Տնտեսական

USD BUY - 388.00+0.00 USD SELL - 391.00+0.00
EUR BUY - 438.00-2.00 EUR SELL - 446.00-2.00
OIL:  BRENT - 66.55-2.10 WTI - 62.71-2.32
COMEX:  GOLD - 3346.20-0.08 SILVER - 33.39+2.11
COMEX:  PLATINUM - 982.70+2.09
LME:  ALUMINIUM - 2432.00+2.18 COPPER - 9382.50+0.14
LME:  NICKEL - 15662.00-0.13 TIN - 31314.00+0.60
LME:  LEAD - 1946.00+1.17 ZINC - 2639.50+1.68
FOREX:  USD/JPY - 142.37+0.11 EUR/GBP - 1.1388+0.15
FOREX:  EUR/USD - 1.1388+0.15 GBP/USD - 1.3312+0.20
STOCKS RUS:  RTSI - 1144.79+0.00
STOCKS US: DOW JONES - 39606.57+1.07 NASDAQ - 16708.05+2.50
STOCKS US: S&P 500 - 5375.86+1.67
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 34868.63+1.89 TOPIX - 2584.32+2.06
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 22072.62+2.37 SSEC - 3296.36-0.10
STOCKS EUR:  FTSE100 - 8394.54+0.79 CAC40 - 7451.84+1.71
STOCKS EUR:  DAX - 21869.21+2.70
23/04/2025  CBA:  USD - 389.56-0.57 GBP - 518.15-3.26
23/04/2025  CBA:  EURO - 444.14-3.92
23/04/2025  CBA:  GOLD - 43004.00+1,541.00 SILVER - 408.43+3.17
Հայաստանում դոլարայնացման մակարդակը նվազել է
17/05/2017 21:42
Կիսվել

Հայաստանում դոլարայնացման մակարդակը նվազել է

Հայաստանում տարիների ընթացքում Կենտրոնական բանկի կողմից բավական հավասարակշռված դրամավարկային քաղաքականության արդյունքում է հնարավոր եղել մեղմել դոլարայնացման մակարդակը: «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում նման համոզմունք հայտնեց «Այլընտրանք» հետազոտական կենտրոնի ղեկավար, տնտեսագետ Թաթուլ Մանասերյանը՝ մեկնաբանելով 2017 թվականի առաջին եռամսյակում 2016թ. նույն ժամանակաշրջանի համեմատ դոլարայնացման մակարդակի նվազումը: ՀՀ Կենտրոնական բանկի տվյալներով՝ ռեզիդենտների արտարժութային ավանդների և փողի զանգվածի հարաբերակցությունը 2017 թվականի մարտի վերջին կազմել է 48.7 տոկոս՝ 2016 թվականի մարտի վերջի 53.4 տոկոսի դիմաց։

Մանասերյանն ակնհայտ համարեց դրամի հանդեպ պահանջարկ ձևավորելու հարցում որոշակի միջամտության և գործիքների անհրաժեշտությունը: ԿԲ-ն դոլարայնացման մակարդակի նվազեցումն իրականացրել է այդ գործիքների միջոցով, ավելի հրապուրելի դարձնելով դրամով ավանդների դիմաց տրվող տոկոսադրույքները:

«Միշտ չէ, որ պահանջարկ կար դոլարով վարկեր վերցնելու: Տարբեր գործոններով է պայմանավորված դոլարայնացման մակարդակի նվազեցումը: Սա նպատակային քաղաքականություն էր, որի արդյունքում հնարավոր էր ակնկալել նման ցածր ցուցանիշ»,-ասաց տնտեսագետը:

Մանասերյանը նաև բացատրեց, որ փողի այն զանգվածը, որը կա շրջանառության մեջ, պետք է հավասար լինի շրջանառության մեջ եղած ապրանքների քանակությանը: Եթե այն խախտվում է, այսինքն` ավելի շատ է փողի զանգվածը` հանգեցնում է ինֆլյացիայի, իսկ հակառակ դեպքում առաջացած դեֆիցիտը խոչընդոտ է հանդիսանում տնտեսության զարգացման համար: Եթե ռեզիդենտների արտարժույթային ավանդների քանակությունն ավելանում են նախատեսված ձևով, ապա կարող են հանգեցնել որոշակի տատանումների ու ցնցումների, որոնք չեն կարող կանխատեսելի լինել: «ԿԲ-ն պետք է հստակ վերահսկողություն ունենա և վերահսկելիս պետք է հենց այն մեխանիզմները լինեն, որոնք կանխատեսելի կլինեն, անգամ չնախատեսված դեպքերում: Երբ ավանդատուները հետ են վերցնում իրենց ավանդները, ապա այդ դեպքում նույնպես ավանդներ և փողի զանգված հարաբերակցությունը պետք է լինի կառավարելի»,- հավելեց Թաթուլ Մանասերյանը:

ԿԲ տվյալներով՝ ռեզիդենտների արտարժութային ավանդների և ռեզիդենտների ընդհանուր ավանդների հարաբերակցությունը մեկ տարվա ընթացքում 63.4%-ից նվազել է մինչև 58.8%: Դոլարայնացման մակարդակը նվազել է նաև արտարժույթով ցպահանջ ավանդների գծով։ Ռեզիդենտ ֆիզիկական անձանց արտարժույթով ցպահանջ ավանդների կշիռը ռեզիդենտ ֆիզիկական անձանց ընդհանուր ցպահանջ ավանդներում 55.7%-ից նվազել է մինչև 50%։

Ռեզիդենտ ֆիզիկական անձանց արտարժույթով ժամկետային ավանդների կշիռը ռեզիդենտ ֆիզիկական անձանց ընդհանուր ժամկետային ավանդներում նախորդ տարվա մարտի 75.1 տոկոսից այս տարվա մարտին նվազել է մինչև 70.1 տոկոս:

2.5 տոկոսային կետով նվազել է նաև վարկերի դոլարայնացման մակարդակը։ Այսպես, ռեզիդենտ իրական հատվածին արտարժույթով տրամադրված վարկերի և ռեզիդենտ իրական հատվածին տրամադրված ընդհանուր վարկերի հարաբերակցությունը 66.7 տոկոսից նվազել է մինչև 64.2 տոկոս:

Տնտեսագետ Արամ Կայֆաջյանն «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում այս հանգամանքը պայմանավորեց դրամի կայունությամբ և իհարկե դրամի նկատմամբ արտարժույթների բարձր տոկոսադրույքներով:

«Այսինքն` այն ֆիզիկական և իրավաբանական անձինք, ովքեր պահում էին իրենց ռեսուրսները դոլարով, պատկերացրեցին, որ շատ քիչ եկամուտ է ակնկալվում դոլարից, ինչ գործարք էլ լինի` պարտատոմսեր, ավանդներ, թե ուղղակի ընթացիկ հաշիվներ` դրամն ավելի շատ եկամուտ է ապահովում: Դրամն իր կայունությունը պահպանեց վերջին մեկ տարվա ընթացքում և իհարկե ամեն ինչ կախված է նաև սպասումներից: Մարդկանց մեծամասնությունը 2017 թվականին ունի լավ սպասումներ: Դրանք կապված են ներդրումների, զբոսաշրջիկների ներհոսքի և տրանսֆերտների աճի հետ, ինչպես նաև հույսեր կան, որ գյուղատնտեսական տարին հաջող կլինի` ըստ այդմ արտահանումը կաճի: Այսինքն` դրանցով պայմանավորված նաև սպասումները դրամի նկատմամբ կայուն են»,- ասաց նա` հավելելով, որ սպասումներ կան մինչև օգոստոս դրամի նկատմամբ դոլարի փոխարժեքի 480 ցուցանիշի առումով:

2015 թվականի մարտի վերջին ռեզիդենտների արտարժութային ավանդների և փողի զանգվածի հարաբերակցությունը կազմել է 51.6%, 2014 թվականի մարտի վերջին 48.1%, իսկ 2013-ի մարտին` 47.4%, 2012-ի մարտին` 43%։

Ինչպես երևում է վերջին հինգ տարիների ընթացքում դոլարայնացման ցուցանիշները եղել են վայրիվերումների մեջ: Սակայն 2017 թվականի մարտին արձանագրված ռեզիդենտների արտարժութային ավանդների և ռեզիդենտների ընդհանուր ավանդների հարաբերակցության, ռեզիդենտ ֆիզիկական անձանց ընդհանուր ցպահանջ ավանդներում ռեզիդենտ ֆիզիկական անձանց արտարժույթով ցպահանջ ավանդների կշռի և  ռեզիդենտ ֆիզիկական անձանց ընդհանուր ժամկետային ավանդներում ռեզիդենտ ֆիզիկական անձանց արտարժույթով ժամկետային ավանդների կշռի ցուցանիշները 5 տարիների մարտի ընթացքում եղել են ամենացածրը:

23/04/2025
դրամ
Դոլար (USD)
389.56
-0.57
Եվրո (EUR)
444.14
-3.92
Ռուբլի (RUR)
4.71
-0.09
Լարի (GEL)
141.74
-0.20
43004.00
+1,541.00
Արծաթ
408.43
+3.17