Ֆինանսական

USD BUY - 382.00+0.00 USD SELL - 384.50+0.00
EUR BUY - 446.00+0.00 EUR SELL - 452.00+2.00
OIL:  BRENT - 66.99+1.70 WTI - 62.60+1.20
COMEX:  GOLD - 3680.70-0.30 SILVER - 42.68+0.05
COMEX:  PLATINUM - 1402.70+0.15
LME:  ALUMINIUM - 2689.50+0.60 COPPER - 10067.50+0.16
LME:  NICKEL - 15391.00+1.59 TIN - 34975.00+0.80
LME:  LEAD - 2017.50+1.05 ZINC - 2957.00+1.97
FOREX:  USD/JPY - 147.66+0.09 EUR/GBP - 1.1733+0.11
FOREX:  EUR/USD - 1.1733+0.11 GBP/USD - 1.3556+0.03
STOCKS RUS:  RTSI - 1060.18-0.86
STOCKS US: DOW JONES - 45834.22-0.59 NASDAQ - 22141.10+0.44
STOCKS US: S&P 500 - 6584.29-0.05
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 44768.12+0.89 TOPIX - 3160.49+0.40
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 26388.16+1.16 SSEC - 3870.60-0.12
STOCKS EUR:  FTSE100 - 9283.29-0.15 CAC40 - 7825.24+0.02
STOCKS EUR:  DAX - 23698.15-0.02
12/09/2025  CBA:  USD - 383.47+0.72 GBP - 519.91+2.59
12/09/2025  CBA:  EURO - 449.96+2.75
12/09/2025  CBA:  GOLD - 44748-177 SILVER - 506.41-0.65
168 Ժամ. Ի՞նչ է սպասվում Հայաստանի տնտեսությանը
23/07/2019 11:00
Կիսվել

168 Ժամ. Ի՞նչ է սպասվում Հայաստանի տնտեսությանը

Կենտրոնական բանկը (ԿԲ) չափազանց լա­վատես է Հայաստանի տնտեսության նկատմամբ: Նույնիսկ ավելի լավատես, քան կարող է իրեն թույլ տալ կառավարությունը: Ինչպես հայտնի է, կառավարության սպասե­լիքներն այս տարվա տնտեսական աճի վերա­բերյալ 5 տոկոսի սահմաններում են: Մինչդեռ Կենտրոնական բանկը սպասում է անհամե­մատ ավելի բարձր՝ ընդհուպ մինչև 7,4 տոկոս աճ: Վերջին ամիսներին տնտեսության մեջ տե­ղի ունեցող գործընթացները կամ պաշտոնա­կան վիճակագրության արձանագրած ցուցանիշները, հավանաբար, այնքան են ոգևորել ԿԲ-ին, որ այն բավական կտրուկ վերանայել է տն­տեսական աճի նախորդ կանխատեսումը: Ընդամենը մի քանի ամիս առաջ Կենտրոնա­կան դրամատունը Հայաստանում սպասում էր ՀՆԱ 4,6-6,1 տոկոս ավելացում: Վերջին վերա­նայումից հետո այս տարվա համար կանխա­տեսվել է 5,9-7,4 տոկոս տնտեսական աճ: Տարօրինակ է, որ Կենտրոնական բանկը նույնպիսի լավատեսություն չունի Հայաստա­նի տնտեսության միջնաժամկետ հեռանկար­ների առումով: Կանխատեսումները հիմնակա­նում մնացել են անփոփոխ:

Ընդամենը երեք ամսվա տարբերությամբ՝ ԿԲ-ն 1,3 տոկոսով ավելացրել է այս տարվա տնտեսական աճի ինչպես նվազագույն, այն­պես էլ՝ առավելագույն ակնկալիքը: Առաջին եռամսյակի գնաճի հաշվետվության մեջ սպա­սելիքները տատանվում էին 4,6-6,1 տոկոսի մի­ջակայքում:

Իհարկե, այս ցուցանիշները հազիվ թե վերջ­նական լինեն: Դրանք, հավանաբար, դեռ շատ կփոխվեն, բայց ի՞նչն է այստեղ հետաքրքիր, այդպիսի կարճ ժամանակահատվածի կտր­վածքով սովորաբար նման կտրուկ վերանա­յումներ չեն արվում: Դա նշանակում է, որ կամ նախորդ կանխատեսումը բավարար հիմնա­վորված չի եղել, կամ տնտեսության մեջ վեր­ջին երեք ամիսներին նույնքան կտրուկ փոփո­խություններ են տեղի ունեցել:

Կտրուկ փոփոխություններ տնտեսության մեջ, իհարկե, չկան կամ դրանք առնվազն տե­սանելի չեն, բացի այն, որ պաշտոնական վի­ճակագրությամբ տնտեսությունը բարձր տեմ­պերով առաջ է գնում: Ըստ էության, դրա վրա էլ հիմնվել է Կենտրոնական բանկը՝ կառուցելով ապագա կանխատեսումները:

«2019թ. առաջին եռամսյակում դիտարկված բարձր տնտեսական ակտիվության պարագա­յում տնտեսական աճը գերազանցել է սպաս­ված ցուցանիշը՝ կազմելով 7,1 տոկոս, որին շարունակում է գերակշռող նպաստում ունե­նալ մասնավոր սպառման բարձր աճը: Գնա­հատվում է, որ կարճաժամկետ հատվածում այդ միտումները կպահպանվեն, ինչի ներքո 2019թ. տնտեսական աճի կանխատեսումը վե­րանայվել է դեպի վերև՝ գտնվելով 5,9-7,4 տո­կոս միջակայքում, իսկ միջնաժամկետում այն կմոտենա իր երկարաժամկետ հավասարակ­շիռ մակարդակին»,- ասվում է երկրորդ եռամս­յակի գնաճի հաշվետվության մեջ:

Պաշտոնական տվյալներով տարեսկզբին Հայաստանի տնտեսությունն իսկապես ակտի­վորեն աճել է: Առաջին եռամսյակում գրանցվել է 7,1 տոկոս տնտեսական աճ, իսկ հինգ ամիս­ների տնտեսական ակտիվությունը հասել է 7,3 տոկոսի: Ոչինչ, որ այս ցուցանիշների հիմքում ընկած է հիմնականում ծառայությունների և առևտրի ոլորտների աճը, որտեղ արձանագր­վող դրսևորումներն իրականում շատ քիչ կապ ունեն տնտեսության զարգացումների և ստեղծվող հավելյալ արդյունքի հետ:

Առաջին եռամսյակի 7,1 տոկոսն իսկապես վատ տնտեսական աճ չէ, բայց դրա գրեթե 6 տոկոսը բաժին է ընկնել ծառայություններին և առևտրին: Փոխարենը արդյունաբերության և էներգետիկայի մասնակցությունը տնտեսա­կան այդ աճի գործում եղել է ընդամենը 0,1, իսկ շինարարությանը՝ 0,3 տոկոս: Գյուղատնտե­սությունը նույնիսկ բացասական նպաստ է բե­րել տնտեսական աճին: Այնպես չէ, որ իրավիճակը շատ է փոխվել առաջին եռամսյակից հետո: Առաջվա նման տնտեսական աճի գործում գերակշռող է ծա­ռայությունների ոլորտը՝ իր շահումով խաղե­րով ու զվարճանքներով:

Պաշտոնական տվյալներով որոշ տեղաշ­արժ կա արդյունաբերության ոլորտում: Բայց տնտեսության այս հատվածի զարգացումները դեռևս հեռու են բավարար լինելուց: Առավել ևս, որ արձանագրվող բարելավումները կապված են ոչ այնքան իրական զարգացումների, որ­քան նախորդ տարվա ցածր բազային ցուցանիշների հետ:

Ահա այսպիսին է Հայաստանի տնտեսության աճի կառուցվածքը: Հազիվ թե կարելի է կար­ծել, որ այն էական փոփոխություն կկրի առա­ջիկայում: Պատահական չէ, որ Կենտրոնական բանկը տնտեսության վերանայված աճի հույսերը շարունակում է կապել հիմնականում ծառայությունների հետ:

Նյութն ամբողջությամբ կարդացեք 168 Ժամի այսօրվա համարում:

12/09/2025
դրամ
Դոլար (USD)
383.47
+0.72
Եվրո (EUR)
449.96
+2.75
Ռուբլի (RUR)
4.5602
+0.0594
Լարի (GEL)
142.03
+0.06
44748
-177
Արծաթ
506.41
-0.65