Ռալֆ Յիրիկյան. «2013 թվականը ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ի համար հաջող տարի էր»
2013 թվականը Հայաստանի բջջային կապի և ինտերնետի շուկայի համար հետաքրքիր փոփոխությունների տարի էր: Տարվա ընթացքում շուկայի մասնակիցները հայտարարեցին նոր և համարձակ ծառայությունների գործարկման մասին: Սկսվեցին աշխատանքներ համարների տեղափոխելիության համակարգի (Mobile Number Portability) ներդրման շուրջ: Զարգացում ապրեց բջջային ինտերնետը: Պարզելու համար, թե ինչպիսին էր տարին Հայաստանի հեռահաղորդակցության առաջատար օպերատոր ՎիվաՍել-ՄՏՍ ընկերության համար, «Բիզնես 24»-ը զրուցել է ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ի գլխավոր տնօրեն Ռալֆ Յիրիկյանի հետ:
– Պրն. Յիրիկյան, հաշվի առնելով, որ տարին արդեն մոտենում է իր ավարտին՝ ինչպե՞ս կգնահատեք՝ ինչպիսի՞ն էր այն ընկերության համար: Տարվա ընթացքում ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ի գործունեության հիմնական ոլորտներում (ձայնային ծառայություններ, ինտերնետ հասանելիություն) ի՞նչ զարգացումներ են գրանցվել:
– 2013 թվականն, ընդհանուր առմամբ, ընկերության համար հաջող տարի էր: Ավելի լավն էր, քան 2012, 2011 և 2010 թվականները: Բոլոր ուղղություններով ցուցանիշներն աճել են: Այս տարի ընկերությունն ապահովել է ձայնային և լայնաշետ ինտերնետի բաժանորդների, ինչպես նաև հեռախոսի միջոցով ինտերնետ օգտագործողների թվի աճ: Ձայնային բաժանորդների առումով շուկայական մասնաբաժինն արդեն 60%-ից ավելի է: Ընկերությունն առաջատար է նաև բջջային հեռախոսի միջոցով ինտերնետից օգտվողների ցուցանիշով՝ շուրջ 1 մլն բաժանորդ, ինչպես նաև լայնաշերտ ինտերնետի օգտագործման ցուցանիշով՝ շուրջ 100 հազար բաժանորդ: Այս տարի աճել են նաև եկամուտները: Վստահ կարող եմ ասել, որ ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ը եկամուտների ծավալով շուկայի առաջատարն է: Ընդհանուր առմամբ, և՛ կոմերցիոն, և՛ տեխնիկական կատարումներով, ընկերությունը զարգացում է ապրել: 2013 թվականը մարտահրավերներով հագեցած տարի էր, և մենք բոլոր մարտահրավերները հաղթահարել ենք:
– Մոտ մեկ տարի առաջ ընկերությունը գործարկեց ՄոբիԴրամը: Ի՞նչ զարգացումներ է գրանցել համակարգն այս ժամանակահատվածում:
– ՄոբիԴրամը, որը ՎիվաՍել-ՄՏՍ ընկերության ֆինանսական թևն է, 2013թ. ընթացքում բավականին զարգացում է ապրել: Արդեն իսկ բավարար քանակությամբ բաժանորդներ օգտվում են ՄոբիԴրամի ծառայություններից: Ընդ որում, պահանջարկ են վայելում ոչ միայն կոմունալ ծառայությունները, այլև դրամական փոխանցումների ծառայությունները: ՄոբիԴրամի միջոցով բաժանորդները դրամական փոխանցումներ են կատարում ոչ միայն հանրապետության ներսում, այլև դեպի արտերկիր և հակառակը՝ արտերկրից Հայաստան: 2014 թվականին սպասվում է ՄոբիԴրամի ավելի արագ տեմպերով զարգացում: Կան մեծ ծրագրեր, որոնք թույլ կտան ընդլայնել մատուցվող ֆինանսական ծառայությունների շրջանակը: Դրա արդյունքում հնարավոր կլինի հասնել այնպիսի մի մակարդակի, որը հնարավորություն կտա ֆինանսական գրեթե բոլոր գործարքները կատարել բջջային հեռախոսի միջոցով:
– Համարների տեղափոխելիության համակարգի (Mobile Number Portability) ներդրումը, որը նախատեսվում էր 2014 թվականի հունվարի 1-ին, տեղափոխվել է մինչև հաջորդ տարվա ապրիլի 1-ը: Ձեր կարծիքով՝ ինչ կտա այս համակարգի ներդրումը:
– Մեր գնահատականներով՝ MNP-ն մեծ հոսք չի ներկայացնի: Սկզբնական շրջանում հետաքրքրությունն, իհարկե, մեծ կլինի, քանի որ այն, ինչը նոր է, առաջացնում է մեծ հետաքրքրութուն: Հետագայում հետաքրքրությունն աստիճանաբար կմարի: Ամեն դեպքում, սա լուրջ ծառայություն է, և անկախ ամեն ինչից՝ պետք է լավ պատրաստվել: MNP-ի ներդրմամբ շուկայում սակագների էական փոփոխություն չի սպասվում:
– Ձեր գնահատմամբ՝ առաջիկա տարիներին ինչպե՞ս կընթանա մրցակցությունը Հայաստանի բջջային կապի և ինտերնետի շուկայում:
– Առաջիկա տարիներին մրցակցությունը բոլոր ուղղություններով կսրվի՝ նախ և առաջ պայմանավորված MNP-ի գործարկմամբ: Շուկայի բոլոր մասնակիցները կներկայացնեն նոր առաջարկներ: Բացի այդ, 2015 թվականին բջջային կապի շուկա մուտք կգործի Ucom-ը, որը կգործի որպես 4-րդ սերնդի օպերատոր, ինչը ևս կնպաստի մրցակցության ակտիվացմանը: Այստեղ կարևոր է, որ մրցակցությունը լինի առողջ հիմքերի վրա: Դա ողջունելի է և կխթանի զարգացումը:
– Ucom-ի մուտքով պայմանավորված՝ ի՞նչ կփոխվի բջջային կապի շուկայում:
– Բջջային կապի շուկան այսօր հագեցած է, մրցակցությունը բավականին թեժ է, և եթե մի օպերատոր աճում է, ապա դա տեղի է ունենում ոչ թե շուկայի, մեկ այլ օպերատորի հաշվին: Չորրորդ օպերատորի մուտքը շուկայում «խցանում» կառաջացնի: Արդյունքում, սակայն, հայ բաժանորդը կշահի: Ucom-ի մուտքը շուկայի մասնակիցներին կստիպի լինել առավել զգոն և շարունակել ներդրումներ իրականացնել:
– ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ի ցանցի ընդարձակման և արդիականացման ծրագրի շրջանակներում իրականացվող աշխատանքներն ի՞նչ փուլում են գտնվում:
– Այսօր ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ն առաջատար է ցանցի կառուցման առումով: Այս տարի ընկերությունն ամբողջովին փոխել և վերազինել է Հայաստանի հյուսիսային 6 մարզում (Արագածոտն, Շիրակ, Կոտայք, Լոռի, Տավուշ, Գերաքունիք) տեղակայված կայանները, ինչպես նաև շարունակել է ցանցն ընդլայնել մյուս մարզերում և Երևանում: Այսօր մենք ունենք բավականին հզոր ցանց, որը զինված է վերջին նորարարական տեխնոլոգիաներով: ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ն ունի 4G սերնդի ավելի քան 200 կայան, 2G և 3G սերնդի՝ 1000 կայան:
– Ի՞նչ զարգացում է ապրում այսօր հեռահաղորդակցության շուկայի B2B սեգմենտը: ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ի կողմից բիզնեսին առաջարկվող ծառայություններից որո՞նք են առավել պահանջված:
– Այսօր B2B շուկայում կան ընկերություններ, որոնք ունեն ինտերնետ, բջջային և ֆիքսված ծառայությունների, ինչպես նաև հեռուստատեսության հասանելիության ապահովման պահանջարկ, սակայն B2B շուկայում ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ը մասսայական մասնակցություն չունի: Մենք չենք մասնակցում հայտարարվող մրցույթներին կամ հրավերներին: Այս ոլորտում մենք ենք ընտրում բաժանորդներին: Աշխատում ենք այն բաժանորդների հետ, ովքեր, օրինակ, ունեն առողջ վարկային պատմություն: ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ի համար B2B համագործակցության լավ օրինակ է Կենտրոնական բանկը: Համագործակցության ծրագրի շրջանակներում ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ը Կենտրոնական բանկի Դիլիջանի կենտրոնը կապահովի ծառայությունների մեծ փաթեթով: Մասնավորապես, ինտերնետով, ֆիքսված կապով, հեռուստատեսությամբ:
– ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ն իր հաճախորդներին առաջարկում է նաև բջջային հեռախոսների լայն տեսականի: Ըստ ընկերության տվյալների՝ այսօր ի՞նչ հեռախոսներ են նախընտրում հայ սպառողները:
– Բջջային հեռախոսների օգատագործման մոտեցումը և մտածելակերպը փոխվում են: Զուգահեռաբար՝ փոխվում են նաև հաճախորդների նախասիրությունները և, հետևաբար` առաջարկը: Մի քանի տարի առաջ սմարթֆոնների պահաջարկն այնքան էլ մեծ չէր, իսկ այսօր արդեն հաճախորդները նախընտրում են միայն սմարթֆոններ, որոնք դարձել են կյանքի անբաժանելի մասը: Այսօր բջջային հեռախոսների հայաստանյան շուկայում առկա է տարբեր բյուջեների համար նախատեսված բջջային հեռախոսներ: Դրանց գինը տատանվում է 30 հազարից մինչև 450 հազար դրամի սահմաններում: Այսօր նկատելի է սմարթֆոնների համար նախատեսված ծրագրերի աճ:,Հետևաբար, մեծանում է կախվածությունը: Դա նշանակում է, որ ապագան տվյալների փոխանցման ծառայություններինն է: ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ի ցանցում դա տեսանելի է, և մենք ձգտում ենք ունենալ հզոր ցանց:
– Ինչպիսի՞ն էր 2013 թվականը ֆինանսական ցուցանիշների առումով:
– Վերջնական ֆինանսական ցուցանիշներն ամփոփում ենք ՄՏՍ խմբի հետ: Դրանք կհրապարակվեն 2014 թվականի մարտ ամսին: Մեր կանխատեսումները ցույց են տալիս, որ ՎիվաՍել-ՄՏՍ-ը տարին փակել է դրական ֆինանսական ցուցանիշներով:
– Որո՞նք են ընկերության համար 2014 թվականի մարտահրավերները:
– Ծրագրում ենք 2014 թվականին առնվազն պահպանել ունեցած ձեռքբերումները: Մասնավորապես, պահպանել եկամուտների աճը, շուկայի մասնաբաժինը, գործառնական շահույթը, բաժանորդների քանակը և բոլոր այն ցուցանիշները, որոնք կարևոր են ընկերության գործունեության համար:
– Ընկերությունը 2014 թվականին սոցիալական պատասխանատվության ի՞նչ ծրագրեր է մտադիր իրականացնել:
– Սոցիալական պատասխանատվության ծրագրերը դեռ չեն հաստատվել, բայց ինչպես միշտ՝ առաջնային են լինելու առողջապահության, կրթության, մշակույթի և այլ ոլորտները: