուջե (2008-2012թթ և 2003-2007թթ գումարային ծախսային բյուջեների տարբերությունը, համապատասխանաբար 4685 և 2180 մլրդ դրամ), 497 մլրդ դրամ տրանսֆերտ (2003-2007թթ ունեցել ենք 1256 մլրդ դրամի տրանսֆերտ, իսկ 2008-2012թթ.՝ 1753 մլրդ դրամի տրանսֆերտ), 1420 մլրդ դրամի վարկային ռեսուրս (առևտրային բանկերի ընդհանուր գումարային ակտիվների տարբերությունը համապատասխանաբար 2012 և 2008թթ դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ) և 1026 մլրդ դրամի պարտքով վերցրած միջոցներ (պետական պարտքի մակարդակների տարբերությունը՝ 1509 մլրդ դրամ 2012-ին և 483 մլրդ դրամ 2007-ին)։ Այսպիսով, ստացվում է, որ 2008-2012թթ ՀՆԱ 849 մլրդ դրամ հավելաճի համար ծախսվել է 5448 մլրդ դրամի ֆինանսական ռեսուրս։ Սա նշանակում է, որ ՀՆԱ 1 դրամի հավելաճի համար ծախսվել է 6.4 դրամի ֆինանսական ռեսուրս։ Ա յս հնգամյակում տնտեսական աճի արդյունավետությունը 10% ավելի վատ է եղել, քան 2018-2022թթ։

2013-2017թթ ՀՆԱ հավելաճը կազմել է 1571 մլրդ դրամ։ Այս հավելաճը ֆինանսավորելու համար ծախսվել է 551 մլրդ դրամի բյուջե (2013-2017թթ և 2007-2012 գումարային ծախսային բյուջեների տարբերությունը, համապատասխանաբար 5236 և 4685 մլրդ դրամ), 499 մլրդ դրամ տրանսֆերտ (2008-2012թթ ունեցել ենք 1753 մլրդ դրամի տրանսֆերտ, իսկ 2013-2017թթ.՝ 2252 մլրդ դրամի տրանսֆերտ), 1894 մլրդ դրամի վարկային ռեսուրս (առևտրային բանկերի ընդհանուր գումարային ակտիվների տարբերությունը համապատասխանաբար 2017 և 2012թթ դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ) և 1151 մլրդ դրամի պարտքով վերցրած միջոցներ (պետական պարտքի մակարդակների տարբերությունը՝ 2660մլրդ դրամ 2017-ին և 1509 մլրդ դրամ 2012-ին)։ Այսպիսով, ստացվում է, որ 2013-2017թթ ՀՆԱ 1571 մլրդ դրամ հավելաճի համար ծախսվել է 4095 մլրդ դրամի ֆինանսական ռեսուրս։ Սա նշանակում է, որ ՀՆԱ 1 դրամի հավելաճի համար ծախսվել է 2.6 դրամի ֆինանսական ռեսուրս։ Ա յս հնգամյակում տնտեսական աճի արդյունավետությունը ավելի քան 2 անգամ ավել է եղել, քան 2018-2022թթ։

Այսպիսով, տնտեսական աճի արդյունավետությունը 2018-2022թթ անգամներ ավել ցածր է եղել, քան 2003-2007 և 2013-2017թթ։ Այն միայն 10%-ով է ավելի բարձր եղել անկախությունից ի վեր մեր երկրի տնտեսական պատմության ամենավատ շրջաններից մեկի՝ 2008-2012թթ ցուցանիշներից։

Արտարժույթ
10:30 08/06 Առք Վաճառք
AMD / USD 385.00 388.00
AMD / EUR 411.00 417.00
AMD / RUR 4.68 4.76
դոլար
դոլար
ԿԲ. Դրամի Փոխարժեքներ
08/06/2023
դրամ
Դոլար (USD)
387.04
+0.29
Եվրո (EUR)
415.29
+0.96
Ռուբլի (RUR)
4.72
-0.03
Ֆունտ (GBP)
482.52
+1.02
Ֆրանկ (CHF)
425.60
-1.42
Լարի (GEL)
148.86
+0.79
Դիրհամ (AED)
105.37
+0.07
Ռիալ 100 (IRR)
0.92
+0.00
Ռուփի (INR)
4.69
+0.00
Յուան (CNY)
54.30
-0.02
Յեն (JPY)
27.69
-0.06
Տենգե 10 (KZT)
8.71
+0.02
Սոմ (KGS)
4.43
+0.01
Բ. Ռուբլի (BYN)
132.27
-0.06
ԿԲ Մետաղներ
08/06/2023
դրամ / գրամ
24480.96
+143.93
Արծաթ
293.48
-0.53
Կրիպտոարժույթներ
10:30 08/06
BTC/AMD
10,185,916
-2.21%
BTC/USD
26337.21
-2.14%
ETH/USD
1835.80
-2.53%
BCH/USD
110.77
-2.65%
XRP/USD
0.520113
-3.04%
LTC/USD
87.77
-3.59%
BNB/USD
259.23
-7.04%
DOGE/USD
0.067446
-3.51%
ETH/BTC
0.069703956
-0.40%
BCH/BTC
0.004205748
-0.52%
XRP/BTC
0.000019748
-0.92%
LTC/BTC
0.003332484
-1.48%
BNB/BTC
0.00984298
-5.01%
DOGE/BTC
0.000002561
-1.39%
Ոսկու հարգեր
08/06/2023
դրամ
999 հարգ
24k
24,480.96
958 հարգ
23k
23,460.92
916 հարգ
22k
22,440.88
720 հարգ
18k
18,360.72
625 հարգ
15k
15,300.60
585 հարգ
14k
14,280.56
500 հարգ
12k
12,240.48
417 հարգ
10k
10,200.40
375 հարգ
9k
9,180.36
FOREX
09:26 08/06
EUR/USD
1.0707
+0.12%
GBP/USD
1.2445
+0.14%
USD/JPY
139.80
+0.39%
EUR/GBP
0.8601
-0.02%
Նավթ
09:26 08/06
դոլար / բարել
Brent
76.76
+1.07%
Light Sweet
72.34
+1.23%
COMEX
09:26 08/06
$ / տր. ունց.
Ոսկի
1960.70
-0.94%
Արծաթ
23.63
+0.00%
Պլատին
1026.20
-1.61%
LME / 3M
09:26 08/06
դոլար / տոննա
Ալյումին
2219.00
+0.41%
Պղինձ
8293.50
-0.55%
Նիկել
21417.00
+2.14%
Անագ
25650.00
+0.12%
Կապար
2044.50
+0.91%
Ցինկ
2398.50
+3.43%
Մոլիբդեն
49934.64
-0.40%
Կոբալտ
29525.00
+0.00%
Ինդեքսներ
09:26 08/06
կետ
Dow Jones
33665.02
+0.27%
S&P 500
4267.52
-0.38%
NASDAQ
13104.90
-1.29%
FTSE
7624.34
-0.05%
CAC 40
7202.79
-0.09%
DAX
15960.56
-0.20%
RTSI
1035.93
-0.22%
Nikkei
31641.27
-0.85%
Topix
2191.50
-0.67%
Hang Seng
19299.18
+0.25%
SSEC
3213.59
+0.50%
ԿԲ Տոկոսադրույքներ
08/06/2023
Վերաֆին. տոկ.
10.75
+0.00%
Լոմբ. ռեպո
12.25
+0.00%
Միջ. ներգր.
9.25
+0.00%
Մակրոտնտեսական
04/2023
ՏԱՑ
+12.2%
ԱԱԾ 3
747.83
+2.4%
Արտահանում 1
2,158.4
+110.0%
Ներմուծում 1
3,645.6
+93.9%
ՍԳԻ
+6.20%
Աշխատ. 2
260,042
+21.6%
Առևտուր 3
1,408.96
+23.2%
Գյուղատնտ. 3,4
88.7
+1.4%
Ծառայ. 3
919.3
+22.2%
Շին. 3
94.87
+16.8%
1 - մլրդ դոլար, 2 - դրամ, 3 - մլրդ դրամ, 4 - եռամսյակային