Ֆինանսական

USD BUY - 390.00+0.00 USD SELL - 393.50-0.50
EUR BUY - 420.00+0.00 EUR SELL - 425.00+0.00
OIL:  BRENT - 73.63-0.51 WTI - 69.04-1.23
COMEX:  GOLD - 3118.00+1.02 SILVER - 34.82-1.39
COMEX:  PLATINUM - 998.90-0.65
LME:  ALUMINIUM - 2547.50-0.59 COPPER - 9794.50-0.53
LME:  NICKEL - 16380.00+0.82 TIN - 36220.00+2.69
LME:  LEAD - 2025.50-0.76 ZINC - 2857.00-1.47
FOREX:  USD/JPY - 149.81-0.66 EUR/GBP - 1.0827+0.36
FOREX:  EUR/USD - 1.0827+0.36 GBP/USD - 1.2938-0.02
STOCKS RUS:  RTSI - 1144.79+0.00
STOCKS US: DOW JONES - 41583.90-1.69 NASDAQ - 17322.99-2.70
STOCKS US: S&P 500 - 5580.94-1.97
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 37120.33-1.80 TOPIX - 2757.25-2.07
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 23426.60-0.65 SSEC - 3351.31-0.67
STOCKS EUR:  FTSE100 - 8658.85-0.08 CAC40 - 7916.08-0.93
STOCKS EUR:  DAX - 22461.52-0.96
28/03/2025  CBA:  USD - 391.59-0.22 GBP - 506.56-0.05
28/03/2025  CBA:  EURO - 421.70-0.71
28/03/2025  CBA:  GOLD - 38482.00+524.00 SILVER - 429.44+4.17
Հայկ Մնացականյան․ փոփոխություններն անհրաժեշտ են երկրի տնտեսության հետագա զարգացման համար
05/03/2016 16:30
Կիսվել

Հայկ Մնացականյան․ փոփոխություններն անհրաժեշտ են երկրի տնտեսության հետագա զարգացման համար

Ներկայացնում ենք «Հայոց Աշխարհ»-ի հարցազրույցը ԵՊՀ ֆինանսահաշվային ամբիոնի վարիչ Հայկ Մնացականյանի հետ։

-Ինչպե՞ս կգնահատեք ֆինանսների նախարարության եւ պետեկամուտների կոմիտեի տարանջատումը։

-Ցանկացած երեւույթ գնահատվում է իր արդյունավետությամբ: Այսինքն՝ թե՛ տարանջատման, թե՛ միացման մեջ խնդիր չեմ տեսնում, կարեւորն այն է, որ կատարվողը նպաստի տնտեսական արդյունավետության բարձրացմանը, հարկերի հավաքագրմանը, մյուս կողմից՝ ծախսային հոդվածների արդյունավետության բարձրացմանը:

Հետեւաբար գնահատական տալ, թե արդյունավետ են գործել, երբ եղել են միավորված, կամ պնդել հակառակը` կլինի սխալ: Տնտեսագետները երեւույթների արդյունավետությունը նախընտրում են գնահատել որոշակի ժամանակի ընթացքում:

Բայց այստեղ կա մեկ այլ հանգամանք. եթե անհրաժեշտ է հիմնական ուշադրությունը կենտրոնացնել բյուջեի հարկային մուտքերի ավելացման, հավաքագրման արդյունավետության բարձրացման հիմնախնդիրների վրա, ապա այդ պարագայում միգուցե ֆիննախի ու ՊԵԿ-ի միավորված մնալը համարվեր տեղին: Սակայն եթե արդեն իսկ մտածում ենք զարգացման կայուն մակարդակի ապահովման ուղղությամբ, ուրեմն տարանջատումը շատ ավելի արդյունավետ քայլ կարող է լինել:

-«Մեր երկրում իրականացվող տնտեսական քաղաքականության այս փուլում անհրաժեշտություն է առաջացել գերակա ուղղություններով կատարել արագ քայլեր». նախագահն այս կերպ մեկնաբանեց կատարվող փոփոխությունը, նաեւ շեշտեց կոռուպցիայի, հովանավորչության դեմ պայքարի կարեւորությունը եւ ՊԵԿ-ի աշխատակիցների առաջ խնդիր դրեց` գործարարությամբ զբաղվողների նկատմամբ համահավասար մոտեցում ցուցաբերել:

-Այս բոլոր շեշտադրումները շատ կարեւոր են: Օրինակ, կոռուպցիոն երեւույթների դեմ պայքարը մեր տնտեսության զարգացման կարեւորագույն դրույթներից մեկն է: Իհարկե, չեմ խոսում կոռուպցիան ամբողջությամբ արմատախիլ անելու մասին, բայց առանց այդ խնդրի էական լուծման, այլեւս հնարավոր չէ, հետեւաբար դա անհրաժեշտություն է: Ու համոզված եմ, որ այդ երեւույթը էականորեն նվազեցվելու է մեզանում:

Տնտեսության զարգացման կարեւորագույն բաղադրիչներից մեկը ազատ մրցակցային հարաբերությունների ստեղծումն է, ընդ որում, հավասար պայմաններում: Եվ նախագահի արած այդ շեշտադրումը շատ կարեւոր էր:

Ես կուզենայի հետեւյալն նկատառումը եւս ներկայացնել: Գործարարությամբ զբաղվողների նկատմամբ հավասար պայմանների ստեղծումը պետք է լինի ինչպես ռեսուրսների ձեռքբերման, այնպես էլ արդյունքի ստացման, իրացման ու տեղաբաշխման հարցերում:

Տեսեք, ռեսուրսների ձեռքբերման առումով, օրինակ, վարկավորման տեսանկյունից խոշոր եւ միջին տնտեսավարողներն ունեն վարկային ռեսուրսներից օտվելու հավասար հնարավորություն: Բարեբախտաբար մեր երկրում բանկային համակարգն այնքան զարգացած է, որ ցանկացած տնտեսվարող սուբյեկտ ունի նման հնարավորություն:

Մյուսը արդյունքի ստացման, իրացման խնդիրն է: Սա արդեն կապված է լրացուցիչ ծախսերի հետ: Գործարարն իր ապրանքն իրացնելու համար, թե՛ հանրապետության ներսում, թե՛ դրսում, պետք է կատարի լրացուցիչ մեծ ծախսեր: Իսկ արտահանման պարագայում ծախսերը, իհարկե, ավելի մեծանում են:

Դա հանգեցնում է նրան, որ փոքրերը, չունենալով բավարար ռեսուրսներ, այլեւս չեն կարողանում դուրս գալ արտաքին շուկա: Այդ դեպքում նրանք պետք է կա՛մ միանան իրար` փորձելով խոշորանալ, կա՛մ դիմեն խոշորներին` օգնելու իրենց ապրանքը ներսում կամ դրսում իրացնելու համար:

Փակ է Հայաստան-Թուրքիա սահմանը, փակ է նաեւ Ադրբեջանի կողմից, այսինքն՝ այս երկու երկրների կողմից Հայաստանը գտնվում է շրջափակման մեջ, Իրանը նոր է ազատվել պատժամիջոցներից, Լարսի ճանապարհը միակն է, որ Հայաստանը կապում է Ռուսաստանին: Նման պայմաններում թե՛ ներկրողների, թե՛ արտահանողների համար բավական մեծ, լրացուցիչ ծախսեր են առաջանում, իսկ փոքր բիզնեսը դրան չի կարողանում դիմանալ:

-Կատարվող փոփոխությունները կարո՞ղ ենք մեկնաբանել որպես արտաքին տնտեսական մարտահրավերների դիմակայմանն ուղղված քայլեր:

-Այո, համաշխարհային զարգացումները՝ ե՛ւ քաղաքական, ե՛ւ տնտեսական առումով, նոր փուլ են թեւակոխել: Համաշխարհային շուկան հիմա անկման մեջ է: Զարգացած տարբեր խոշոր երկրներ կանգնել են տնտեսական բազմաթիվ խնդիրների առաջ` կապված ե՛ւ փախստակաների, ե՛ւ սիրիական պատերազմի հետ:

Հետեւաբար Հայաստանի տնտեսական ոլորտում կատարվող փոփոխությունները անհրաժեշտ պայման են երկրի տնտեսության հետագա կայուն զարգացման համար: Եթե այս փոփոխություններից հետ մնանք, ապա մեր երկիրը տնտեսական զարգացման առումով երկար ժամանակահատվածով հետ կընկնի: Պետք է մեկ, երկու արագ, կարեւոր քայլերով առաջ գնալ` համաշխարհային տնտեսական գործընթացների հունի մեջ մնալու համար: Ու մենք հիմա այդ քայլերն ենք տեսնում:

Հայաստանը գործում է ե՛ւ ԵԱՏՄ շրջանակներում, ե՛ւ ակտիվ հարաբերություններ ենք փորձում ձեւավորել Եվրոպական միության հետ: Նման բազմաուղեծրային համագործակցության, իրականացվող աշխատանքների պարագայում համոզված եմ, որ ճիշտ մոտեցում ցուցաբերվեց` կատարվեց մասնագիտացված ուղղությունների տարանջատում:

28/03/2025
դրամ
Դոլար (USD)
391.59
-0.22
Եվրո (EUR)
421.70
-0.71
Ռուբլի (RUR)
4.67
-0.02
Լարի (GEL)
141.37
+0.05
38482.00
+524.00
Արծաթ
429.44
+4.17