ԲԱԶԵԼՅԱՆ ԿՈՄԻՏԵՆ ԽՍՏԱՑՆՈՒՄ Է ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ ԽՈՇՈՐ ԲԱՆԿԵՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ
Աշխարհի առավել խոշոր բանկերի նկատմամբ պահանջների խստացման վերաբերյալ նոր համաձայնագիր են ստորագրել միջազգային բանկային վերահսկող մարմինները: Ըստ այս համաձայնագրի` աշխարհի խոշորագույն բանկերը, որոնցից ուղղակիորեն «կախված է» համաշխարհային ֆինանսական համակարգի կայունությունը, պետք է մեծացնեն իրենց կապիտալը: Ինչպես նշվում է Բանկային վերահսկողության Բազելյան կոմիտեի պաշտոնական հայտարարության մեջ` Բազելյան կոմիտեի անդամ երկրների կենտրոնական բանկերի և բանկային վերահսկող կառույցների առաջարկությամբ աշխարհի առավել խոշոր բանկերին կպարտադրվի ստեղծել կապիտալի լրացուցիչ «պահուստ», որի սահմանաչափը կտատանվի ակտիվների 1-2.5%-ի սահմաններում և կգումարվի դեռևս անցյալ տարի սահմանված ակտիվների նվազագույն 7%-ին: Սա նշանակում է. որ գլոբալ ու համակարգային նշանակության բանկերը «ստիպված են լինելու» առաջին մակարդակի բազային կապիտալը (core tier 1 capital) պահել ընդհանուր համախառն ակտիվների 9.5%-ի սահմաններում: Բացի այդ, նախատեսվում է նաև նվազագույն կապիտալի «ավելացում» ևս 1%-ով:
Սպասվում է, որ Բազելյան կոմիտեի կողմից առաջարկվող փոփոխությունները հանրային քննարկման կներկայացվեն հուլիսի վերջին, իսկ G20-ի հաստատմանն` արդեն նոյեմբերին:
Պաշտոնական աղբյուրների հավաստմամբ՝ աշխարհի խոշորագույն բանկերը ներկայումս իրենց առաջին մակարդակի կապիտալը պահում են 10%-ի սահմաններում, ինչը նշանակում է, որ այս ֆինանսական կառույցները չեն ունենա որևէ դժվարություն` նոր պահանջների ներդրման արդյունքում:
Հատկանշական է, որ Բազելյան կոմիտեն պահանջների խստացում նախատեսել է նախ և առաջ համակարգային բանկերի համար, որոնցից են, օրինակ, J.P.Morgan, Citigroup, Bank of America, Barclays, HSBC, Royal Bank of Scotland, BNP Paribas և Deutsche Bank բանկերը:
Բազելյան կոմիտեն հիմնադրվել է 1974 թվականին: Այս կառույցին անդամակցում են ավելի քան 30 երկրներ: Գործունության ընթացքում Բազելյան կոմիտետը մշակել է բանկային կապիտալի և իրացվելիության միջազգային նորմատիվների երեք տարբերակ: