Տնտեսական

USD BUY - 381.50+0.00 USD SELL - 384.00+0.00
EUR BUY - 441.50-2.50 EUR SELL - 445.00-2.00
OIL:  BRENT - 65.04-1.31 WTI - 61.38-1.21
COMEX:  GOLD - 3976.60-1.72 SILVER - 47.22-2.26
COMEX:  PLATINUM - 1635.10-2.96
LME:  ALUMINIUM - 2798.50+3.94 COPPER - 10867.50+3.59
LME:  NICKEL - 15492.00+1.14 TIN - 37060.00+0.47
LME:  LEAD - 2030.00+0.30 ZINC - 3010.50-0.33
FOREX:  USD/JPY - 152.71+0.09 EUR/GBP - 1.1568-0.65
FOREX:  EUR/USD - 1.1568-0.65 GBP/USD - 1.3305-0.81
STOCKS RUS:  RTSI - 1020.93+3.13
STOCKS US: DOW JONES - 46358.42-0.52 NASDAQ - 23024.63-0.08
STOCKS US: S&P 500 - 6735.11-0.28
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 48088.80-1.01 TOPIX - 3197.59-1.85
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 26290.32-1.73 SSEC - 3897.03-0.94
STOCKS EUR:  FTSE100 - 9509.40-0.41 CAC40 - 8041.36-0.23
STOCKS EUR:  DAX - 24611.25+0.06
10/10/2025  CBA:  USD - 382.68+0.13 GBP - 507.66-3.58
10/10/2025  CBA:  EURO - 442.8-1.65
10/10/2025  CBA:  GOLD - 49451-239 SILVER - 611.54+8.81
Արտահանման աննախադեպ ա՞ճ, թե իրականում՝ անկում
29/08/2024 14:55
Կիսվել

Արտահանման աննախադեպ ա՞ճ, թե իրականում՝ անկում

2024 թվականի 1-ին կիսամյակում Հայաստանից արտահանվել է 5.64 մլրդ ԱՄՆ դոլար թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր և մետաղներ

Ըստ ՀՀ Պետական եկամուտների կոմիտեի հրապարակած տվյալների 2024 թվականի հունվար-հունիսին Հայաստանից արտահանվել է  մոտ 7.93 մլրդ ԱՄՆ դոլարի արտադրանք, որից թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերը, թանկարժեք մետաղները և դրանցից իրերը կազմել են ընդհանուր արտահանման 71.2%-ը, կամ մոտ 5.64 մլրդ ԱՄՆ դոլար։ «Թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր, թանկարժեք մետաղներ և դրանցից իրեր» ապրանքային բաժնի 2024 թվականի առաջին կիսամյակում արտահանման ծավալը 2023 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ արձանագրել է աննախադեպ 810% կամ 8.1 անգամ աճ, ինչը միայն ռուս-ուկրաինական պատերազմով պայմանավորված ապրանքային հոսքերի վերաբաշխման հետևանք է։

Հայաստանը 2024 թվականի առաջին կիսամյակում ներմուծել է ընդհանուր առմամբ 10.48 մլրդ ԱՄՆ դոլարի ապրանք՝ 2023-ի հունվար-հունիսի նկատմամբ գրանցելով 186.5% աճ: Հայաստան ամենաշատն ներմուծվել են «թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր, թանկարժեք մետաղներ և դրանցից իրեր» բաժնի ապրանքները, կազմելով վերոնշյալ ժամանակահատվածի ընդհանուր ներմուծման 57.7%-ը։ Նախորդ տարվա հունվար-հունիս ամիսների համեմատ այս ապրանքախմբի ներմուծումն աճել է 9.4 անգամ` կազմելով մոտ 6.05 մլրդ ԱՄՆ դոլար։

Եթե դիտարկենք թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերի, թանկարժեք մետաղների և դրանցից իրերի արտահանումը, ապա ակնհայտ է, որ 2024 թվականի առաջին կիսամյակում դրանք կազմել են արտահանման ամենամեծ մասնաբաժինը՝ ավելի քան 71.2%, այն դեպքում, երբ 2023 թվականի առաջին կիսամյակում այն կազմում էր 20.5%, 2022-ի նույն ժամանակահատվածում այն կազմել էր 16.1%, 2021-ին` 10%, իսկ 2020 թվականի առաջին կիսամյակում 14.3%:

Կարող ենք եզրակացնել, որ և՛ արտահանման, և՛ ներմուծման նման աճը մեծամասամբ պայմանավորված է թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերի, թանկարժեք մետաղների և դրանցից իրերի առաջանցիկ աճի տեմպերով։ Ներմուծման ծավալների այսչափ ավելացմանը հիմնականում նպաստել է վերաարտահանման մեծացումը (ելնելով արտահանման և ներմուծման խզվածքի փոքր ծավալից` ընդամենը 408.4 մլն ԱՄՆ դոլար)։

Այսպիսով, եթե վերլուծենք ՀՀ արտաքին և փոխադարձ առևտրի կառուցվածքն ու դինամիկան, ապա պետք է փաստենք, որ 2024 թվականի հունվար-հունիսին արտահանումը` առանց թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերի, թանկարժեք մետաղների և դրանցից իրերի, նախորդ տարվա համադրելի ցուցանիշի համեմատ նվազել է 15%-ով, իսկ նույն ժամանակահատվածում ներմուծումը` առանց թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերի, թանկարժեք մետաղների և դրանցից իրերի, նվազել է 11%-ով։

AMP
10/10/2025
դրամ
Դոլար (USD)
382.68
+0.13
Եվրո (EUR)
442.8
-1.65
Ռուբլի (RUR)
4.7105
+0.0161
Լարի (GEL)
141.21
+0.09
49451
-239
Արծաթ
611.54
+8.81