Տնտեսական

USD BUY - 387.50-0.50 USD SELL - 391.50+0.50
EUR BUY - 438.00+0.00 EUR SELL - 444.00-2.00
OIL:  BRENT - 66.93+0.57 WTI - 63.14+0.69
COMEX:  GOLD - 3338.40-0.23 SILVER - 33.42+0.09
COMEX:  PLATINUM - 972.10-1.08
LME:  ALUMINIUM - 2449.00+0.70 COPPER - 9392.50+0.11
LME:  NICKEL - 15821.00+1.02 TIN - 31763.00+1.43
LME:  LEAD - 1959.50+0.69 ZINC - 2687.50+1.82
FOREX:  USD/JPY - 143.73+0.96 EUR/GBP - 1.1325-0.55
FOREX:  EUR/USD - 1.1325-0.55 GBP/USD - 1.3284-0.21
STOCKS RUS:  RTSI - 1144.79+0.00
STOCKS US: DOW JONES - 40093.40+1.23 NASDAQ - 17166.04+2.74
STOCKS US: S&P 500 - 5484.77+2.03
STOCKS JAPAN:  NIKKEI - 35705.74+2.40 TOPIX - 2628.03+1.69
STOCKS CHINA:  HANG SENG - 21980.74-0.42 SSEC - 3295.06-0.04
STOCKS EUR:  FTSE100 - 8407.44+0.15 CAC40 - 7502.78+0.68
STOCKS EUR:  DAX - 22064.51+0.89
25/04/2025  CBA:  USD - 390.33+0.77 GBP - 519.57+1.42
25/04/2025  CBA:  EURO - 443.14-1.00
25/04/2025  CBA:  GOLD - 41598.00-1,406.00 SILVER - 419.09+10.66
Լույս հիմնադրամ. Հայաստանում բիզնեսի խրախուսման արտոնությունները 2018թ. իշխանափոխությունից հետո
19/05/2022 10:40
Կիսվել

Լույս հիմնադրամ. Հայաստանում բիզնեսի խրախուսման արտոնությունները 2018թ. իշխանափոխությունից հետո

«ԼՈՒՅՍ» հիմնադրամը ուսումնասիրել է Հայաստանում բիզնեսի խրախուսման արտոնությունները 2018թ. իշխանափոխությունից հետո։ 2018թ. վականին ՀՀ նոր իշխանությունները հայտարարեցին «տնտեսական հեղափոխության» մեկնարկի մասին, որի առանցքային բաղադրատարրերից էր նաև հարկային և մաքսային արտոնությունների արդյունավետության և տրամադրման թափանցիկության գնահատումը, ոչ արդյունավետ արտոնությունների վերացումը և նոր, ավելի հասցեական ու արդյունավետ արտոնությունների սահմանումը։

Ինչպիսի՞ պատկեր ունենք այսօր, ի՞նչ քայլեր են ձեռնարկվել կառավարության կողմից այս ուղղությամբ։ Սույն վերլուծության նպատակն է հանրությանը ներկայացնել ՀՀ-ում ներկայումս գործող բիզնեսի խրախուսման հիմնական հարկային և մաքսային արտոնությունները, վերջին տարիներին դրանց փոփոխությունները և արդյունավետության ու հաշվետվողականության բարձրացմանն ուղղված քայլերը։

2018 թվականի իշխանափոխությունից հետո ՀՀ նորաստեղծ կառավարությունը հայտարարեց «տնտեսական հեղափոխության» մեկնարկի մասին, որի առանցքային բաղադրատարրերից էր նաև հարկային և մաքսային արտոնությունների արդյունավետության և տրամադրման թափանցիկության գնահատումը, ոչ արդյունավետ արտոնությունների վերացումը և նոր, ավելի
հասցեական և արդյունավետ արտոնությունների սահմանումը։

Հաճախ հայտարարվում էր, որ արտոնությունները նախկինում միշտ տրամադրվել են նույն ընկերություններին, ընկերությունների հաշվետվողականությունը ցածր է եղել, պետությունը հետամուտ չի եղել գնահատելու արտոնությունների արդյունավետությունը և արտոնություններ ստացած ընկերությունների պարտավորությունների կատարումը։

Վերոհիշյալ բարի նպատակներն իրականացնելու նոր կառավարության հանձնառությունը արտացոլվել է ՀՀ կառավարության ծրագրերում, ինչպես նաև «Իմ քայլը» դաշինքի նախընտրական ծրագրում։ Սույն վերլուծության նպատակն է հանրությանը ներկայացնել ՀՀ-ում ներկայումս գործող բիզնեսի խրախուսման հիմնական հարկային և մաքսային
արտոնությունները, վերջին տարիներին դրանց փոփոխությունները և առկայության դեպքում արդյունավետության և հաշվետվողականության բարձրացմանն ուղղված քայլերը։

Հարկ է նշել, որ միջազգային պրակտիկայում գոյություն ունեն մի շարք մոտեցումներ հարկային արտոնությունների վերաբերյալ՝

  • չեն ողջունվում ոչ հասցեական, երկարաժամկետ, չգնահատված արտոնությունները, հատկապես՝ այլ կարևոր ծախսերի կրճատման հաշվին,
  • առաջարկվում է արտոնություններ տրամադրել ավելի շատ աշխատատեղ ստեղծող, ավելի մեծ աշխատավարձ վճարող, անապահովների և գործազուրկների համար աշխատատեղ ստեղծող թիրախային ընկերություններին, ավելի շատ կենտրոնանալ փոքր և միջին ձեռնարկությունների խթանման վրա։

Այսպիսով, վերլուծությունը կատարվել է հետևյալ տրամաբանությամբ. հիմնական արտոնություններն առանձնացվել են խմբերի՝ ներդրումային ծրագրերի շրջանակում տրամադրվող, ազատ տնտեսական և արդյունաբերական գոտիներ, ոլորտային և տարածքային արտոնություններ։

Վերոհիշյալ խմբերի յուրաքանչյուր առանձին արտոնության մասով ներկայացվել է իրավիճակը, տրամադրված արտոնությունների վիճակագրությունը, կատարվել են համեմատություններ մինչև իշխանափոխությունը եղած տվյալների հետ։ Այնուհետև ուսումնասիրվել է արտոնության արդյունավետության բարձրացմանն ուղղված՝ ՀՀ կառավարության քաղաքականությունը, այդ մասով միջազգային փորձը, ինչպես նաև, ըստ հնարավորության, ներկայացվել են արտոնություն ստացած ընկերությունների գործունեության արդյունքները։

Վերջում ամփոփվել են վերլուծության արդյունքները և կատարվել համապատասխան եզրակացություններ։ Կարծում ենք, որ սույն աշխատանքը որոշակի լույս կսփռի տնտեսության կարևորագույն բնագավառներից մեկում վերջին տարիների զարգացումների վրա։

Զեկույցն ամբողջությամբ

25/04/2025
դրամ
Դոլար (USD)
390.33
+0.77
Եվրո (EUR)
443.14
-1.00
Ռուբլի (RUR)
4.73
+0.02
Լարի (GEL)
142.02
+0.28
41598.00
-1,406.00
Արծաթ
419.09
+10.66