Տնտեսական

USD BUY - 382.00+0.00 USD SELL - 385.50-0.50
EUR BUY - 446.00+2.00 EUR SELL - 452.00-1.00
OIL:  BRENT - 68.80+0.00 WTI - 65.49-1.67
COMEX:  GOLD - 3436.70+1.13 SILVER - 39.66+1.30
COMEX:  PLATINUM - 1484.10-0.49
LME:  ALUMINIUM - 2658.50+0.45 COPPER - 9919.50+0.60
LME:  NICKEL - 15528.00+0.03 TIN - 33908.00+0.29
LME:  LEAD - 2011.00-0.17 ZINC - 2860.00+0.76
FOREX:  USD/JPY - 147.03-0.51 EUR/GBP - 1.1736+0.40
FOREX:  EUR/USD - 1.1736+0.40 GBP/USD - 1.3522+0.37
STOCKS RUS:  RTSI - 1139.90+0.44
STOCKS US: DOW JONES - 44502.44+0.40 NASDAQ - 20892.69-0.39
STOCKS US: S&P 500 - 6309.62+0.06
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 39774.92-0.11 TOPIX - 2836.19+0.06
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 25130.03+0.54 SSEC - 3581.86+0.62
STOCKS EUR:  FTSE100 - 9023.81+0.12 CAC40 - 7744.41-0.69
STOCKS EUR:  DAX - 24041.90-1.09
22/07/2025  CBA:  USD - 383.97+0.14 GBP - 517.51+0.95
22/07/2025  CBA:  EURO - 449.32+2.35
22/07/2025  CBA:  GOLD - 41802+399 SILVER - 474.91+2.64
Լույս հիմնադրամ. Հայաստանում բիզնեսի խրախուսման արտոնությունները 2018թ. իշխանափոխությունից հետո
19/05/2022 10:40
Կիսվել

Լույս հիմնադրամ. Հայաստանում բիզնեսի խրախուսման արտոնությունները 2018թ. իշխանափոխությունից հետո

«ԼՈՒՅՍ» հիմնադրամը ուսումնասիրել է Հայաստանում բիզնեսի խրախուսման արտոնությունները 2018թ. իշխանափոխությունից հետո։ 2018թ. վականին ՀՀ նոր իշխանությունները հայտարարեցին «տնտեսական հեղափոխության» մեկնարկի մասին, որի առանցքային բաղադրատարրերից էր նաև հարկային և մաքսային արտոնությունների արդյունավետության և տրամադրման թափանցիկության գնահատումը, ոչ արդյունավետ արտոնությունների վերացումը և նոր, ավելի հասցեական ու արդյունավետ արտոնությունների սահմանումը։

Ինչպիսի՞ պատկեր ունենք այսօր, ի՞նչ քայլեր են ձեռնարկվել կառավարության կողմից այս ուղղությամբ։ Սույն վերլուծության նպատակն է հանրությանը ներկայացնել ՀՀ-ում ներկայումս գործող բիզնեսի խրախուսման հիմնական հարկային և մաքսային արտոնությունները, վերջին տարիներին դրանց փոփոխությունները և արդյունավետության ու հաշվետվողականության բարձրացմանն ուղղված քայլերը։

2018 թվականի իշխանափոխությունից հետո ՀՀ նորաստեղծ կառավարությունը հայտարարեց «տնտեսական հեղափոխության» մեկնարկի մասին, որի առանցքային բաղադրատարրերից էր նաև հարկային և մաքսային արտոնությունների արդյունավետության և տրամադրման թափանցիկության գնահատումը, ոչ արդյունավետ արտոնությունների վերացումը և նոր, ավելի
հասցեական և արդյունավետ արտոնությունների սահմանումը։

Հաճախ հայտարարվում էր, որ արտոնությունները նախկինում միշտ տրամադրվել են նույն ընկերություններին, ընկերությունների հաշվետվողականությունը ցածր է եղել, պետությունը հետամուտ չի եղել գնահատելու արտոնությունների արդյունավետությունը և արտոնություններ ստացած ընկերությունների պարտավորությունների կատարումը։

Վերոհիշյալ բարի նպատակներն իրականացնելու նոր կառավարության հանձնառությունը արտացոլվել է ՀՀ կառավարության ծրագրերում, ինչպես նաև «Իմ քայլը» դաշինքի նախընտրական ծրագրում։ Սույն վերլուծության նպատակն է հանրությանը ներկայացնել ՀՀ-ում ներկայումս գործող բիզնեսի խրախուսման հիմնական հարկային և մաքսային
արտոնությունները, վերջին տարիներին դրանց փոփոխությունները և առկայության դեպքում արդյունավետության և հաշվետվողականության բարձրացմանն ուղղված քայլերը։

Հարկ է նշել, որ միջազգային պրակտիկայում գոյություն ունեն մի շարք մոտեցումներ հարկային արտոնությունների վերաբերյալ՝

  • չեն ողջունվում ոչ հասցեական, երկարաժամկետ, չգնահատված արտոնությունները, հատկապես՝ այլ կարևոր ծախսերի կրճատման հաշվին,
  • առաջարկվում է արտոնություններ տրամադրել ավելի շատ աշխատատեղ ստեղծող, ավելի մեծ աշխատավարձ վճարող, անապահովների և գործազուրկների համար աշխատատեղ ստեղծող թիրախային ընկերություններին, ավելի շատ կենտրոնանալ փոքր և միջին ձեռնարկությունների խթանման վրա։

Այսպիսով, վերլուծությունը կատարվել է հետևյալ տրամաբանությամբ. հիմնական արտոնություններն առանձնացվել են խմբերի՝ ներդրումային ծրագրերի շրջանակում տրամադրվող, ազատ տնտեսական և արդյունաբերական գոտիներ, ոլորտային և տարածքային արտոնություններ։

Վերոհիշյալ խմբերի յուրաքանչյուր առանձին արտոնության մասով ներկայացվել է իրավիճակը, տրամադրված արտոնությունների վիճակագրությունը, կատարվել են համեմատություններ մինչև իշխանափոխությունը եղած տվյալների հետ։ Այնուհետև ուսումնասիրվել է արտոնության արդյունավետության բարձրացմանն ուղղված՝ ՀՀ կառավարության քաղաքականությունը, այդ մասով միջազգային փորձը, ինչպես նաև, ըստ հնարավորության, ներկայացվել են արտոնություն ստացած ընկերությունների գործունեության արդյունքները։

Վերջում ամփոփվել են վերլուծության արդյունքները և կատարվել համապատասխան եզրակացություններ։ Կարծում ենք, որ սույն աշխատանքը որոշակի լույս կսփռի տնտեսության կարևորագույն բնագավառներից մեկում վերջին տարիների զարգացումների վրա։

Զեկույցն ամբողջությամբ

22/07/2025
դրամ
Դոլար (USD)
383.97
+0.14
Եվրո (EUR)
449.32
+2.35
Ռուբլի (RUR)
4.9013
-0.0014
Լարի (GEL)
141.76
+0.14
41802
+399
Արծաթ
474.91
+2.64