Ֆինանսական

USD BUY - 381.50+0.25 USD SELL - 383.50-0.50
EUR BUY - 447.00+1.00 EUR SELL - 450.50+1.00
OIL:  BRENT - 66.20-1.82 WTI - 62.52-0.93
COMEX:  GOLD - 3889.80-0.10 SILVER - 47.32+0.13
COMEX:  PLATINUM - 1609.90-1.75
LME:  ALUMINIUM - 2680.50+1.61 COPPER - 10268.50+2.95
LME:  NICKEL - 15235.00-0.78 TIN - 35410.00+3.23
LME:  LEAD - 1988.50-0.67 ZINC - 2960.00+2.48
FOREX:  USD/JPY - 147.94-0.39 EUR/GBP - 1.1741+0.16
FOREX:  EUR/USD - 1.1741+0.16 GBP/USD - 1.3443+0.09
STOCKS RUS:  RTSI - 1023.75+0.33
STOCKS US: DOW JONES - 46397.89+0.18 NASDAQ - 22660.01+0.30
STOCKS US: S&P 500 - 6688.46+0.41
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 44932.63-0.25 TOPIX - 3137.60+0.19
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 26855.56+0.87 SSEC - 3882.78+0.52
STOCKS EUR:  FTSE100 - 9350.43+0.54 CAC40 - 7895.94+0.19
STOCKS EUR:  DAX - 23880.72+0.57
30/09/2025  CBA:  USD - 382.52-0.23 GBP - 514.03+0.07
30/09/2025  CBA:  EURO - 449.38+0.84
30/09/2025  CBA:  GOLD - 47064+673 SILVER - 577.41+23.65
Ինչո՞վ է պայմանավորված Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակը
25/04/2019 16:49
Կիսվել

Ինչո՞վ է պայմանավորված Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակը

Ամերիա Խորհրդատվական ընկերությունը հրապարակել է Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակի պատճառները պարզաբանող որոշակի տվյալներ։

Հոդվածում ասված է, որ ըստ ՓՄՁ Ֆինանսավորման Ֆորումի (MSME FINANCING FORUM), զարգացող երկրներում ՓՄՁ-ների պոտենցիալ ֆինանսավորման ընդհանուր կարիքը գնահատվում է մոտ 8.9 տրիլիոն դոլար, որից ֆինանսավորվում է միայն 43.4%-ը, իսկ մնացած 5.1 տրիլիոնը հանդիսանում է ֆինանսավորման ճեղքը: Գնահատումն իրականացվել է 2018թ.-ին` հիմնվելով 2017թ.-ի Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության (OECD) և Միջազգային ֆինանսական կորպորացիայի (IFC) տվյալների վրա: ՓՄՁ-ների ֆինանսավորման ճեղք կա աշխարհի գրեթե բոլոր երկրներում և նման հսկայական ճեղքը պայմանվորված է, մի կողմից պետական ծրագրերի սակավությամբ և ՓՄՁ-ների ֆինանսավորման հետ առնչվող մեծ ռիսկերով, իսկ մյուս կողմից, ՓՄՁ-ների` ֆինանսավորում ստանալու թերահավատության հետ, ինչը հանգեցնում է ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակին: Այսպես, զարգացող երկրներում ՓՄՁ-ների ֆինանսավորման ճեղքը միջինում կազմում է ՀՆԱ-ի 19%-ը, մինչդեռ Հայաստանում այս ցուցանիշը գնահատվում է ՀՆԱ-ի միայն 10.8%-ը, ինչը տարածաշրջանի երկրներից ամենացածրն է:

Հարց է առաջանում. Մի՞ թե, Հայաստանում ՓՄՁ-ները բավականաչափ ֆինանսավորված են:

Ինչո՞վ է պայմանավորված Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակը

Ընկերությունը փաստում է, որ Հայաստանում ՓՄՁ-ների ֆինանսավորման ճեղքը կազմում է մոտ 1 մլրդ 145 մլն դոլար կամ 553 մլրդ դրամ: Հետաքրքիր է, որ գերփոքր ձեռնարկությունների ֆինանսավորման կարիքը կազմում է ընդամենը 62 մլրդ դրամ (ընդհանուր գնահատված ճեղքի մոտ 11%-ը), մինչդեռ դրանց քանակը (ըստ նույն աղբյուրի) կազմում է ՓՄՁ-ների գերակշիռ մասը` մոտ 78%: Գերփոքր միավորների համար նման ցածր ֆինանսավորման կարիքը, թերևս, պայմանավորված է դրանց` մեծամասամբ ոչ ֆորմալ ֆինանսավորման աղբյուրներից օգտվելու հնարավորության հետ, այլ կերպ ասած, գերփոքր ձեռնարկությունների մեծ մասը ֆինանսավորվում են ընտանիքի անդամների, բարեկամների կամ ընկերների կողմից: Դրան հակառակ, փոքր և միջին ձեռնարկությունների (առանց գերփոքրերի) ֆինանսավորման ճեղքը միավորի հաշվով ահռելի է: Այսպես, հարևան Վրաստանի համեմատ մեկ միավոր փոքր կամ միջին ձեռնարկատիրության (առանց գերփոքրերի) հաշվով ֆինանսավորման ճեղքը Հայաստանում 5 անգամ ավելի մեծ է` կազմելով մոտ 85 մլն դրամ (Վրաստանում այս կազմում է 18 մլն դրամ): Մինչդեռ Հայաստանում փոքր կամ միջին ձեռնարկությունների ընդհանուր ֆինանսավորման ճեղքը կրկնակի փոքր է Վրաստանի նույն ցուցանիշի համեմատ (489 մլրդ 1,013 մլրդ-ի համեմատ): Այստեղից կարելի է եզրակացնել, որ Հայաստանում ՓՄՁ ֆինանսավորման ճեղք / ՀՆԱ հարաբերակցության ցածր մակարդակը պայմանավորված է ոչ թե ՓՄՁ-ների բավարար ֆինանսավորմամբ, այլ նրանով, որ Հայաստանում փոքր ու միջին ընկերությունները (առանց գերփոքրերի) պարզապես շատ քիչ են:

Ինչո՞վ է պայմանավորված Հայաստանում ՓՄՁ-ների շրջանում ֆինանսավորման պահանջարկի ցածր մակարդակը

Մասնավորապես` ըստ նույն աղբյուրի (ՓՄՁ Ֆինանսավորման Ֆորում) Հայաստանում գործում են ոչ ավել քան 5,800 փոքր ու միջին ընկերություններ (առանց գերփոքրերի), մինչդեռ Վրաստանում դրանց թիվը գերազանցում է 55,000:

Ինչո՞ւ են Հայաստանում փոքր և միջին ձեռնարկությունները քիչ. սրա պատճառ կարող է լինել ինչպես պետական ծրագրերի և հարկային քաղաքականության անարդյունավետությունը այնպես էլ, օրինակ, շուկաներում առկա մուտքի անցանելի արգելքները, որի հետևանքով նվազում է մրցակցությունը և ձեռնարկատիրությամբ զբաղվելու գրավչությունը:

30/09/2025
դրամ
Դոլար (USD)
382.52
-0.23
Եվրո (EUR)
449.38
+0.84
Ռուբլի (RUR)
4.64
+0.0141
Լարի (GEL)
140.57
-0.77
47064
+673
Արծաթ
577.41
+23.65