ՄՈՏԵՆՈՒՄ Է ԵՐԿՐՈՐԴ «ՄԵԾ ԴԵՊՐԵՍԻԱ»-Ն
Ի՞նչ կարող է պատահել, եթե Հունաստանը դուրս գա եվրոպական արժույթի միասնական գոտուց, իսկ Եվրոպան շարունակի իր ուղին դեպի ֆինանսական խորը անդունդը: Այս հարցին յուրահատուկ ու դրամատիկ մոտեցում է ցուցաբերել Հարվարդի համալսարանի պրոֆեսոր Դենի Ռոդրիկը, ով ամփոփ ներկայացրել է իր կանխատեսումներն աշխարհի «ֆինանսական վերջի» մասին:
Ըստ ամերիկացի տնտեսագետի՝ այս կիրակի՝ հունիսի 17-ին, Հունաստանում կայանալիք խորհրդարանական ընտրություններում ձախ ծայրահեղականների հաղթանակի դեպքում եվրոպական գերտերություն Գերմանիան կհրաժարվի Հունաստանին տրամադրել ֆինանսական օգնություն: Արդյունքում, հունական պետական պարտատոմսերի պահառուները շատ կարճ ժամանակում «կսպառեն» հունական բանկերի իրացվելիությունը, և Հունաստանը պարտադրված դուրս կգա եվրոյի գոտուց՝ անցում կատարելով իր ազգային արժույթին:
Եվրոյի գոտուց Հունաստանի հեռանալուց հետո, ըստ Դենի Ռոդրիկի, աշխարհի ողջ ուշադրությունն իր վրա կկենտրոնացնի Իսպանիան: Այս երկրի կառավարությունը կհայտարարի բյուջետային կրճատումների ու նոր բարեփոխումների մասին, որոնք, դժբախտաբար, արդյունք չեն տա. 30%-ի հասնող գործազրկության մակարդակը երկրում կբարձրացնի բողոքի մեծ ակցիա, և ստեղծված պայմանններում Իսպանիայի կառավարությունը հրաժարական կտա: Խառը իրադրությունը, վերջին հաշվով, կհանգեցնի նրան, որ Իսպանիան ևս դուրս կգա եվրոյի գոտուց:
Ըստ տնտեսագետի կանխատեսումների՝ Եվրոպայից հետո ճգնաժամն ու «անորոշության քամին» կտարածվեն նաև ԱՄՆ-ում և Ասիայում, մասնավորապես՝ Չինաստանում: Այս երկրում կխորանա գործազրկությունը, և օրեցօր կավելանա աշխատանք կորցնողների թիվը. եվրոպական և ամերիկյան գործընկերներից ստացվող պատվերների կրճատմամբ պայմանավորված՝ չինական գործարանները կկրճատեն արտադրության ծավալները: Ստեղծված իրավիճակում Չինաստանի կառավարությունը տեղի արտադրողներին խթանելու նպատակով կթուլացնի յուանի դիրքերը, ինչը կբարձրացնի համաշխարհային շուկայում չինական արտադրանքի նկատմամբ պահանջարկը: Սա միանշական դուր չի գա ԱՄՆ-ին, և երկրի կառավարությունը որոշում կընդունի դուրս գալ Առևտրի համաշխարհային կազմակերպությունից (ԱՀԿ) և առանց արգելքի՝ կբարձրացնի մաքսատուրքերը:
Արդյունքում, աստիճանաբար կձևավորվի ու կզարգանա երկրորդ Մեծ դեպրեսիան, որն, ըստ Դենի Ռոդրիկի, աչքի կընկի ազգային արժույթների շարունակական արժեզրկմամբ ու «պաշտպանիչ» մաքսատուրքների անընդմեջ բարձրացմամբ:
Հուսադրող է միայն այն, որ, ինչպես նշում է տնտեսագետը, համեմատական կայունություն կարող են ցուցաբերել այն երկրները, որոնք ունեն պետական պարտքի ցածր մակարդակ և չունեն մեծ կախվածություն արտաքին աշխարհից:
Կարծում ե՞ք անհավանական սցենար է: Տնտեսագետն ինքը գտնում է, որ այնքան էլ ոչ: