ՊԱՐԶԱԲԱՆՈՒՄՆԵՐ ՁՎԻ ՇՈՒԿԱՅԻ ՄՈՆՈՊՈԼԻԶԱՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ
ՀՀ վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը հարցազրույց է տվել Հայաստանյան հինգ հեռուստաընկերություններին: Հարցազույցի շրջանակներում պազրաբանվել են հարցեր ՀՀ-ում գների բարձրացման, ոչ մրցակցային շուկայի, և, մասնավորապես, ձվի շուկայի մոնոպոլիզացման մասին:
-Շատերը կարծում են, որ գները Հայաստանում բարձրացել են, քանի որ շուկան մրցակցային չէ, մենք գիտենք, որ տնտեսությունը հետեւյալ բնութագրիչներն ունի` անառ ողջ, մոնոպոլիզացված, կոռումպացված, նույնիսկ գնահատական կա, որ ստվերը Հայաստանում կազմում է ընդհանուր տնտեսության 30-40 տոկոսը, մենք գիտենք, որ այս շաբաթվա սկզբին հարկային ներկայացուցիչներ գործուղվեցին 24 խոշոր ձեռնարկություններ, ի՞նչ եք կարծում, այն գործընթացը, որ ՀՀ կառավարությունը ձեռնարկել է դաշտը հավասարեցնելու քանի տոկոսով թույլ կտա ասելու, որ ստվերը տարեվեջին կրճատվեց։
-Դուք բարձրացնում եք ամենակարեւոր հարցերից մեկը, որ մեր տնտեսական բարեփոխումների առանցքնային հարցերից է` հավասար մրցակցային պայմանների ստեղծում եւ բարենպաստ բիզնես միջավայրի ձեւավորում։ 2009 թ-ը, իհարկե, այդ առումով, լրջագույն խնդիրներ ստեղծեց մեզ համար, որովհետեւ մենք ունեինք բավականին համարձակ ռեֆորմների օրակարգ, սակայն տնտեսական անկումը ստիպեց, որ մենք մեր ջանքերն ուղղենք ընթացիկ օպերատիվ հարցերի լուծմանը։ Եվ մենք հույս ունենք, որ 2010 թ-ի տնտեսության վերականգնման միտումները կպահպանվեն, ինչը հնարավորություն կտա մեր ջանքերը եւ ռեսուրսները ուղղել դեպի բարեփոխումներ այդ ոլորտում։ Առաջին հերթին խոսքը գնում է հարկային վարչարարության բարելավումների մասին։ Ցավոք սրտի, մեր ծրագրի 40 տոկոսը մենք հետաձգել ենք։ Երբ ռեֆորմները հասցնենք իրենց տրամաբանական ավարտին, այդ պարագայում շոշափելի կլինեն արդյուքները։
Եվ այդ ծրագրերը մենք իրականացնում ենք Համաշխարհային բանկի եւ Արժութային հիմնադրամի կողմից, եւ նրանք նույնպես ֆինանսավորում են մեզ այդ ծրագրերը իրականացնելու գործում։ Եվ մենք հետեւողական պետք է լինենք այդ առումով, որպեսզի այս ռեֆորմները հասցնենք իրենց տրամաբանական ավարտին, այդ դեպքում շոշափելի կլինեն արդյունքները։
Մյուս ուղղությունը դա տնտեսական մրցակցության պայմանների բարելավումն է։ Սա նույնպես մեր առաջնահերթությունների մեջ է։ Գիտեք, որ մենք Համաշխարհային բանկի հետ միասին ծրագիր ենք իրականացնում, որպեսզի Տնտեսական մրցակցության հանձնաժողովի կարողությունները կտրուկ ավելացնենք։ Նախապատրաստվում են նաեւ օրենսդրական փոփոխություններ, որոնք մենք շուտով պետք է հաստատենք եւ ներկայացնենք Ազգային Ժողովին։
-Խոսքը տուգանքների խստացման մասի՞ն է։
-Ոչ միայն տուգանքների խստացման մասին է։ Կանոնների հստակեցման, հակամրցակցային ռեժիմների հստակեցման, հրապարակայնության ապահովման, կանոնների խստացման, պատժամիջոցների խստացման, որպեսզի պատժամիջոցները համադրելի լինեն այն վնասների հետ, որ մենաշնորհները կարող են հասցնել սպառողներին եւ, ընդհանուր առմամբ, տնտեսական համակարգին։ Դրա համար մենք լավագույն միջազգային փորձից ստանալու ենք առաջարկություններ, որ կարողանանք այդ դաշտը կատարելագործել։
-Եթե մրցակցության թեման շարունակենք։ Այս վերջին շրջանում խոսվում է ձվի շուկայում տեղի ունեցող մոնոպոլիզացման մասին։ Որոշ մարդիկ կարծում են, որոշ տնտեսագետներ այն կարծիքին են, որ շուկայում դեմպինգային քաղաքականություն է տարվում։ Արդյոք տնտեսական մրցակցության հանձնաժողովի հետ Դուք ունեցե՞լ եք խորհրդակցություններ։ Ի՞նչ է կատարվում իրականում շուկայում։
-Բնականաբար, բոլոր այն հարցերը, որոնք մտահոգում են մեր քաղաքացիներին, դառնում են կառավարության քննարկման առարկան, եւ մենք, բնականաբար, Տնտեսական մրցակցության հանձնաժողովի հետ մշտական կոնսուլյտացիաներ ենք իրականացնում։ Այսօր առավոտյան նույնպես մենք զրույց ենք ունեցել այդ թեմայով. ինչպիսին է իրավիճակը շուկայում։ Հանձնաժողովը ուսումնասիրում է այդ խնդիրը, եւ մենք համոզված ենք, որ շուտով նա հանդես կգա հրապարակային հայտարարությամբ արդյունքների մասին։ Աժեոտաժային իրավիճակը պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ կտրուկ 2010թ.-ին ավելացել է ձվի արտադրությունը Հայաստանի Հանրապետությունում. դրա մասին է վկայում պաշտոնական վիճակագրությունը եւ, բնականաբար, մրցակցությունը այդ դաշտում կտրուկ ավելացել է, բոլորս արձանագրեցինք գների կտրուկ նվազում, գների տատանողականություն այդ շուկայում, ինչը վկայում է, որ մրցակցությունը սրվել է եւ դրանից էլ բխում է այն հանգամանքը, որ նաեւ խոսակցություններ կան, թե լինելո՞ւ են կլանումներ, թե՞ ոչ։ Եվ սրանք հենց այն խնդիրներն են, որոնք օրենսդրությամբ գտնվում են Տնտեսական մրցակցության հանձնաժողովի հսկողության ներքո եւ համոզված եմ, որ հանձնաժողովը իր հսկողության տակ է պահելու այս խնդիրը։ Այսօրվա միտումները վկայում են այն մասին, որ այդ ոլորտում կատարվել են լուրջ ներդրումներ, որի արդյունքում էլ արտադրողականությունն է բարձրացել եւ մենք ունենք 30%-անոց աճ` ծավալների։ Եվ դա նշանակում է, որ ձվի խնդիրը Հայաստանի Հանրապետությունում լուծված է, ձվի արտադրության խնդիրը լուծված է։ Հիմա պետք է հետեւենք, որպեսզի լինի արդար եւ ազնիվ մրցակցություն, որպեսզի չլինեն գերշահույթներ, իսկ դա արդեն Տնտեսական մրցակցության հանձնաժողովի անմիջական աշխատանքն է։