Ֆինանսական

USD BUY - 381.50+0.00 USD SELL - 384.00+0.00
EUR BUY - 442.50+0.00 EUR SELL - 446.00-0.50
OIL:  BRENT - 64.41+3.49 WTI - 60.27+3.65
COMEX:  GOLD - 4106.80-0.88 SILVER - 48.10-0.37
COMEX:  PLATINUM - 1593.70+3.84
LME:  ALUMINIUM - 2781.00+0.13 COPPER - 10623.50+0.18
LME:  NICKEL - 15175.00+0.32 TIN - 35400.00+1.04
LME:  LEAD - 1985.00+0.76 ZINC - 2988.00+1.86
FOREX:  USD/JPY - 152.43+0.32 EUR/GBP - 1.1595-0.08
FOREX:  EUR/USD - 1.1595-0.08 GBP/USD - 1.3335-0.28
STOCKS RUS:  RTSI - 1023.52+0.40
STOCKS US: DOW JONES - 46590.41-0.71 NASDAQ - 22740.40-0.93
STOCKS US: S&P 500 - 6699.40-0.53
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 48641.61-1.35 TOPIX - 3253.78-0.39
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 25967.98+0.72 SSEC - 3922.41+0.22
STOCKS EUR:  FTSE100 - 9515.00+0.93 CAC40 - 8206.87-0.63
STOCKS EUR:  DAX - 24151.13-0.74
23/10/2025  CBA:  USD - 382.54+0.03 GBP - 510.19+0.99
23/10/2025  CBA:  EURO - 443.29+0.11
23/10/2025  CBA:  GOLD - 50057-1221 SILVER - 587.4-26.82
2023թ. հունվար-սեպտեմբեր ամիսների ընթացքում առաջին 1000 խոշոր հարկ վճարողների ցանկում ՀՀ առևտրային բանկերի տեղակայվածության նկարագրողական վերլուծություն
14/11/2023 17:16
Կիսվել

2023թ. հունվար-սեպտեմբեր ամիսների ընթացքում առաջին 1000 խոշոր հարկ վճարողների ցանկում ՀՀ առևտրային բանկերի տեղակայվածության նկարագրողական վերլուծություն

Հայաստանի բանկերի միութունը մշտապես դիտարկում է ՀՀ Պետական եկամուտների կոմիտեի (ՀՀ ՊԵԿ) կողմից հրապարակվող առաջին 1000 խոշոր հարկատուների ցանկում[1] ՀՀ առևտրային բանկերի ընդգրկվածության միտումներն ու հետևում բանկային համակարգի կողմից կատարվող հարկային վճարումների ընթացիկ ցուցանիշներին ու ծավալներին:

Հայաստանի թվով 18 առևտրային բանկերից 17-ը 2023 թվականի հունվար-սեպտեմբեր ամիսների կտրվածքով շարունակում են դիրքային առաջընթաց գրանցել առաջին 1000 խոշոր հարկատուների ցանկում, ընդ որում նրանցից թվով 15-ը  ընդգրկվել են առաջին 100 խոշոր հարկատուների ցանկում: 9 ամիսների ընթացքում բանկերը քանակական ներկայացվածությամբ ապահովել են 1.7% տեսակարար կշիռ, իսկ վճարած հարկերի առումով՝ 8.8%:

Համաձայն ՀՀ ՊԵԿ-ի կողմից հրապարակված վիճակագրության, հարկային մուտքերը բոլոր 1000 կազմակերպությունների գծով հաշվետու ժամանակահատվածում կազմել են 1 267 մլրդ  ՀՀ դրամ, որը նախորդ տարվա  նույն ժամանակահատվածի համեմատ ավելացել է 16.9%-ով:

Հաշվետու ժամանակահատվածում վերոնշյալ ցանկում ընդգրկված թվով 17 առևտրային բանկերը գեներացրել են  111.8 մլրդ դրամի չափով հարկային մուտքեր, որը  կազմել է  ընդհանուր ծավալի 8.8%-ը: Համեմատության համար նշենք, որ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ  նշված ցուցանիշն ավելացել է 65.3 մլրդ  ՀՀ դրամով, այսինքն հավելաճը կազմել է շուրջ 140.4%: Իսկ 2019թ-ի  նույն ժամանակահատվածի համեմատ բանկերի կողմից վճարված ընդամենը հարկերը ավելացել են շուրջ 69 482 մլն դրամով կամ շուրջ 3 անգամ (Գծապատկեր 3):

Հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին  առևտրային բանկերի վճարած ընդամենը հարկերի միջինացված ցուցանիշը մեկ բանկի հաշվով կազմել է 6 576 մլն դրամ, որն ավելի քան 5 անգամ գերազանցում է մնացած հարկ վճարողների միջինացված ցուցանիշը՝ կազմելով 1 175 մլն դրամ (Գծապատկեր 1):

1000 խոշոր հարկատուների վճարած ուղղակի հարկերի ծավալը շահութահարկի և եկամտահարկի գծով կազմել է 437.8 մլրդ ՀՀ դրամ, որից բանկերի վճարած ուղղակի հարկերը կազմել են շուրջ 101.9 մլրդ դրամ կամ ընդհանուր ուղղակի հարկերի 23.3%-ը: Այս ցուցանիշի մասով նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ արձանագրվել է 62.1 մլրդ դրամի կամ 156% աճ:

Ուշագրավ է, որ առևտրային բանկերի վճարած շահութահարկի և եկամտահարկի միջինացված ցուցանիշը մեկ բանկի հաշվով կազմել է 5 994 մլն դրամ՝  ավելի քան 17 անգամ գերազանցելով մնացած կազմակերպությունների միջինացված ցուցանիշը, որը կազմել է 342 մլն դրամ (Գծապատկեր 2):


Գծապատկեր 1. ՀՀ առևտրային բանկերի և այլ կազմակերպությունների կողմից վճարված ընդամենը հարկերի միջինացված ցուցանիշները

2023թ. հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին  առևտրային բանկերի վճարած ընդամենը հարկերի միջինացված ցուցանիշը մեկ բանկի հաշվով ավելի քան 5 անգամ գերազանցել է մնացած հարկ վճարողների միջինացված ցուցանիշը, իսկ 2022թ. համադրելի ժամանակահատվածում՝ շուրջ 2.6 անգամ:

Գծապատկեր 2. ՀՀ առևտրային բանկերի և այլ կազմակերպությունների կողմից վճարված ուղղակի հարկերի միջինացված ցուցանիշները

2023թ. հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին  առևտրային բանկերի վճարած ուղղակի հարկերի միջինացված ցուցանիշը մեկ բանկի հաշվով ավելի քան 17 անգամ գերազանցել է մնացած հարկ վճարողների միջինացված ցուցանիշը, իսկ 2022թ. համադրելի ժամանակահատվածում՝ շուրջ 8 անգամ:

Գծապատկեր 3. ՀՀ առևտրային բանկերի կողմից վճարված հարկերի դինամիկան

23/10/2025
դրամ
Դոլար (USD)
382.54
+0.03
Եվրո (EUR)
443.29
+0.11
Ռուբլի (RUR)
4.6972
+0.0176
Լարի (GEL)
140.81
-0.42
50057
-1221
Արծաթ
587.4
-26.82