Տնտեսական

USD BUY - 381.00+0.00 USD SELL - 384.00+0.00
EUR BUY - 447.00+3.00 EUR SELL - 452.00+3.00
OIL:  BRENT - 66.37+1.33 WTI - 62.58+0.98
COMEX:  GOLD - 3685.40+1.25 SILVER - 41.93+1.01
COMEX:  PLATINUM - 1395.90+0.95
LME:  ALUMINIUM - 2617.50+0.65 COPPER - 9915.00+0.18
LME:  NICKEL - 15229.00-0.04 TIN - 34262.00-0.15
LME:  LEAD - 1992.00+0.35 ZINC - 2876.50+0.54
FOREX:  USD/JPY - 147.29-0.06 EUR/GBP - 1.1766+0.42
FOREX:  EUR/USD - 1.1766+0.42 GBP/USD - 1.3561+0.41
STOCKS RUS:  RTSI - 1117.78-0.26
STOCKS US: DOW JONES - 45514.95+0.25 NASDAQ - 21798.70+0.45
STOCKS US: S&P 500 - 6495.15+0.21
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 43643.81+1.45 TOPIX - 3138.20+1.06
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 25633.91+0.85 SSEC - 3826.84+0.38
STOCKS EUR:  FTSE100 - 9221.44+0.14 CAC40 - 7734.84+0.78
STOCKS EUR:  DAX - 23807.13+0.89
08/09/2025  CBA:  USD - 382.5-0.27 GBP - 517.52+1.62
08/09/2025  CBA:  EURO - 448.56+1.1
08/09/2025  CBA:  GOLD - 44205+563 SILVER - 501.07-3.06
Հայաստանում 25,500 դրամից ցածր թոշակ չի լինի. սահմանվում է «նվազագույն աշխատանքային կենսաթոշակ»
23/01/2019 09:52
Կիսվել

Հայաստանում 25,500 դրամից ցածր թոշակ չի լինի. սահմանվում է «նվազագույն աշխատանքային կենսաթոշակ»

Աշխատանքային և զինվորական կենսաթոշակների չափերի ավելացման շարունակական գործընթացի առաջին քայլը կլինի «Պետական կենսաթոշակների մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի՝ Ազգային ժողովում գտնվող նախագծում նոր գործիքի՝ «նվազագույն աշխատանքային կենսաթոշակ» հասկացության ներդնումը:

«Արմենպրես»-ի հետ զրույցում ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության Կենսաթոշակային ապահովության վարչության պետ Անահիտ Գալստյանը, անդրադառնալով աշխատանքային կենսաթոշակների չափերի ավելացմանը, խոսեց «նվազագույն աշխատանքային կենսաթոշակ» հասկացության, զինվորական աշխատանքային կենսաթոշակի մասին և ներկայացրեց վիճակագրական տվյալներ:

-Տիկին Գալստյան,  օրենսդրությամբ, կսահմանվի «նվազագույն աշխատանքային կենսաթոշակ» հասկացությունը՝ 25 500 ՀՀ դրամի չափով: Այսինքն՝ անկախ անձի աշխատանքային ստաժից, այդ գումարից ցածր կենսաթոշակ չի՞ կարող նշանակվել:

-Աշխատանքային կենսաթոշակի վերաբերյալ մենք նոր փաթեթ ենք մշակել, որտեղ կա կարգավորում, որ տրվում է նոր եզրույթ՝ «նվազագույն աշխատանքային կենսաթոշակ»: Ըստ այդ փաթեթի մեկ այլ դրույթի՝ նվազագույն կենսաթոշակի չափը սահմանելու լիազորությունը տրվում է Կառավարությանը: 

-Այս դեպքում կա՞ աշխատանքային ստաժի նվազագույն չափ:

-«Նվազագույն աշխատանքային կենսաթոշակ» հասկացությունն այս պարագայում կապ չի ունենա աշխատանքային ստաժի հետ: Սա պարզապես գումարի չափ է, որ Կառավարությունը պետք է սահմանի որպես ուղենիշ, որից ցածր կենսաթոշակ չի կարող նշանակվել: Ամենայն հավանականությամբ, կսահմանվի 25 500 դրամ: Տարիքային աշխատանքային կենսաթոշակ ստանալու համար պահանջվում է նվազագույնը 10 տարվա աշխատանքային ստաժ: Օրինակ՝ քաղաքացին 63 տարեկան է և ունի առնվազն 10 տարվա ստաժ, ապա նա կարող է դիմել աշխատանքային կենսաթոշակ ստանալու համար: Գործող օրենսդրության համաձայն, այսօր մենք ունենք նաև 5 տարով նշանակված կենսաթոշակներ և այդ իրավունքը տվյալ անձանցից չի վերցվի: Կան նաև հաշմանդամներ, ումից ըստ տարիքի, ավելի ցածր ստաժ է պահանջվում: Հաշմանդամություն ունեցողների դեպքում, եթե նա 18-21 տարեկան է և ունի 1 տարվա աշխատանքային ստաժ, մենք նրան նշանակում ենք աշխատանքային կենսաթոշակ:

-Օրենքը դեռևս չի ընդունվել, սակայն հունվարի 1-ից սկսած դրանք պետք է ավելացվեն: Օրենքն ուժի մեջ մտնելու օրվանից նախորդ ամիսներին պակաս գումար ստացած անձանց գումարներն ինչպե՞ս են փոխհատուցվելու:

-Նախագծում կա երեք կետ՝ առաջինը սահմանում է նվազագույն աշխատանքային կենսաթոշակի չափը, երկրորդը՝ Կառավարությունն է լիազորված սահմանել այդ չափը և երրորդ՝ կարգավորումներն ուժի մեջ են մտնում 2019 թվականի հունվարի 1-ից: Նախագիծը հնարավոր է, որ ընդունվի, օրինակ՝ մարտ կամ ապրիլ ամիսներին, գուցե նաև մայիսին: Օրենքն ընդունվելու դեպքում ՀՀ կառավարության սահմանած նվազագույն կենսաթոշակի չափից ցածր կենսաթոշակները կավելացվեն 2019 թվականի հունվարի 1-ից: Անկախ օրենքն ուժի մեջ մտնելու օրվանից՝ կվերահաշվարկվեն այն կենսաթոշակառուների թոշակները, ում աշխատանքային կենսաթոշակը ցածր է 25 500 ՀՀ դրամից և կավելացվեն 2019 թվականի հունվարի 1-ից, պակաս վճարված գումարները կվճարվեն միանվագ: Այսինքն՝ վճարվող կենսաթոշակի չափը կազմում է 18 000 դրամ և եթե նոր կարգավորումներն ուժի մեջ  մտնեն 2019 թվականի մարտին, ապա ապրիլ ամսվա 25 500 դրամ կենսաթոշակի հետ կենսաթոշակառուին կվճարվի նաև հունվար-մարտ ամիսներին պակաս վճարված 22 500 դրամը: Բանաձևն այսպիսին է՝ ((25500-18000)x3 ամիս):

-Տիկին Գալստյան, ո՞րն է եղել կենսաթոշակների բարձրացման նպատակը:

-Մշակելով այս փաթեթը՝ մենք նպատակ ենք ունեցել նվազեցնել կենսաթոշակառուների շրջանում աղքատությունը: Ելնելով դրանից՝ որպես աշխատանքային և զինվորական կենսաթոշակների չափերի ավելացման շարունակական գործընթացի առաջին քայլ՝ նախագծով առաջարկվում է պետական կենսաթոշակային ապահովության համակարգում ներդնել այդ նոր գործիքը՝ նվազագույն կենսաթոշակի չափը։

-Ընտրվել է երկու խումբ, որոնց զինվորական կենսաթոշակները հունվարի 1-ից բարձրացել են՝ պարտադիր ժամկետային զինվորական ծառայության շարքային կազմի զինծառայողի հաշմանդամության 3-րդ խմբի ու պարտադիր ժամկետային զինվորական ծառայության շարքային կազմի մահացած (զոհված) զինծառայողի ընտանիքի անդամի կերակրողին կորցնելու դեպքում: Ի՞նչ սկզբունքով են ընտրվել հենց այս երկու խմբերը:

-Առաջին հերթին կցանկանամ նշել, որ այս խմբերն ավելացված աշխատանքային կենսաթոշակ են ստանում հունվարի 1-ից: Մնացած խմբերի համար որոշ բարձրացումներ կլինեն հետագայում: Օրենքով ամրագրված է, որ այս երկու դեպքում էլ կենսաթոշակի չափը սահմանում է ՀՀ կառավարությունը, այդպիսով իրեն վերապահված լիազորություններով բարձրացրել է նրանց կենսաթոշակները:

-Քանի՞ շահառու կա այս խմբերից յուրաքանչյուրում և նախկինում որքա՞ն է կազմել նվազագույն կենսաթոշակի չափը:

-Պարտադիր ժամկետային զինվորական ծառայության շարքային կազմի զինծառայողի հաշմանդամության 3-րդ խմբի զինվորական կենսաթոշակի չափը նախկինում եղել է 18 հազար դրամ: 2019 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ շահառուների թիվը 2598 է: Պարտադիր ժամկետային զինվորական ծառայության շարքային կազմի մահացած (զոհված) զինծառայողի ընտանիքի անդամի կերակրողին կորցնելու դեպքում զինվորական կենսաթոշակի չափը նախկինում եղել է 24 000 դրամ, իսկ շահառուների թիվը նույն ժամանակահատվածի դրությամբ՝ 186 է: Երկու ծնողին կորցնելիս կերակրողին կորցնելու դեպքում զինվորական կենսաթոշակի չափը մնացել է անփոփոխ՝ 80 հազար ՀՀ դրամ:

«Պետական կենսաթոշակների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը, որն արդեն իսկ ներկայացվել է ՀՀ Ազգային ժողով:

Հարցազրույցը՝ Լիլիթ Դեմուրյան

08/09/2025
դրամ
Դոլար (USD)
382.5
-0.27
Եվրո (EUR)
448.56
+1.1
Ռուբլի (RUR)
4.6624
-0.0376
Լարի (GEL)
142.07
-0.09
44205
+563
Արծաթ
501.07
-3.06