ՄԻԳՐԱՑԻԱՅԻ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆԸ ՎԵՐԼՈՒԾԵԼ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՄԻԳՐԱՑԻՈՆ ՕՐԵՆՍԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ
Միգրացիայի միջազգային կազմակերպության (ՄՄԿ) փորձագետները պատրաստել են «ԵՄ-ում ընդունված չափանիշներին համապատասխանելիության տեսանկյունից ՀՀ միգրացիոն օրենսդրության և պրակտիկայի վերլուծություն» զեկույցը, որն ուսումնասիրում է, թե որքանով է միգրացիայի վերաբերյալ Հայաստանի օրենսդրությունը համապատասխանում ԵՄ օրենսդրությանը: Մասնավորապես, ուսումնասիրելով միգրացիայի հետ կապված օրենսդրական և ինստիտուցիոնալ պրակտիկաները՝ վերլուծությունը պարզել է, թե որքանով է Հայաստանի իրավական և ինստիտուցիոնալ դաշտը համապատասխանում ԵՄ-Հայաստան Ասոցացման համաձայնագրին, ինչպես նաև ԵՄ-Հայաստան Շարժունակության համագործակցության համաձայնագրի, ԵՄ-Հայաստան վիզաների տրամադրման դյուրացման և ԵՄ-Հայաստան հետընդունման համաձայնագրի պահանջներին:
Սույն վերլուծությունը բաղկացած է 17 գլխից, որոնցից յուրաքանչյուրը ուսումնասիրում է միգրացիայի կամ ապաստանի հետ կապված բազմազան թեմաներ: Թեմաները ներառում են միգրացիայի ամբողջ ցիկլը՝ սկսած մուտքից (ներառյալ ճանապարհորդական փաստաթղթեր, վիզաներ), կացություն (աշխատանք, ուսումնառություն, ընտանեկան միգրացիա) մինչև ելք, վերադարձ, հետընդունում (ռեադմիսիա) և արտաքսում:
Անդրադարձ է կատարվում նաև անկանոն միգրացիային և մարդկանց թրաֆիքինգին, ինչպես նաև ինտեգրմանը, անհատական տվյալների պաշտպանությանը և հավաքագրմանը:
Վերլուծությունը կատարվել է միգրանտների իրավունքների և խտրականության բացառման պրիզմայով: Յուրաքանչյուր բնագավառի համար ներկայացված է ԵՄ իրավական դաշտը, այնուհետև Հայաստանի համապատասխան իրավական դաշտը: Բացթողումների վերլուծությունը կատարվել է երկու մակարդակով՝ Հայաստանի օրենդրության և դրա գործնականում կիրառության հարցում նախանշված բացթողումները և Հայաստանի օրենսդրության և ԵՄ Կանոնագրքի միջև նախանշված բացթղումենրը: 150 հստակ առաջարկություններ են արվել բացթողումների լրացման համար:Այս ուսումնասիրությունը տեխնիկական աջակցություն է «2012-2016 ՀՀ-ում Միգրացիայի պետական կարգավորման քաղաքականության հայեցակարգի գործողությունների ծրագրի» համար:
Ակնկալվում է, որ «ԵՄ–ում ընդունված չափանիշներին համապատասխանելիության տեսանկյունից ՀՀ միգրացիոն օրենսդրության և պրակտիկայի վերլուծությունը» կծառայի որպես ճանապարհային քարտեզ՝ ազգային կանոնակարգերն ու ընթացակարգերն եվրոպական չափանիշներին ներդաշնակեցման գործում:
Ուսումնասիրությունը կատարվել է «Հայաստանում աշխատանքային միգրացիայի գիտավերլուծական կառավարման հզորացում» ծրագրի շրջանակներում, որը ֆինանսավորվել է Եվրոպական հանձնաժողովի և Միգրացիայի միջազգային կազմակերպության զարգացման հիմնադրամի կողմից և իրականացվում է ՄՄԿ-ի և ՄԶՄԿ-ի կողմից:
Ծրագրի նպատակներից մեկն էր ԵՄ Կանոնագրքին՝ միգրացիայի կառավարման վերաբերյալ օրենսդրության հնարավոր մոտարկման մասով իրազեկվածության բարձրացումը:
«Հայաստանում աշխատանքային միգրացիայի գիտավերլուծական կառավարման հզորացում» ծրագրի ընդհանուր բյուջեն 2450000 եվրո է, որից 1950000-ը տրամադրել է ԵՄ-ը: