ՉԻՆԱՍՏԱՆ. ՍՊԱՍԵԼ ԱՐԴՅՈ՞Ք ՆՈՐ «ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՀՐԱՇՔԻ»
Պատրաստ է արդյո՞ք Չինաստանն այս տարի էլ, ինչպես նախորդ երկու ճգնաժամային տարիներին, «փրկել» համաշխարհային տնտեսությունը: Միջազգային շուկաներում նկատվող շարունակական տատանումների ու մի շարք երկրներում տնտեսական անորոշության ներկայիս պայմաններում կհաջողվի արդյո՞ք Չինաստանին կրկին գրանցել աննախադեպ տնտեսական աճ` դրական ազդակ հաղորդելով համաշխարհային տնտեսությանը:
Ընդհանուր առմամբ, Չինաստանի տնտեսության վերաբերյալ սպասումները միանշանակ չեն, սակայն, միևնույն ժամանակ, պետք է փաստել, որ այս երկիրը 2008-2009 թվականներին` համատարած ճգնաժամի պայմաններում, աշխարհի ներկայացավ իր հերթական «տնտեսական հրաշքով»: Նախորդ 2 տարիների համար Չինաստանի կառավարությունը որդեգրել էր մի քաղաքականություն, որն ուղղված էր արտահանման խթանմանն ու վարկավորման ծավալների մեծացմանը: Եվ քանի որ այս երկրում բանկերը հիմնականում հանդիսանում են պետական սեփականություն, Չինաստանի կառավարության համար ավելի քան դյուրին եղավ ապահովել տնտեսական բարձր աճ` վարկավորման ծավալների մեծացման ճանապարհով:
Ըստ վիճակագրական տվյալների` 2008 թվականի արդյունքներով Չինաստանում տնտեսության վարկավորման ծավալները կազմել են 4.2 տրիլիոն յուան, 2009 թվականին` 9.6 տրիլիոն յուան, 2010 թվականին` 8 տրիլիոն յուան: Հատկանշական է նաև, որ այս վարկային միջոցները, երկրի կառավարության հսկողությամբ, ուղղվում էին բացառապես անշարժ գույքի շուկա, ինչպես նաև տրամադրվում էին ենթակառուցվածքների զարգացման ծրագրերի ֆինանսավորմանը:
Հարկ է նշել, որ նման զարգացման արդյունքում, երբ վարկային միջոցները դառնում են ավելի քան հասանելի, խնդիր է առաջանում վերջիններիս ծախսման արդյունավետության տեսանկյունից: Այսօր արդեն Չինաստանի տնտեսությունում ներդրումների ընդհանուր ծավալը կազմում է երկրի ՀՆԱ-ի շուրջ 50%-ը: Հասկանալի է, որ մի երկրում, որտեղ ՀՆԱ-ի կեսից ավելին ներդրումների տեսքով «վերադառնում է» տնտեսություն, անխուսափելի են «վատ» պարտավորությունների շարունակական աճն ու վնասով աշխատող ընկերությունների թվաքանակի ավելացումը: