Ֆինանսական

USD BUY - 384.00-0.50 USD SELL - 387.00+1.00
EUR BUY - 443.00+0.00 EUR SELL - 452.00+3.50
OIL:  BRENT - 68.01-2.58 WTI - 65.25-2.38
COMEX:  GOLD - 3342.30-0.73 SILVER - 35.88-0.58
COMEX:  PLATINUM - 1318.20+2.04
LME:  ALUMINIUM - 2588.50+1.53 COPPER - 9667.50+0.35
LME:  NICKEL - 14804.00-1.38 TIN - 32693.00+0.03
LME:  LEAD - 2003.00+0.55 ZINC - 2687.00+2.15
FOREX:  USD/JPY - 144.97-0.36 EUR/GBP - 1.1614+0.09
FOREX:  EUR/USD - 1.1614+0.09 GBP/USD - 1.3609+0.37
STOCKS RUS:  RTSI - 1103.11-0.66
STOCKS US: DOW JONES - 42581.78+0.00 NASDAQ - 19630.97+0.00
STOCKS US: S&P 500 - 6025.17+0.00
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 38942.07+0.39 TOPIX - 2782.24+0.03
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 24474.67+1.23 SSEC - 3455.97+1.03
STOCKS EUR:  FTSE100 - 8758.04+0.00 CAC40 - 7537.57+0.00
STOCKS EUR:  DAX - 23269.01+0.00
25/06/2025  CBA:  USD - 385.29-0.33 GBP - 524.23-0.6
25/06/2025  CBA:  EURO - 447.17-0.11
25/06/2025  CBA:  GOLD - 40909-1003 SILVER - 446.75-1.19
Ինչո՞վ է պայմանավորված Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակը
25/04/2019 16:49
Կիսվել

Ինչո՞վ է պայմանավորված Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակը

Ամերիա Խորհրդատվական ընկերությունը հրապարակել է Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակի պատճառները պարզաբանող որոշակի տվյալներ։

Հոդվածում ասված է, որ ըստ ՓՄՁ Ֆինանսավորման Ֆորումի (MSME FINANCING FORUM), զարգացող երկրներում ՓՄՁ-ների պոտենցիալ ֆինանսավորման ընդհանուր կարիքը գնահատվում է մոտ 8.9 տրիլիոն դոլար, որից ֆինանսավորվում է միայն 43.4%-ը, իսկ մնացած 5.1 տրիլիոնը հանդիսանում է ֆինանսավորման ճեղքը: Գնահատումն իրականացվել է 2018թ.-ին` հիմնվելով 2017թ.-ի Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության (OECD) և Միջազգային ֆինանսական կորպորացիայի (IFC) տվյալների վրա: ՓՄՁ-ների ֆինանսավորման ճեղք կա աշխարհի գրեթե բոլոր երկրներում և նման հսկայական ճեղքը պայմանվորված է, մի կողմից պետական ծրագրերի սակավությամբ և ՓՄՁ-ների ֆինանսավորման հետ առնչվող մեծ ռիսկերով, իսկ մյուս կողմից, ՓՄՁ-ների` ֆինանսավորում ստանալու թերահավատության հետ, ինչը հանգեցնում է ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակին: Այսպես, զարգացող երկրներում ՓՄՁ-ների ֆինանսավորման ճեղքը միջինում կազմում է ՀՆԱ-ի 19%-ը, մինչդեռ Հայաստանում այս ցուցանիշը գնահատվում է ՀՆԱ-ի միայն 10.8%-ը, ինչը տարածաշրջանի երկրներից ամենացածրն է:

Հարց է առաջանում. Մի՞ թե, Հայաստանում ՓՄՁ-ները բավականաչափ ֆինանսավորված են:

Ինչո՞վ է պայմանավորված Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակը

Ընկերությունը փաստում է, որ Հայաստանում ՓՄՁ-ների ֆինանսավորման ճեղքը կազմում է մոտ 1 մլրդ 145 մլն դոլար կամ 553 մլրդ դրամ: Հետաքրքիր է, որ գերփոքր ձեռնարկությունների ֆինանսավորման կարիքը կազմում է ընդամենը 62 մլրդ դրամ (ընդհանուր գնահատված ճեղքի մոտ 11%-ը), մինչդեռ դրանց քանակը (ըստ նույն աղբյուրի) կազմում է ՓՄՁ-ների գերակշիռ մասը` մոտ 78%: Գերփոքր միավորների համար նման ցածր ֆինանսավորման կարիքը, թերևս, պայմանավորված է դրանց` մեծամասամբ ոչ ֆորմալ ֆինանսավորման աղբյուրներից օգտվելու հնարավորության հետ, այլ կերպ ասած, գերփոքր ձեռնարկությունների մեծ մասը ֆինանսավորվում են ընտանիքի անդամների, բարեկամների կամ ընկերների կողմից: Դրան հակառակ, փոքր և միջին ձեռնարկությունների (առանց գերփոքրերի) ֆինանսավորման ճեղքը միավորի հաշվով ահռելի է: Այսպես, հարևան Վրաստանի համեմատ մեկ միավոր փոքր կամ միջին ձեռնարկատիրության (առանց գերփոքրերի) հաշվով ֆինանսավորման ճեղքը Հայաստանում 5 անգամ ավելի մեծ է` կազմելով մոտ 85 մլն դրամ (Վրաստանում այս կազմում է 18 մլն դրամ): Մինչդեռ Հայաստանում փոքր կամ միջին ձեռնարկությունների ընդհանուր ֆինանսավորման ճեղքը կրկնակի փոքր է Վրաստանի նույն ցուցանիշի համեմատ (489 մլրդ 1,013 մլրդ-ի համեմատ): Այստեղից կարելի է եզրակացնել, որ Հայաստանում ՓՄՁ ֆինանսավորման ճեղք / ՀՆԱ հարաբերակցության ցածր մակարդակը պայմանավորված է ոչ թե ՓՄՁ-ների բավարար ֆինանսավորմամբ, այլ նրանով, որ Հայաստանում փոքր ու միջին ընկերությունները (առանց գերփոքրերի) պարզապես շատ քիչ են:

Ինչո՞վ է պայմանավորված Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակը

Մասնավորապես` ըստ նույն աղբյուրի (ՓՄՁ Ֆինանսավորման Ֆորում) Հայաստանում գործում են ոչ ավել քան 5,800 փոքր ու միջին ընկերություններ (առանց գերփոքրերի), մինչդեռ Վրաստանում դրանց թիվը գերազանցում է 55,000:

Ինչո՞ւ են Հայաստանում փոքր և միջին ձեռնարկությունները քիչ. սրա պատճառ կարող է լինել ինչպես պետական ծրագրերի և հարկային քաղաքականության անարդյունավետությունը այնպես էլ, օրինակ, շուկաներում առկա մուտքի անցանելի արգելքները, որի հետևանքով նվազում է մրցակցությունը և ձեռնարկատիրությամբ զբաղվելու գրավչությունը:

25/06/2025
դրամ
Դոլար (USD)
385.29
-0.33
Եվրո (EUR)
447.17
-0.11
Ռուբլի (RUR)
4.915
-0.0137
Լարի (GEL)
141.47
-0.12
40909
-1003
Արծաթ
446.75
-1.19