Ավելի արագ, քան BTC-ն և Visa-ն. Արդյոք Ethereum 2.0 բլոկչեյնի թարմացումը կնպաստի կրիպտո արդյունաբերությանը
Վերջին ամիսներին աշխարհում «No.2 կրիպտոարժույթը»՝ Ethereum-ը, ավելի արագ է աճել, քան շուկայի առաջատարը՝ BTC-ը: Եթե ETH-ն ավելի քան կրկնապատկվել է տեղական հունիսյան ցածր մակարդակից՝ հասնելով 1,837 դոլարի (օգոստոսի 17-ի դրությամբ), ապա BTC-ն՝ ընդամենը 34%-ով, մինչև 23,400 դոլար բիթքոյն: Սա գալիս է Ethereum բլոկչեյնի առաջիկա խոշոր թարմացման ֆոնին, որը կոչվում է The Merge (կամ Ethereum 2.0):
Թարմացման վերջին փորձարկումը հաջողությամբ ավարտվեց օգոստոսի 11-ին. Ethereum էկոհամակարգի փորձնական Goerli ցանցն անցավ նոր արձանագրության: Հաջորդ կարևոր ամսաթիվը սեպտեմբերի 15-ն է, երբ Ethereum-ը վերջապես պետք է անցնի Proof-of-Stake համակարգին:
Որո՞նք են ETH-ի առանձնահատկությունները
Ի տարբերություն BTC-ի, որը հիմնականում օգտագործվում է որպես ներդրումային ակտիվ՝ Ethereum-ը (ETH) մշակվում է սմարթ պայմանագրերի օգտագործման համար: Սրանք հատուկ ծրագրեր են, որոնք պահվում են բլոկչեյնում և գործում են, երբ կատարվում են նախապես որոշված պայմաններ: Սմարթ պայմանագրի կոդը ցույց է տալիս այն պայմանը, որի դեպքում պետք է տեղի ունենա իրադարձությունը (եթե / երբ), և ինչ պետք է տեղի ունենա, երբ այս պայմանը բավարարվի (ապա): Որպես կանոն, նման պայմանագրերն օգտագործվում են առանց որևէ միջնորդի մասնակցության պայմանագրի կատարումն ավտոմատացնելու համար։ Ethereum սմարթ պայմանագրային համակարգում, մասնավորապես, գործարկվել է ամենամեծ NFT շուկան OpenSea-ն, Decentraland վիրտուալ իրականության հարթակը և Uniswap արձանագրությունը, որը թույլ է տալիս ուղղակիորեն առևտուր անել կրիպտոարժույթներով Ethereum ցանցում:
Գործարքի իսկությունը ստուգելու համար ցանկացած բլոկչեյնում ցանցի մասնակիցները պետք է որոշակի համաձայնության կամ կոնսենսուսի հասնեն: Եթե վերցնենք կենտրոնացված համակարգ, ապա միայն կենտրոնական մարմինը (մասնավոր ընկերություն կամ պետություն) կարող է թարմացումներ կատարել նրանում։ Բայց եթե մենք խոսում ենք ապակենտրոնացված բլոկչեյն համակարգի մասին, ապա այստեղ գործում են բոլորովին այլ մեխանիզմներ։ Այստեղ չկա մեկ լիազորություն, և, հետևաբար, համակարգին մասնակցում են հազարավոր մարդիկ, որոնք որոշում են նախագծի հետագա զարգացումը` յուրաքանչյուր գործարքի վերաբերյալ որոշակի կոնսենսուսի գալով։ Կան երկու հիմնական կոնսենսուսի ալգորիթմներ.
Առաջինը Proof of Work-ն է (PoW): Որպեսզի ցանցի անդամը իրավունք ստանա նոր գործարքներ ավելացնելու բլոկչեյն ցանցին, նա պետք է անի և ներկայացնի աշխատանք՝ լուծել մաթեմատիկական խնդիրներ՝ օգտագործելով մայներ համակարգիչների հաշվողական հզորությունը։ Մաթեմատիկական խնդիրները դառնում են ավելի ու ավելի դժվար, քանի որ ցանցի չափը մեծանում է, ինչը ստիպում է մայներներին ավելի ու ավելի շատ էլեկտրաէներգիա ծախսել դրանց լուծման վրա: Այս մոտեցումը բացասաբար է անդրադառնում շրջակա միջավայրի վրա, բայց միևնույն ժամանակ մեծացնում է ցանցի անվտանգությունը։
Իսկ երկրորդը Proof of Stake-ն է (PoS): Այստեղ գործարքները ստուգվում են ոչ թե մայներների, այլ վավերացնողների կողմից՝ անձինք, ովքեր ավանդ են ներդրել իրենց կրիպտոարժույթի տեսքով հատուկ լավազանում: Այսինքն՝ ցանցին նոր գործարքներ ավելացնելու պատասխանատվությունը բաշխվում է սեփականատիրոջ հաշիվներում առկա վիրտուալ արժույթի թոքենների քանակին համամասնորեն: Չնայած այս մեթոդը շատ ավելի քիչ էլեկտրաէներգիա է սպառում, քան PoW ալգորիթմը, այն խրախուսում է արժույթի կուտակումը, այլ ոչ թե ծախսելը:
Այս պահին և՛ ETH-ը, և՛ BTC-ն օգտագործում են Proof of Work-ը, սակայն Ethereum ցանցը մտադիր է թարմացման միջոցով անցնել PoS-ին: Նման անցումը հնարավորություն կտա հրաժարվել մայնինգ սարքավորումներից և զգալիորեն նվազեցնել էներգիայի սպառումը, թեև ETH ցանցի շատ մայներներ համաձայն չեն PoS-ին անցնելու հետ, ինչը կարող է հանգեցնել ցանցի մասնակիցների միջև պառակտման:
Ի՞նչը կթարմացվի
Թարմացման էությունը Ethereum բլոկչեյնի անցումն է Proof of Stake-ի: Այս անցման սկիզբը դրվեց 2020թ․ դեկտեմբերի 1-ին, երբ գործարկվեց «ազդանշանային շղթան» (Beacon Chain) և սկսվեց այսպես կոչված զրոյական փուլը։ Այն թույլ տվեց ETH սեփականատերերին մասնակցել ցանցին որպես վավերացնողներ իրենց սեփական ETH-ով և պարգևատրվել որպես միջնորդավճար հաստատված բլոկների համար:
Հաջորդ փուլը կոչվում է «Միաձուլում» և սպասվում է սեպտեմբերի 15-ին: Այս փուլում «ազդանշանի շղթան» կմիավորվի Ethereum 1.0 հիմնական ցանցի հետ՝ թույլ տալով մեյննեթի մասնակիցներին տեղափոխվել PoS:
Թարմացման վերջնական փուլը «շարդինգն» է, այսինքն՝ այլ շղթաների գործարկումը։ Բոլոր գործողությունները մեկ բլոկչեյնի վրա կատարելու փոխարեն` գործողությունները կբաշխվեն 64 նոր շղթաներով, ինչը զգալիորեն կբարելավի ցանցի աշխատանքը։ Այն նաև կնվազեցնի Ethereum-ի ծանրաբեռնվածությունը և կավելացնի գործարքների քանակը՝ պարզապես ստեղծելով նոր բլոկ շղթաներ։ Ethereum 2.0-ի ամբողջական թարմացումը նախատեսվում է 2023թ․, ասվում է Ethereum Foundation-ի տվյալներում։
Թարմացման դրական կողմերը
Թարմացումը կարող է արմատապես մեծացնել գործարքների արագությունը՝ Ethereum բլոկչեյնով ընթացիկ վայրկյանում 15 գործարքներից (Bitcoin-ը վայրկյանում 7 գործարք) մինչև 100,000: Համեմատության համար՝ Visa միջազգային վճարային համակարգը կարող է մշակել մինչև 24,000 գործարքներ վայրկյանում, իսկ ամենաարագը Solana բլոկչեյնը՝ 50 000։ Գործարքների արագության աճը կնպաստի նաև կրիպտոարժույթով վճարումների հանրաճանաչության աճին, ասում է ETH-ի համահիմնադիր Վիտալիկ Բուտերինը։
Ethereum 2.0-ը մշակվել է անվտանգության նկատառումներով: PoS ցանցերի մեծ մասն ունի վավերացնողների փոքր հավաքածու, ինչը համակարգը դարձնում է ավելի կենտրոնացված և նվազեցնում ցանցի անվտանգությունը: Ethereum 2.0-ը պահանջում է առնվազն 16,384 վավերացնողներ, ինչը այն դարձնում է շատ ավելի ապակենտրոն և, հետևաբար, անվտանգ: Ցանցի վավերացնող դառնալու համար անհրաժեշտ կլինի 32 ETH կամ մոտ 40,000 դոլար:
Ethereum-ի ժողովրդականությունը DeFi հավելվածներ ստեղծողների շրջանում կաճի։ Չնայած այն հանգամանքին, որ բլոկչեյն մշակողները ավանդաբար նախընտրում են Ethereum ցանցը հավելվածներ ստեղծելու համար, նրանցից շատերը չեն վստահում դրան՝ ցածր արագության պատճառով։ Ethereum 2.0-ի թարմացումից հետո ցանցի վրա կստեղծվեն նաև հավելվածներ, որոնց համար կարևոր է գործարքների արագությունը։
Ի՞նչ կարող է ակնկալել ներդրողը
Եթե բլոկչեյնի բարելավումը հաջողվի է, ETH-ի պահանջարկը կբարձրանա: Galaxy Investment Partners-ի ղեկավար Մայքլ Նովոգրացը կարծում է, որ միայն թարմացմանը նախորդող թափի դեպքում ETH-ը կարող է հասնել 2200 դոլարի նշագծին:
Այնուամենայնիվ, ամեն ինչ այնքան էլ պարզ չէ։ «Միաձուլումն ինքնին չափազանց ռիսկային իրադարձություն է, և ամեն ինչ կարող է սխալ գնալ», – ասում է Quantum Economics-ի գործադիր տնօրեն Մատի Գրինսպենը: Wave Financial-ի ապակենտրոնացված ֆինանսների ղեկավար Հենրի Էլդերը համաձայն է այս կարծիքի հետ: «Միաձուլումը չափազանց բարձր է ETH գնի վրա ազդեցության տեսանկյունից։ Սա աներևակայելի կարևոր տեխնոլոգիական փոփոխություն է Ethereum-ի համար, բայց նման իրադարձության ազդեցությունը շուկայում կարող է ամիսներ առաջ լինել: Ես չէի զարմանա, եթե միաձուլման արդյունքում աճ տեսնեի, բայց չեմ կարծում, որ այս իրադարձությունը կայուն կատալիզատոր կլինի մինչև 2023թ․ երկրորդ կեսը», – ասել է Էլդերը:
Գրինսպենը կարծում է, որ կապիտալիզացիայի առումով ETH-ը կարող է գերազանցել BTC-ին: «Թեև երաշխիք չկա, որ դա երբևէ տեղի կունենա, պարզապես թվերին նայելով՝ թվում է՝ այս իրադարձությունն օրեցօր ավելի է մոտենում»,- ասաց նա։
Նույնիսկ վերջին ամիսներին ETH-ի կրկնապատկման դեպքում, նրա շուկայական կապիտալը դեռևս BTC-ի կեսից ավելին է (224 մլրդ դոլար՝ 460 մլրդ դոլարի դիմաց): Այնուամենայնիվ, ամենամեծ թվային քոյնը թուլանում է: Ըստ CoinMarketCap-ի՝ անցյալ տարվա հունվարից բիթքոյնի գերակայությունը նվազել է 70%-ից մինչև 40% (բիթքոյնի գերակայության ինդեքսը այն ցուցանիշն է, որը ցույց է տալիս բիթքոյնի կապիտալիզացիայի հարաբերակցությունը կրիպտոարժույթի ամբողջ շուկայի կապիտալիզացիային): ETH-ն ունի բոլոր հնարավորությունները՝ դառնալու աշխարհի ամենամեծ կրիպտոարժույթը կապիտալիզացիայի միջոցով, ասում է Arca կրիպտո ակտիվների մենեջերի վերլուծաբան Բոդհի Փինքները. «Մենք տեսնում ենք, որ Ethereum-ը գերազանցում է BTC-ին դրամավարկային պայմանների խստացման պայմաններում, ինչը կարող է ազդարարել հնարավոր հեղաշրջման մասին»:
Կրիպտոարժույթների ոլորտի հրապարակումներն իրականացվում են ByBit առաջատար կրիպտոբորսայի աջակցությամբ։
ByBit կրիպտոհարթակը գործարկվել է 2018թ․-ին և հանդիսանում է ամենանորարարական և առաջադեմ կրիպտոհարթակներից մեկը։ Ընկերության կենտրոնակայականը կգտնվում է ԱՄԷ Դուբայ քաղաքում։ Հարթակն ունի 6 միլիոնից ավել օգտատեր և գործարքների իրականացման արագությամբ զբաղեցնում է առաջատար դիրքեր։ 2021թ․-ին հարթակում իրականացվել է 8.7 տրլն դոլար ծավալով գործարքներ։ Մեկ օրում իրականացված գործարքների ռեկորդային ծավալը կազմել է 76 մլրդ դոլար։
Bybit նորարարական էկոհամակարգը բաղկացած է ժամանակակից կրիպտոհարթակներին բնորոշ մի շարք ենթամակարգերից, որոնք հաճախորդներին հնարավորություն են տալիս օգտվել ներդրումներ, փոխանցումներ և այլ գործարքներ իրականացնելու բազմաթիվ տարբերակներից։ Էկոհամակարգի հիմնական բաղադրիչներն են՝ Launchpad, P2P, NFT, Bybit Earn, Copytrading, Grid Bots: Կրիպտոարժույթներ գնելու կամ հաշիվը համալրելու համար սեղմեք այստեղ։